Rumunski seljački ustanak 1907.
| Seljački ustanak 1907. godine | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
| |||||||
| Sukobljene strane | |||||||
 Rumunija
|
pobunjeni seljaci | ||||||
| Komandanti i vođe | |||||||
| Karol I | |||||||
| Snage | |||||||
| 140.000 vojnika | nepoznato | ||||||
| Žrtve i gubici | |||||||
| 4 mrtva | 419 mrtvih (službeni) do 10.000 mrtvih (procjene) 11.000 uhapšenih | ||||||
Rumunjski seljački ustanak, u samoj Rumunjskoj poznat kao Seljački ustanak 1907. godine (rum. Răscoala ţărănească din 1907) bila je serija nereda, odnosno kratkotrajni oružani sukob između vojnih snaga rumunjske vlade na jednoj, i pobunjenih seljaka na drugoj strani, koji se odigrao početkom 1907. godine. Uzroci su bili prije svega u izrazitom siromaštvu seljaka, koji su u to vrijeme činili 80 % stanovništva, ali posjedovali samo manji dio obradive zemlje, koje je, pak, bilo u rukama nekolicine krupnih zemljoposjedika, koji su, pak, upravu nad imanjima ostavljali u rukama zakupaca i posrednika, najčešće Jevreja. Sukob je izbio 18. februara u selima oko Flămânzija u Moldaviji, kojima je upravljala jevrejska porodica Fischer (i koja su se zvala "Fischerland"); seljaci su se pobunili protiv upravnika Moschija Fischera koji je pobjegao u grad, te kasnije počeli napadati druge zakupce i posrednike. Nasilje, koje je ispočetka imalo antisemitsku komponentu, se počelo širiti na druge dijelove Rumunjske. Vlada na čelu sa konzervativnim premijerom Cantacuzinom nije bila u stanju zaustaviti nasilje, te je pala; umjesto nje je kralj Karol I novim premijerom imenovao liberalnog premijera Dimitriesa Sturdzu. On je, pak, mobilizirao 140.000 vojnika i dao im široke ovlasti da uguše ustanak. Rumunjska vojska je brzo porazila slabo naoružane i dezorganizirane pobunjenike, ali su razmjeri krvoprolića bili takvi da je vlada naredila da se unište matične knjige kako bi se to sakrilo od međunarodne javnosti. Službeni podaci govore da je u ustanku ubijeno 419 ljudi, iako se većina historičara slaže da je broj daleko veći. Događaji iz 1907. godine, koji se ponekad nazivaju posljednjim velikim seljačkim ustankom u historiji Evrope, su snažno uticali na rumunjsku javnost i inteligenciju, te pojačali zahtjeve za agrarnom reformom.
Literatura[uredi | uredi kod]
- Anton Caragea, 1907: Rascoală sau Complot? Arhivirano 2007-05-02 na Wayback Machine-u
- Ion Luca Caragiale, 1907 din primăvară până'n toamnă
- Armata Română și Răscoala din 1907. Documente. Ediție îngrijită de Maior dr. Florin Șperlea, Lucian Drăghici, Manuel Stănescu. Serviciul Istoric al Armatei. Editura Militară, București, 2007. ISBN 978-973-32-0752-8