Saobraćaj u Republici Srpskoj
Saobraćaj u Republici Srpskoj spada u nadležnost Ministarstva saobraćaja i veza Republike Srpske. U tu oblast potpada sva saobraćajna i telekomunikaciona infrastruktura Srpske.[1] Saobraćajna infrastruktura obuhvata puteve, željezničke pruge, željezničke stanice, aerodrome, plovne puteve, pristaništa i slično, dok telekomunikaciona infrastruktura obuhvata telefoniju, telegrafiju, optičke kablove, zemaljske stanice veza, saobraćajnu telematiku i drugo.[1] Niže nadležnosti su podijeljene prema saobraćajnim sektorima na Željeznice Republike Srpske, Pošte Srpske, Putevi Republike Srpske i druga javna preduzeća koja su zadužena za održavanje saobraćaja u Srpskoj.
Ukupna dužina pruga normalnog kolosijeka u Srpskoj iznosi 425 kilometara.[1] Željeznice Republike Srpske godišnje prevoze oko 1.000 000 putnika i oko 6 miliona tona robe. Željeznice Republike Srpske dnevno u opticaju koriste 65 putničkih i 8 teretnih vozova.
Međunarodni kod Željeznica Republike Srpske je 0044.
- Doboj - Kostajnica - Banja Luka - Omarska - Prijedor - Novi Grad
- Blatna - Novi Grad - Dobrljin
- Doboj - Modriča-Šamac
- Brčko MP - Brčko
- Doboj - Zvornik
- Bijeljina - Sremska Rača
- Jablanica - Štrbci (dio vozne linije Beograd - Bar)
Osnovna mreža drumskog saobraćaja u Srpskoj ubuhvata 4.192 km javnih puteva, od čega 1.781 km magistralnih i 2.183 km regionalnih puteva.[1] O putevima u Srpskoj se brine javno preduzeće Putevi Republike Srpske, koje se između ostalog bavi održavanjem, zaštitom, rekonstrukcijom i izgradnjom magistralnih i regionalnih puteva, objekata na putevima, te prohodnošću i bezbjednošću saobraćaja na putevima.[2]
Saobraćajni znaci su ispisani dvojnim pismom, prvo ćirilicom a onda latinicom.[3] Kontrolu drumskog saobraćaja vrši Policija Republike Srpske.
Vlada Republike Srpske, odnosno Ministarstvo saobraćaja i veza Republike Srpske je planiralo izgradnju 430 kilometara auto-puta. Procijenjena vrijednost ovih radova je 2,937 milijardi evra.[1]
Izgrađeni:
- Auto-put Gradiška — Banja Luka ( Evropski put E661):[4] Čatrnja — Berek — Krnete — Mahovljani — Laktaši — Klašnice — Glamočani.
Gradnja u toku:
Planirani:
- Auto-put Doboj — Jakeš ( Evropski put E73, Panevropski koridor 5c),[4]
- Auto-put Glamočani — Mliništa.[4]
Magistralni putevi u Republici Srpskoj koji pripadaju evropskoj mreži međunarodnih puteva su:
- Evropski put E73 (M17): (Hrvatska) Slavonski Šamac/Šamac — Modriča — Rudanka — Doboj — Karuše — (Federacija BiH)
- Evropski put E661 (M16): (Hrvatska) Stara Gradiška/Gradiška — Laktaši — Banja Luka — Karanovac — Ugar — (Federacija BiH)
- Evropski put E761 (M5): (Federacija BiH) — Velečevo — Čađavica — Rogolji — Mrkonjić Grad — Jezero — (Federacija BiH)
- Evropski put E761 (M5): (Federacija BiH) — Istočno Sarajevo — Podromanija — Rogatica — Ustiprača — Višegrad — Vardište/Kotroman (Srbija)
- Evropski put E762 (M18): (Federacija BiH) — Istočno Sarajevo — Trnovo — Foča — Hum/Šćepan Polje (Crna Gora)
Prema podacima iz 2011, najveći broj saobraćajnih nesreća se desio na magistralnom putu Klašnice-Prnjavor, i Nova Topola-Klašnice.[5]
U oblasti vazdušnog saobraćaja u Srpskoj, ranije je postojalo preduzeće Er Srpska, a sada postoji avio-prevoznik Skaj Srpska koje je osnovala Vlada Republike Srpske u februaru 2007.[6] Glavni i najveći aerodrom u Srpskoj je Aerodrom Banja Luka kojim upravlja javno preduzeće Aerodromi Republike Srpske. Pored ovog aerodroma, Vlada Srpske je planirala i izgradnju Aerodroma Trebinje.[7] U Srpskoj djeluje i Direkcija za civilnu vazdušnu plovidbu Republike Srpske kao i Vazduhoplovni servis Vlade Republike Srpske.[1]
U Srpskoj postoji 204 kilometra riječnih plovnih puteva, a najveća pristaništa su riječna luka Šamac, Kapetanija pristaništa u Brčkom, pristanište Gradiška, te pristanište za tečne terete u Rafineriji Brod.[1] Plovne rijeke u Srpskoj su Sava, koja je osposobljena za međunarodni plovni saobraćaj, te Una, Drina i Bosna, koje su djelimično osposobljene za plovidbu. Skelski prelazi sa poprečnom plovidbom se nalaze u Srpcu i Crnjelovu kod Bijeljine.[1]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Ministarstvo saobraćaja i veza Republike Srpske: Saobraćajna infrastruktura u Republici Srpskoj[mrtav link] (sh)
- ↑ Putevi Republike Srpske: Osnovna uloga Arhivirano 2011-11-24 na Wayback Machine-u (sh)
- ↑ Radio televizija Republike Srpske: FBiH - Ćirilica ne može da opstane, 04.08.2011. (sh)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Autoputevi Republike Srpske: Projekti u realizaciji (sh)
- ↑ „Najopasnija dionica u Republici Srpskoj” (sr). Radio-televizija Republike Srpske. 21. 2. 2012.. Pristupljeno 21. 2. 2012.
- ↑ Etelboro: Za subvenciju letova planirano 900.000, 15.07.2010. Arhivirano 2016-03-04 na Wayback Machine-u (sh)
- ↑ Vlada Republike Srpske: Vlada odobrila 1.6 miliona KM za „Aerodrom“ Trebinje 5.11.2009. (sh)
- ↑ Pošte Srpske: Poštanska mreža Republike Srpske Arhivirano 2011-07-20 na Wayback Machine-u (sh)
- Ministarstvo saobraćaja i veza Republike Srpske (sh)
- Putevi Republike Srpske (sh)
- Željeznice Republike Srpske (sh)
- Pošte Srpske (sh)
- Aerodrom Banja Luka (sh)
- Pošte Srpske: Poštanska mreža Republike Srpske Arhivirano 2011-07-20 na Wayback Machine-u (sh)
- Putevi Republike Srpske: Putna mreža Republike Srpske Arhivirano 2011-07-27 na Wayback Machine-u (sh)