Vikarni arhijerej

Vikarni arhijerej je pomoćni arhijerej koji pomaže episkopu, mitropolitu, arhiepiskopu ili patrijarhu u upravljanju eparhijom.

Obično su to episkopi koji su tek uvedeni u to zvanje. Oni dobijaju počasnu titulu, najčešće po nekoj istorijskoj episkopiji. Kada vikarni arhijerej dobije na upravu samostalnu eparhiju on postaje eparhijski arhijerej i nije više vikar (pomoćnik). Neki arhijereji prvo prođu kroz zvanje vikarnog arhijereja, a neki ne.

Pravoslavna srpska crkva

U Srpskoj pravoslavnoj crkvi, svi vikarni arhijereji su episkopi. To su:

• Episkop budimljanski
• Episkop hvostanski
• Episkop jegarski
• Episkop moravički
• Episkop dioklijski
• Episkop humski
• Episkop lipljanski
• Episkop remezijanski
• Episkop stobijski (Pravoslavna ohridska arhiepiskopija)

Pravoslavna ruska crkva

U Pravoslavnoj ruskoj crkvi, vikarni arhijereji mogu nositi zvanje episkopa ili arhiepiskopa. Vikarni arhijereji se najčešće dodjeljuju eparhijskom arhijereju kao ispomoć u upravi nad eparhijom, ali postoje i vikarni arhijereji koji stoje na čelu sinodalnih ustanova ili duhovnih akademija. Za vikarne arhijereje se posvećuju još i igumani i arhimandriti važnijih manastira.

Mitropolit kruticki i kolomenski, koji je patrijaraški namjesnik u Moskovskoj eparhiji i stalni član Svetog sinoda, ima status eparhijskog arhijereja iako je pomoćni arhijerej patrijarhu moskovskom i sve Rusije. U periodu kada je patrijaraški tron upražnjen, on samostalno upravlja Moskovskom eparhijom.

Velike eparhije mogu biti podijeljene na vikarijatstva na čelu sa vikarnim episkopima. Njima su potčinjena namjesništva (blagočinija) i oni upravljaju vikarijatstvom po delegiranom punomoćju eparhijskog arhijereja.

Pravoslavna rumunska crkva

U Pravoslavnoj rumunskoj crkvi je prisutan mitropolitski sistem upravljanja. Mitropoliju čine nekoliko arhiepiskopija i episkopija, a mitropolit je ujedno poglavar arhiepiskopije u sjedištu mitropolije. Svi vikarni arhijereji imaju zvanje episkopa, i najčešće se postavljaju kao pomoćnici patrijarha ili arhiepiskopa.

Danas, u Pravoslavnoj rumunskoj crkvi ima 14 vikarnih episkopa, od kojih su dva vikari patrijarha.

Pravoslavna bugarska crkva

U Pravoslavnoj bugarskoj crkvi, svaki eparhijski arhijerej nosi titulu mitropolita. Nekim mitropolitima se kao ispomoć u upravljanju eparhijom dodjeljuju vikarni arhijereji sa titulom episkopa.

Danas, u Pravoslavnoj bugarskoj crkvi ima 13 episkopa — vikarnih arhijereja.

Vidi još

• Vikarijatstvo
• Arhijerej