Asirski vladari – razlika između verzija

Izvor: Wikipedija
Prijeđi na navigaciju Prijeđi na pretragu
Interaktivna pretraga historije
← Starija izmjenaNovija izmjena →
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
VizualnoWikitekst
m Bot: popravljanje preusmjeravanja
Kolega2357 (razgovor | doprinos)
20.730.146 izmena
m robot kozmetičke promjene
Red 5: Red 5:
Premda godine između 1179. i 912. pne. nisu tako sigurne kao one nakon 912., općenito su prihvaćene među asirolozima. Datiranje kraja asirskoga razdoblja do danas je nesigurno, budući da nedostaju popisi eponima nakon 649. godine.
Premda godine između 1179. i 912. pne. nisu tako sigurne kao one nakon 912., općenito su prihvaćene među asirolozima. Datiranje kraja asirskoga razdoblja do danas je nesigurno, budući da nedostaju popisi eponima nakon 649. godine.


==Rano razdoblje==
== Rano razdoblje ==
»Kraljevi koji su živjeli u šatorima«
»Kraljevi koji su živjeli u šatorima«
*Ikunum (?)
* Ikunum (?)
*Tudija (oko 2500. pne.)
* Tudija (oko 2500. pne.)
*Adamu
* Adamu
*Jangi
* Jangi
*Suhlamu
* Suhlamu
*Harharu
* Harharu
*Mandaru
* Mandaru
*Imsu
* Imsu
*Harsu
* Harsu
*Didanu
* Didanu
*Hana
* Hana
*Zuabu
* Zuabu
*Nuabu
* Nuabu
*Abazu
* Abazu
*Belu
* Belu
*Azarah
* Azarah
*Ušpija (oko 2020. pne. ?)
* Ušpija (oko 2020. pne. ?)


»Kraljevi koji su bili praoci« (u Popisu asirskih kraljeva upisani obratnim redoslijedom)
»Kraljevi koji su bili praoci« (u Popisu asirskih kraljeva upisani obratnim redoslijedom)
*Apiašal, sin Ušpijin
* Apiašal, sin Ušpijin
*Hale, sin Apiašalov
* Hale, sin Apiašalov
*Samani, sin Haleov
* Samani, sin Haleov
*Hajani, sin Samanijev
* Hajani, sin Samanijev
*Iku-Mer, sin Hajanijev
* Iku-Mer, sin Hajanijev
*Jakmesi, sin Ilu-Merov
* Jakmesi, sin Ilu-Merov
*Jakmeni, sin Jakmesijev
* Jakmeni, sin Jakmesijev
*Jazkur-el, sin Jakmenijev
* Jazkur-el, sin Jakmenijev
*Ila-kabkaba, sin Jazkur-elov
* Ila-kabkaba, sin Jazkur-elov
*Aminu, sin Ila-kabkabov
* Aminu, sin Ila-kabkabov


»Kraljevi čiji su eponimi uništeni(?)«
»Kraljevi čiji su eponimi uništeni(?)«
*Sulili, sin Aminov
* Sulili, sin Aminov
*Kikija (oko 2000.-1985. pne.)
* Kikija (oko 2000.-1985. pne.)
*Akija (oko 1985.-1970. pne.)
* Akija (oko 1985.-1970. pne.)
*Puzur-Ašur I. (oko 1970.-1960. pne.)
* Puzur-Ašur I. (oko 1970.-1960. pne.)
*Šalim-ahe (oko 1960.-1945. pne.)
* Šalim-ahe (oko 1960.-1945. pne.)
*[[Ilušuma]] (oko 1945.-1906. pne.) (provale prema južnoj [[Mezopotamija|Mezopotamiji]])
* [[Ilušuma]] (oko 1945.-1906. pne.) (provale prema južnoj [[Mezopotamija|Mezopotamiji]])


== Staroasirski period ==
== Staroasirski period ==
Red 77: Red 77:
|- bgcolor="#fffaf0"
|- bgcolor="#fffaf0"
|''Anarhija: Sedam uzurpatora''
|''Anarhija: Sedam uzurpatora''
*Assur-dugul
* Assur-dugul
*Assur-apla-idi
* Assur-apla-idi
*Nasir-Sin
* Nasir-Sin
*Sin-namir
* Sin-namir
*Ibqi-Ishtar
* Ibqi-Ishtar
*Adad-salulu
* Adad-salulu
*Adasi
* Adasi
|| [[18. vijek pne.|1706]]-[[18. vijek pne.|1700. pne.]] || ||
|| [[18. vijek pne.|1706]]-[[18. vijek pne.|1700. pne.]] || ||
|- bgcolor="#f5f5f5"
|- bgcolor="#f5f5f5"
Red 151: Red 151:
| [[Arik-den-ili]] || [[1310-e pne.|1319. pne.]] – [[1300-e pne.|1308. pne.]] || [[1300-e pne.|1307. pne.]] – [[1290-e pne.|1296. pne.]]
| [[Arik-den-ili]] || [[1310-e pne.|1319. pne.]] – [[1300-e pne.|1308. pne.]] || [[1300-e pne.|1307. pne.]] – [[1290-e pne.|1296. pne.]]
|- bgcolor="#fffaf0"
|- bgcolor="#fffaf0"
| [[Adad-nirari I ]] || [[1300-e pne.|1307. pne.]] – [[1270-e pne.|1275. pne.]] || [[1290-e pne.|1295. pne.]] – [[1260-e pne.|1264. pne.]]
| [[Adad-nirari I]] || [[1300-e pne.|1307. pne.]] – [[1270-e pne.|1275. pne.]] || [[1290-e pne.|1295. pne.]] – [[1260-e pne.|1264. pne.]]
|- bgcolor="#f5f5f5"
|- bgcolor="#f5f5f5"
| [[Šalmanasar I|Shalmaneser I]] || [[1270-e pne.|1274. pne.]] – [[1240-e pne.|1245. pne.]] || [[1260-e pne.|1263. pne.]] – [[1230-e pne.|1234. pne.]]
| [[Šalmanasar I|Shalmaneser I]] || [[1270-e pne.|1274. pne.]] – [[1240-e pne.|1245. pne.]] || [[1260-e pne.|1263. pne.]] – [[1230-e pne.|1234. pne.]]
Red 159: Red 159:
| [[Ašur-nadin-apli|Ashur-nadin-apli]] || [[1200-e pne.|1207. pne.]] – [[1200-e pne.|1204. pne.]] || [[1190-e pne.|1196. pne.]] – [[1190-e pne.|1194. pne.]]
| [[Ašur-nadin-apli|Ashur-nadin-apli]] || [[1200-e pne.|1207. pne.]] – [[1200-e pne.|1204. pne.]] || [[1190-e pne.|1196. pne.]] – [[1190-e pne.|1194. pne.]]
|- bgcolor="#fffaf0"
|- bgcolor="#fffaf0"
| [[Ašur-nirari III|Ashur-nirari III ]] || [[1200-e pne.|1203. pne.]] – [[1190-e pne.|1198. pne.]] || [[1190-e pne.|1193. pne.]] – [[1180-e pne.|1188. pne.]]
| [[Ašur-nirari III|Ashur-nirari III]] || [[1200-e pne.|1203. pne.]] – [[1190-e pne.|1198. pne.]] || [[1190-e pne.|1193. pne.]] – [[1180-e pne.|1188. pne.]]
|- bgcolor="#f5f5f5"
|- bgcolor="#f5f5f5"
| [[Enlil-kuduri-usur|Enlil-kudurri-usur]] || [[1190-e pne.|1197. pne.]] – [[1190-e pne.|1193. pne.]] || [[1180-e pne.|1187. pne.]] – [[1180-e pne.|1183. pne.]]
| [[Enlil-kuduri-usur|Enlil-kudurri-usur]] || [[1190-e pne.|1197. pne.]] – [[1190-e pne.|1193. pne.]] || [[1180-e pne.|1187. pne.]] – [[1180-e pne.|1183. pne.]]
Red 207: Red 207:
|}
|}


==Novoasirski period==
== Novoasirski period ==
{|border="2" cellspacing="0" cellpadding="3" rules="all" width="50%" style="clear:all; margin:3px 0 0em 0em; border-style: solid; border-width: 1px; border-collapse:collapse; font-size:85%; empty-cells:show"
{|border="2" cellspacing="0" cellpadding="3" rules="all" width="50%" style="clear:all; margin:3px 0 0em 0em; border-style: solid; border-width: 1px; border-collapse:collapse; font-size:85%; empty-cells:show"
|colspan="14" align=center style="background:#778899; color:white"|'''Neo-asirski period'''
|colspan="14" align=center style="background:#778899; color:white"|'''Neo-asirski period'''
Red 262: Red 262:
|}
|}


==Vidi također==
== Vidi također ==
*[[Asirija]]
* [[Asirija]]


== Izvori ==
== Izvori ==

Verzija na datum 22 juni 2014 u 15:44

Ovo je popis asirskih vladara od najranijeg vremena. Usklađivanje s apsolutnim datumima postignuto je uz pomoć babilonske kronologije i asirskih popisa eponima, što daje prilično precizne datume za razdoblje od 911. do 649. pne.

Točno vrijeme vladanja u razdoblju od 1420. do 1179. pne. osobito je problematično, budući da ovisi o tome koji se od Popisa asirskih kraljeva koristi. Ovaj popis služi se podacima Popisa asirskih kraljeva B i C, koji kraljevima Ninurta-apal-Ekuru i Ašur-nadin-apliju daju samo tri godine vladanje, dok Popis asirskih kraljeva A Ninurta-apal-Ekuru daje 14 godina, a Ašur-nadin-apliju 4.

Premda godine između 1179. i 912. pne. nisu tako sigurne kao one nakon 912., općenito su prihvaćene među asirolozima. Datiranje kraja asirskoga razdoblja do danas je nesigurno, budući da nedostaju popisi eponima nakon 649. godine.

Rano razdoblje

»Kraljevi koji su živjeli u šatorima«

  • Ikunum (?)
  • Tudija (oko 2500. pne.)
  • Adamu
  • Jangi
  • Suhlamu
  • Harharu
  • Mandaru
  • Imsu
  • Harsu
  • Didanu
  • Hana
  • Zuabu
  • Nuabu
  • Abazu
  • Belu
  • Azarah
  • Ušpija (oko 2020. pne. ?)

»Kraljevi koji su bili praoci« (u Popisu asirskih kraljeva upisani obratnim redoslijedom)

  • Apiašal, sin Ušpijin
  • Hale, sin Apiašalov
  • Samani, sin Haleov
  • Hajani, sin Samanijev
  • Iku-Mer, sin Hajanijev
  • Jakmesi, sin Ilu-Merov
  • Jakmeni, sin Jakmesijev
  • Jazkur-el, sin Jakmenijev
  • Ila-kabkaba, sin Jazkur-elov
  • Aminu, sin Ila-kabkabov

»Kraljevi čiji su eponimi uništeni(?)«

  • Sulili, sin Aminov
  • Kikija (oko 2000.-1985. pne.)
  • Akija (oko 1985.-1970. pne.)
  • Puzur-Ašur I. (oko 1970.-1960. pne.)
  • Šalim-ahe (oko 1960.-1945. pne.)
  • Ilušuma (oko 1945.-1906. pne.) (provale prema južnoj Mezopotamiji)

Staroasirski period

'Staroasirski period
Kraljevsko ime Konvencionalni datumi Niski datumi Preci
Erishum I 1906 - 1867. pne.
Ikunum 1867 - 1860. pne.
Sargon I 1860 - 1850. pne.
Puzur-Ashur II 1850 - 1830. pne.
Naram-Suen 1830 - 1815. pne.
Erishum II 1815 - 1809. pne.
Shamshi-Adad I 1809 - 1781. pne. zbacio Erishuma II
Ishme-Dagan I 1780 - 1741. pne.
Mut-Ashkur 1730 - 1720. pne.
Rimush 1720 - 1710. pne.
Asinum 1710 - 1706. pne.
Anarhija: Sedam uzurpatora
  • Assur-dugul
  • Assur-apla-idi
  • Nasir-Sin
  • Sin-namir
  • Ibqi-Ishtar
  • Adad-salulu
  • Adasi
 1706-1700. pne.
Belu-bani 1700 - 1691. pne.
Libaia 1690 - 1674. pne.
Sharma-Adad I 1673 - 1662. pne.
Iptar-Sin 1661 - 1650. pne.
Bazaia 1649 - 1622. pne.
Lullaia 1621 - 1618. pne.
Shu-Ninua 1615 - 1602. pne.
Sharma-Adad II 1601 - 1598. pne.
Erishum III 1598 - 1586. pne. 1580 - 1567. pne.
Shamshi-Adad II 1567 - 1561. pne.
Ishme-Dagan II 1561 - 1545. pne.
Shamshi-Adad III 1545 - 1529. pne.
Ashur-nirari I 1529 - 1503. pne.
Puzur-Ashur III 1503 - 1479. pne.
Enlil-nasir I 1479 - 1466. pne.
Nur-ili 1466 - 1454. pne.
Ashur-shaduni 1454. pne.
Ashur-rabi I 1453 - 1435. pne. sin Enlil-nasira I
Ashur-nadin-ahhe I 1435 - 1420. pne.
Enlil-nasir II 1420 - 1414. pne.
Ashur-nirari II 1414 - 1407. pne. sin Enlil-nasira II
Ashur-bel-nisheshu 1407 - 1398. pne. sin Ashur-nirarija II
Ashur-rim-nisheshu 1398 - 1390. pne. sin Ashur-bel-nisheshua
Ashur-nadin-ahhe II 1390 - 1380. pne.

Srednjoasirski period

Srednjoasirski period
Ime kralja Konvencionalni datumi Niski datumi *
Eriba-Adad I 1380 - 1353. pne.
Ashur-uballit I 1365. pne. – 1330. pne. 1353. pne. – 1318. pne.
Enlil-nirari 1329. pne. – 1320. pne. 1317. pne. – 1308. pne.
Arik-den-ili 1319. pne. – 1308. pne. 1307. pne. – 1296. pne.
Adad-nirari I 1307. pne. – 1275. pne. 1295. pne. – 1264. pne.
Shalmaneser I 1274. pne. – 1245. pne. 1263. pne. – 1234. pne.
Tukulti-Ninurta I 1244. pne. – 1208. pne. 1233. pne. – 1197. pne.
Ashur-nadin-apli 1207. pne. – 1204. pne. 1196. pne. – 1194. pne.
Ashur-nirari III 1203. pne. – 1198. pne. 1193. pne. – 1188. pne.
Enlil-kudurri-usur 1197. pne. – 1193. pne. 1187. pne. – 1183. pne.
Ninurta-apal-Ekur 1192. pne. – 1180. pne. 1182. pne. – 1180. pne.
* - Datumi prema A.Kuhrt, The Ancient Near East volume I, 2006, p. 351
Srednjoasirski period
Ime kralja Konvencionalni datumi
Ashur-Dan I 1179 - 1133. pne.
Ninurta-tukulti-Ashur 1133. pne.
Mutakkil-nusku 1133. pne.
Ashur-resh-ishi I 1133 - 1115. pne.
Tiglath-Pileser I 1115 - 1076. pne.
Asharid-apal-Ekur 1076 - 1074. pne.
Ashur-bel-kala 1074 - 1056. pne.
Eriba-Adad II 1056 - 1054. pne.
Shamshi-Adad IV 1054 - 1050. pne.
Ashur-nasir-pal I 1050 - 1031. pne.
Shalmaneser II 1031 - 1019. pne.
Ashur-nirari IV 1019 - 1013. pne.
Ashur-rabi II 1013 - 972. pne.
Ashur-resh-ishi II 972 - 967. pne.
Tiglath-Pileser II 967 - 935. pne.
Ashur-Dan II 935 - 912. pne.

Novoasirski period

Neo-asirski period
Ime kralja Conventional dates
Adad-nirari II 912 - 891. pne.
Tukulti-Ninurta II 891 - 884. pne.
Ashur-nasir-pal II 884 - 859. pne.
Shalmaneser III 859 - 824. pne.
Shamshi-Adad V 822 - 811. pne.
Shammu-ramat, regent, 811 - 808. pne.
Adad-nirari III 811 - 783. pne.
Shalmaneser IV 783 - 773. pne.
Ashur-Dan III 773 - 755. pne.
Ashur-nirari V 755 - 745. pne.
Tiglath-Pileser III 745 - 727. pne.
Shalmaneser V 727 - 709. pne.
Kraj dokumenta poznatog kao Asirski popis kraljeva; dolje navedeni kraljevi su vladali nakon vremena kada je sastavljen popisa.
Sargon II 722 - 705. pne. (ko-regenstvo sa Shalmaneserom V od 722. pne. - 709. pne.)
Sennacherib 705 - 681. pne.
Esarhaddon 681 - 669. pne.
Datumi posljednjih kraljevi nisu sigurni[1]
Ashurbanipal 669 – između 631. pne. i627. pne.
Ashur-etil-ilani ca. 631. pne. - 627. pne.
Sin-shumu-lishir 626. pne.
Sin-shar-ishkun ca. 627. pne. - 612. pne.
Godine 612. pne. Niniva, asirska prijestolnica, pala je u ruke Medijaca i Babilonaca; uz egipatsku podršku, asirski general je nastavio vladati još nekoliko godina iz Harrana.
Ashur-uballit II 612. pne.- ca.609. pne.

Vidi također

Izvori

  1. ↑ Datumi citirani u N. Na'aman, ZA 81 1991, p. 251
Izvor: https://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=Asirski_vladari&oldid=4961288