Iberi

Dama iz Baze, ibersko umjetničko djelo

Iberi ili Iberijci su bili drevni, predindoevropski narodi koji su nastanjivali istočni i jugoistočni dio Iberskog poluotoka u prahistorijskim i historijskim vremena. Postoje dvije teorije o njihovom porijeklu:

• Jedna teorija tvrdi da su u Španiju došli u 3. milenijum pne., iako je njihov dolazak datiran još u 4000. pne.. Većina naučnika priklonjena ovoj teoriji na temelju arheoloških dokaza smatra da su Iberi došli iz oblasti na istoku Mediterana, iako neki špekuliraju da su možda potekli iz Sjeverne Afrike. Iberi su se po tome morali prvo naseliti na istočnoj obali Španije, a potom kasnije proširiti po Iberskom poluotoku. [1]

• Alternativna teorija smatra da su oni bili prvotni stanovnici Zapadne Evrope te tvorci/nasljednici velike megalitske kulture na tom području, a tu teoriju djelomično podržavaju genetičke studije. Iberi bi stoga trebali biti slični ili istovjetni sa stanovništvom koje su pokorili Kelti u 1. milenijumu pne. u Irskoj, Britaniji i Francuskoj, te pripadati preindoevropskom stanovništvu Evrope kao što su Arkađani u Grčkoj, Pikti u Škotskoj ili Etruščani u Italiji. 1 2 3

Iberi su živjeli u izoliranim zajednicima temeljenima na plemenima. Također su poznavali obradu metala, uključujući broncu te poljoprirvredne tehnike. U kasnijim godinama Iberi su evoluirali u složeniju civilizaciju s urbaniziranim zajednicama i društvenom stratifikacijom. Trgovali su metalima s Feničanima, Grcima i Kartažanima.

U moderno doba se izraz Iberijac koristi za stanovnika Iberijskog poluotoka.