Eparhija slavonska

Eparhija slavonska Srpska pravoslavna crkva
Osnovne informacije
Država	Hrvatska
Sjedište	Pakrac
Broj manastira	4
Arhijerej
Eparhijski arhijerej	Jovan ,administrator
Čin arhijereja	Episkop
Titula arhijereja	Episkop slavonski

Eparhija slavonska, ranije Eparhija pakračka, eparhija je Srpske pravoslavne crkve sa sjedištem u Pakracu, gde se nalazi i Saborna crkva eparhije.

Eparhija slavonska Srpska pravoslavna crkva
Osnovne informacije
Sjedište	Pakrac
Broj manastira	4
Arhijerej
Eparhijski arhijerej	Jovan, administrator
Čin arhijereja	Episkop
Titula arhijereja	Episkop slavonski
[ [Datoteka: Map of Eparchies of Serbian Orthodox Church-sr.svg

'Eparhija slavonska', ranije 'Eparhija pakračka, eparhija je Srpske pravoslavne crkve sa sjedištem u Pakrac u, gdje se nalazi i Saborna crkva eparhije. Nadležni arhijerej je gospodin Jovan, koji privremeno stoluje iz Jasenovca. Nadležni arhijerej je gospodin Sava, koji privremeno stoluje iz Jasenovca. ==Istorija== ===Počeci pravoslavlja u Slavoniji=== Jače naseljavanje područja Slavonije Srbima vezuje se za drugu polovinu [[15. == Povijest ===== Počeci pravoslavlja u Slavoniji === Jače naseljavanje područja Slavonije Srbi ma vezuje se za drugu polovicu [[15. vijek]]a. vijek]] a. Mnogi Srbi tada dolaze sa srpskim despotom Vukom Brankovićem (Zmaj Ognjeni Vuk), koji zbog zasluga u ratovima od ugarskog kralja Matije Korvina dobija nekoliko posjeda i utvrđenja, među kojima i grad Bijelu Stijenu. Mnogi Srbi tada dolaze sa srpski despotom Vukom Brankovićem (Zmaj Ognjeni Vuk), koji zbog zasluga u ratovima od ugarskog kralja Matije Korvina dobiva nekoliko posjeda i utvrđenja, među kojima i grad Bijelu Stijenu. Požeška eparhija: Vjerskim životom pravoslavnih Srba u Slavoniji pod Turcima rukovodili su najprije pojedini sveštenici, a još više kaluđeri koji su zajedno sa narodom dolazili iz Srbije ili iz Bosne. 'Požeška eparhija: Vjerskim životom pravoslavnih Srba u Slavoniji pod Turci ma rukovodili su najprije pojedini svećenici, a još više kaluđer i koji su zajedno s narodom dolazili iz Srbije ili iz Bosne. Tada nastaju i manastiri Pakra i Orahovica, kao i Dejanovac ili Kruškovac kod današnjih Okučana. Tada nastaju i samostan i Pakra i Orahovica, kao i Dejanovac ili Kruškovac kod današnjih Okučana. Sa obnovom Pećke patrijaršije (1557) osniva se prva srpska eparhija na tlu Slavonije — Požeška eparhija. Sa obnovom Pećke patrijaršije (1557) osniva se prva srpski eparhija na tlu Slavonije - Požeška eparhija. Prvi pomen o Požeškoj eparhiji nalazi se u zapisima na rukopisnim knjigama manastira Orahovice iz 1585. Prvi pomen o Požeškoj biskupiji nalazi se u zapisima na rukopisnim knjigama manastira Orahovice iz 1585. godine. godine. Nije tačno utvrđeno sedište vladike — Požega ili Manastir Orahovica. Nije točno utvrđeno sjedište vladike - Požega ili Manastir Orahovica. Data eparhija je sigurno postojala do 1688. Data eparhija je sigurno postojala do 1688. godine, odnosno do zauzeća Slavonije od strane Habzburgovaca. godine, odnosno do zauzeća Slavonije od strane Habzburgovaca.

===Pakračka eparhija===

Vladičanski dvor i Saborna crkva u Pakracu

Manastir Jasenovac

Velike nevolje koje je slavonskom stanovništvu donio veliki austrijsko-turski rat (1683—1699) nisu poštedeli ni srpsku crkvu u Slavoniji. === Pakračka eparhija ===

Vladičanski dvor i Saborna crkva u Pakracu

Manastir Jasenovac

Velike nevolje koje je slavonskom stanovništvu donio veliki austrijsko-turski rat (1683 - 1699) nisu poštedjeli ni srpski crkvu u Slavoniji.

Postepenim oslobađanjem koje je išlo od zapada preme istoku omogućeno je marčanskim unijatskim episkopima da pokušaju proširiti svoju nadležnost i na pravoslavne Srbe u oslobođenoj Slavoniji. Postepenim oslobađanjem koje je išlo od zapada preme istoku omogućeno je Marčanska unijatski episkopima da pokušaju proširiti svoju nadležnost i na pravoslavne Srbe u oslobođenoj Slavoniji. Srpski narod bi teško odolio ovim unijatskim nasrtajima, da se pred jesen 1690. Srpski narod bi teško odolio ovim unijatski nasrtajima, da se pred jesen 1690. nije u Austriji pojavio srpski patrijarh Arsenije III Crnojević sa povlasticama koje je dobio od cara Leopolda I, prema kojima je Srbima bila zajamčena sloboda pravoslavne vjere. nije u Austriji pojavio srpski patrijarh Arsenije III Crnojević s povlasticama koje je dobio od cara Leopolda I, prema kojima je Srbi ma bila zajamčena sloboda pravoslavne vjere. Ubrzo poslije prvog pokušaja u Slavoniji patrijarh Arsenije je bio istisnut, au Pakrac je [[26. Ubrzo poslije prvog pokušaja u Slavoniji patrijarh Arsenije je bio istisnut, au Pakrac je [[26. 5.|26. 5. | 26. maja]] 1699. svibnja]] 1699. doveden pounijaćeni episkop Petronije Ljubibratić. doveden pounijaćeni episkop Petronije Ljubibratić. On je u neposrednoj blizni vojnog komandanta podigao malu drvenu crkvu, kuću za stanovanje i uz nju kapelu posvećenu Blagovjestima. On je u neposrednoj blizni vojnog zapovjednika podigao malu drvenu crkvu, kuću za stanovanje i uz nju kapelu posvećenu Blagovjesti. Ipak, ovaj pritisak je kratko trajao. Ipak, ovaj pritisak je kratko trajao. Kada je u Mađarskoj izbio Rakocijev ustanak 1703. Kada je u Mađarskoj izbio Rakocijev ustanak 1703. godine, austrijska vlast se uplašila da se Srbi ne pridruže ustanicima, te je patrijarhu vratila slobodu i sva njegova prava. godine, austrijska vlast se uplašila da se Srbi ne pridruže ustanicima, te je patrijarh u vratila slobodu i sva njegova prava. Nemajući kud, Petronije se pomirio sa patrijarhom, a pred smrt je napisao pismo u kome je sve svoje preporučio na patrijarha. Nemajući kud, Petronije se pomirio sa patrijarhom, a pred smrt je napisao pismo u kome je sve svoje preporučio na patrijarh a. Godine 1704. Godine 1704. patrijarh je od Janićija, brata Petronijevog, kupio za 1000 forinti episkopski dvor i crkvu sa inventarom, te lično preuzeo upravu eparhijom pravdajući to dekretom od 1695., po kome su Srem i Slavonija ostavljeni patrijarhu na upravu kao arhidijeceza. patrijarh je od Janićija, brata Petronijevog, kupio za 1000 forinti episkopski dvor i crkvu s inventarom, te osobno preuzeo upravu eparhijom pravdajući to dekretom od 1695., po kome su Srem i Slavonija ostavljeni patrijarh u na upravu kao arhidijeceze. Od 1705. Od 1705. godine Sofronije Podgoričanin se vodio kao vikarni episkop patrijarha Arsenija i tek na saboru u Kruševcu 1708. godine Sofronije Podgoričanin se vodio kao vikarni episkop patrijarha Arsenija i tek na saboru u Kruševcu 1708. kada je poslije smrti patrijarha biran novi mitropolit, izdvojena je Slavonija iz arhidijeceze i zajedno sa Osječkim poljem organizovana u posebnu — Pakračku (po sedištu), danas Slavonsku eparhiju. kada je poslije smrti patrijarha biran novi mitropolit, izdvojena je Slavonija iz arhidijeceze i zajedno s osječka poljem organizirana u posebnu - Pakračku (po sjedištu), danas Slavonsku eparhiju. Tokom [[18. Tijekom [[18. vijek|18. vijek | 18. veka]] najveći izazov novoosnovanoj eparhiji bilo je unijaćenje. stoljeća]] najveći izazov novoosnovanoj eparhiji bilo je unijaćenje. Crkva se borila stalno i na više strana. Crkva se borila stalno i na više strana. Episkop Nikifor Stefanović osnovao je sredinom [[18. Episkop Nikifor Stefanović osnovao je sredinom [[18. vijek|18. vijek | 18. veka]] bogosloviju u Pakracu. stoljeća]] bogosloviju u Pakrac u. U to vreme počinje i osnivanje srpskih škola po selima eparhije. U to vrijeme počinje i osnivanje srpski škola po selima eparhije. Episkop Kiril Živković je posebno radio na unapređenju kulture, pa je osnovao vladičansku biblioteku. Episkop Kiril Živković je posebno radio na unapređenju kulture, pa je osnovao vladičanske biblioteku. U [[19. U [[19. vijek|19. vijek | 19. veku]] i prvoj polovini [[20. stoljeću]] i prvoj polovici [[20. vijek|20. vijek | 20. veka]] episkopi su uglavnom poklanjali pažnju unapređenju kulture i obrazovanja kod mesnih Srba, a posebno razvoju bogoslovije u Pakracu. stoljeća]] episkopi su uglavnom poklanjali pozornost unapređenju kulture i obrazovanja kod mesnih Srba, a posebno razvoju bogoslovije u Pakracu. ===Slavonska eparhija=== Tokom Drugog svetskog rata eparhija i njeni vernici preživeli su najcrnje dane. === Slavonska eparhija === Tijekom Drugog svjetskog rata eparhija i njeni vjernici preživjeli su najcrnje dane. Veliki broj Srba je pobijen, a crkve i manastiri oštećeni ili porušeni. Veliki broj Srba je pobijen, a crkve i manastiri oštećeni ili porušeni. Posle rata došlo je vreme duhovne i graditeljske obnove ove mučeničke eparhije. Poslije rata došlo je vrijeme duhovne i graditeljske obnove ove mučeničke eparhije. Obnovljeni su brojni hramovi (Okučani, Nova Gradiška, Jasenovac i dr.). Obnovljeni su brojni hramovi (Okučani, Nova Gradiška, Jasenovac i dr..). Međutim, pod pritiskom komunističkig režima, višedecenijska obnova nije uspela u potpunosti da nadoknadi uništeno u Drugom svetskom ratu. Međutim, pod pritiskom komunističkig režima, višedecenijska obnova nije uspjela u potpunosti nadoknaditi uništeno u Drugom svjetskom ratu. Od 1959. Od 1959. eparhiji je vraćen stari naziv Slavonska. eparhiji je vraćen stari naziv Slavonska. Njeni episkopi su bili: Emilijan Marinović (1951—1982), Lukijan Pantelić (1985—1999) i Sava Jurić (od 1999). Njeni episkopi su bili: Emilijan Marinović (1951-1982), Lukijan Pantelić (1985-1999) i Sava Jurić (od 1999). Slavonska eparhija je imala sjedište u Pakracu. Slavonska eparhija je imala sjedište u Pakrac u. Uslijed rata (od 1991), episkop, sveštenstvo i narod uglavnom su izbjegli. Uslijed rata (od 1991), episkop, svećenstvo i narod uglavnom su izbjegli. Bilo je 78 parohija, 71 crkvena opština, 45 sveštenika i tri manastira (Orahovica, Pakra, Sveta Ana). Bilo je 78 parohija 0,71 crkvena općina 0,45 svećenika i tri manastira ( Orahovica, Pakra, Sveta Ana). Velik deo crkvenih građevina je u celosti ili delom porušen. Velik dio crkvenih građevina je u cijelosti ili dijelom porušen. Poslednjih godina se radi na obnovi, koja sporo odmiče. Posljednjih godina se radi na obnovi, koja sporo odmiče. ==Episkopi== ===Episkopi pakrački === # Petronije Ljubibratić (1699-1703), # Sofronije Podgoričanin (1705-1710), # Vasilije Rajić (1710), # Gavrilo Popović (1715-1716), # Atanasije Radošević (1717-1720), # Nikifor Stefanović (1721-1743), # Sofronije Jovanović (1743-1757), # Vićentije Jovanović Vidak (1757-1759), administrirao eparhijom. == Episkopi ===== Episkopi pakrački === # Petronije Ljubibratić (1699-1703), # Sofronije Podgoričanin (1705-1710), # Vasilije Rajić (1710), # Gavrilo Popović (1715-1716), # Atanasije Radošević (1717-1720), # Nikifor Stefanović (1721-1743), # Sofronije Jovanović (1743-1757 ), # Vićentije Jovanović Vidak (1757-1759), administrirao eparhijom. # Arsenije Radivojević (1759-1769), # Atanasije Živković (1770-1781), # Josif Jovanović Šakabenta (1781-1783), # Pavle Avakumović (178?-1786), # Kiril Živković (1786-1807), # Josif Putnik (1808-1828), # Georgije Hranislav (1829-1839), # Stefan Popović (1839-1843), # Stefan Kragujević (1843-1864), # Nikanor Grujić (1864-1887), # Miron Nikolić (1890-1941), # Damaskin Grdanički (1945-1951), administrirao eparhijom. # Arsenije Radivojević (1759-1769), # Atanasije Živković (1770-1781), # Josip Jovanović Šakabenta (1781-1783), # Pavao Avakumović (178? -1786), # Kiril Živković (1786-1807), # Josif Putnik (1808-1828), # Georgije Hranislav (1829-1839), # Stefan Popović (1839-1843), # Stefan Kragujević (1843-1864), # Nikanor Grujić (1864-1887), # Miron Nikolić (1890-1941), # Damaskin Grdanički (1945-1951), administrirao eparhijom. ===Episkopi slavonski=== # Emilijan Marinović (1952-1981), # Lukijan Pantelić (1985-1999), # Sava Jurić (1999-2013). === Episkopi slavonski === # Emilijan Marinović (1952-1981), # Lukijan Pantelić (1985-1999), # Sava Jurić (1999-2013). ==Manastiri i imanja== Eparhija slavonska ima četiri manastira: * Manastir Orahovica, najpoznatiji, danas u obnovi, bez monaštva, * Manastir Pakra, najpoznatiji, teško oštećen, obnova nije počela, bez monaštva, * Manastir Svete Ane, najpoznatiji, teško oštećen, obnova nije počela, bez monaštva, * Manastir Jasenovac, novoosnovan, privremeno boravište episkopa, jedini živeći. == Manastiri i imanja == Eparhija slavonska ima četiri manastira: * Manastir Orahovica, najpoznatiji, danas u obnovi, bez monaštva, * Manastir Pakra, najpoznatiji, teško oštećen, obnova nije počela, bez monaštva, * Manastir Svete Ane, najpoznatiji, teško oštećen, obnova nije počela, bez monaštva, * Manastir Jasenovac, novoosnovan, privremeno boravište episkopa, jedini živeći. Dana [[23. Dana [[23. 11.|23. 11. | 23. novembra]] 2009, Eparhija slavonska je otkupila imanje u Kućancima na kome je rođen blaženopočivši patrijarh srpski Pavle. studenog]] 2009, Eparhija slavonska je otkupila imanje u Kućanci ma na kome je rođen blaženopočivši patrijarh srpski Pavle.

== Vidi još == * Sava Jurić * Srpska pravoslavna crkva u Hrvatskoj * Eparhija osječkopoljska i baranjska ==Izvori== * Eparhija slavonska — istorija == Vanjske veze == * Zvanična stranica Eparhije slavonske * Pakrački arhijereji

== Vidi još == * Sava Jurić * Srpska pravoslavna crkva u Hrvatskoj * Eparhija osječkopoljske i baranjska == Izvori == * slavonska.com / html / cirilica / eparhija.html Eparhija slavonska - povijest == ​​Vanjske veze == * Službena stranica Eparhije slavonske * [http: / / srpska-pravoslavna-crkva.blogspot.com/2009/09/pakracki-arhijereji.html Pakrački arhijereji]