Kemal Atatürk

Mustafa Kemal Atatürk
Atatürk (1925.)
Rođenje	Ali Rıza oğlu Mustafa 1881. Solun, Osmansko Carstvo
Smrt	10. 11. 1938. (dob: 57) Анкара, Турска

Mustafa Kemal Atatürk (1881. — 10. 11. 1938.) je turski vojskovođa, revolucionar i državnik koji se smatra ocem i osnivačem moderne Turske.

Rođen u današnji Makedonski grad Bitola, Mustafa Kemal se od rana posvetio vojničkom pozivu i priključio mladoturskom pokretu u tadašnjem Osmansko Carstvo. Nakon što su mladoturci preuzeli vlast, Mustafa Kemal je preuzeo važne vojne položaje. U prvom svjetskom ratu se godine 1915. istakao u uspješnoj obrani Galipolja od savezničke invazije.

Nakon sloma Otomanskog imperija godine 1918. Mustafa Kemal je postao vođa pokreta kojemu je cilj bio ostatke imperija transformirati u modernu tursku nacionalnu državu. Zbog toga je vodio niz oružanih sukoba sa savezničkim okupacijskim snagama, konzervativnom sultanovom vladom te Grčkom, koja je nastojala proširiti svoj teritorij na Malu Aziju. Grci su potučeni godine 1922. što je dovelo do masovnog etničkog čišćenja na obje strane nove granice, a Mustafa Kemal je postao de facto gospodarom Turske.

Godine 1924. sultanat je zamijenjen republikom čiji je Atatürk postao predsjednik. Koristeći svoj autoritet, Mustafa Kemal je proveo cijeli niz radikalnih reformi s ciljem da Tursku učini što sličnijom modernim evropskim državama - uvođenje prezimena (sam je Mustafa Kemal dobio prezime Atatürk, što znači "Otac Turaka"), zamjena arapskog pisma latinicom, legalizacija alkohola, izjednačavanje položaja muškaraca i žena. Atatürkov režim se danas često navodi kao uspješan primjer islamske države koja je dobila sekularni karakter.

Umro je 10.novembra 1938. godine u Dolmabahce palati, gde su svi satovi zaustavljeni u 9.05. Nakon smrti Atatürk je postao predmetom kulta ličnosti, a po njemu je nazvana kemalizam, koja je dugo bila službenom ideologijom moderne Turske.

Veze

• Anıtkabir

Vanjske veze

Kemal Atatürk na Wikimedijinoj ostavi