Temišvar – razlika između verzija

Izvor: Wikipedija
Prijeđi na navigaciju Prijeđi na pretragu
Interaktivna pretraga historije
← Starija izmjenaNovija izmjena →
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
VizualnoWikitekst
Datoteka/fajl Timișoara_Collage.jpg je uklonjen/a jer ga/ju je na Ostavi obrisao Jameslwoodward sa razlogom: per c:Commons:Deletion requests/File:Timișoara Collage.jpg
m je... ove koji uklanjaju
Red 3: Red 3:
| ime_genitiv =Temišvara
| ime_genitiv =Temišvara
| izvorno_ime =<small>Timișoara</small>
| izvorno_ime =<small>Timișoara</small>
| slika_panorama =
| slika_panorama =Timisoara collage.jpg
| veličina_slike =280px
| veličina_slike =280px
| opis_slike=Kolaž atrakcija grada
| opis_slike=Kolaž atrakcija grada

Verzija na datum 27 maj 2017 u 03:11

Temišvar
Timișoara
Kolaž atrakcija grada
Kolaž atrakcija grada
Kolaž atrakcija grada
Koordinate: 45°45′N 21°13′E / 45.750°N 21.217°E / 45.750; 21.217
Država  Rumunjska
Okrug Timiș
Vlast
 - gradonačelnik Nicolae Robu
Površina
 - Ukupna 129.27 km²[1]
Visina 90
Stanovništvo (2011.)
 - Grad 319,279[1]
 - Gustoća 2,469.9[1]
Vremenska zona UTC+2 (UTC+3)
Poštanski broj 300001-300990
Pozivni broj 0256 / 0356
Službene stranice
www.primariatm
Karta
Temišvar na mapi Rumunije
Temišvar
Temišvar

Temišvar rumunjski: Timișoara (njemački: Temeswar prije i Temeschburg i Temeschwar, mađarski: Temesvár) je grad na zapadu Rumunjske od 319,279 stanovnika[1], svega par dekada prije 1992. grad je imao - 334,115 stanovnika.[1]

Temišvar je administrativni centar okruga (judet) Timiș[2], treći po veličini grad u Rumunjskoj, i privredni, kulturni i politički centar zapadne Rumunjske.

Geografske karakteristike

Temišvar leži na zapadu zemlje u banatskoj ravnici duž obala rijeke Begej.[2]

Historija

Arheološkim iskapanjima provedenim u široj okolici grada, otkrivena su neolitska i rimska naselja.[2] Prvi dokumentirani srednjovjekovni zapis o gradu je iz - 1212. u kom se on navodi kao rimski castrum Temesiensis.[2] Nju su u 13. vijeku razorili Tatari, ali je njegova citadela za svega nekoliko godina obnovljena, pa se zna da je i bila rezidencija ugarskog kralja Karla I. (1309. - 1342).[2]

Temišvar je tokom 14. vijeka izrastao u utvrdu usred močvarnog kraja. Od 1552. Temišvarom vladaju Osmanlije (vidi Temišvarski pašaluk) sve do poraza Osmanlija kod Temišvara, od strane austrijske vojske - 1716. kad prelazi u austrijske ruke.[2] Nakon potpisivanja Požarevačkog mira - 1718., Temišvar i taj dio Banata, postaju dio Habsburške monarhije poznat kao Temišvarski okrug, kojim se upravlja iz Beča. U to vrijeme u grad se doseljavaju brojni stanovnici iz raznoraznih dijelova monarhije, a naročito Nijemci iz Švapske.[2]

Temišvar je tokom 1848., izdržao opsadu mađarskih revolucionara, u trajanju od 107 dana.[2]

Datoteka:Timisoara-centre.jpg
Centar grada

Nakon Prvog svjetskog rata vojska Kraljevine Srbije okupirala je grad 1919., ali ga je nakon potpisivanja Trianonskog mirovnog ugovora - 1920. morala napustiti i predati Rumunjskoj kraljevini.[2]

Protuvladine demonstracije koje su izbile u Temišvaru između 15. i 17. decembra 1989, izazvale su lavinu koja je nakraju dovela do svrgavanja s vlasti komunističkog vođe Nicolae Ceausescua svega nekoliko dana nakog tih događaja. Katastrofalna greška Ceausescua bila je kad je poslao snage reda i vojske da silom uguše demonstracije, ali su se te snage nakraju udružile sa demonstrantima i okrenule protiv svog nalogodavca (kog su nakraju nabrzninu i ubili).[2]

Kultura i atrakcije

Temišvar je kulturno - obrazovni centar zapadne Rumunjske. Grad ima nekoliko visokoškolskih ustanova, od kojih je najznačajniji Univerzitetu Temišvaru, osnovan 1948. Grad ima državni teatar, državnu operu i balet, filharmonijski orkestar i veliku biblioteku. Temišvar ima puno uređenih parkova koji se nižu duž plovnog Begejskog kanala, koji prolazi kroz središte grada.[2]

Naveće znamenitosti grada su monumentalna katolička katedrala podignuta između 1736. - 1773., srpska saborna crkva iz 1748. (obnovljena 1791) i regionalni muzej, smješten u restauriranoj palači iz 14. vijeka.[2]

Temišvar je bio prvi rumunjski grad koji je još 1869. uveo tada još uvijek konjski tramvaj[3] I prvi evropski grad koji je 1884. uveo uličnu električnu rasvjetu sa 731 lampi.[3]

Neke od njegovih zgrada i mostova projektirao je slavni Gustave Eiffel.

Privreda

Temišvar je dugo bio poznat kao trgovački centar bogatog poljoprivrednog kraja, ali se vremenom pretvorio u industrijski grad, nakon Drugog svjetskog rata. Danas se u gradu proizvode elektromotori i električni aparati, tekstil, poljoprivredni strojevi i alati, kemikalije, plastika, obuća i prehrambeni proizvodi.[2]

Znameniti ljudi

Gradovi prijatelji

Temišvar je zbratimljen sa slijedećim gradovima:[4]

Izvori

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 „Timișoara” (engleski). City population. Pristupljeno 24. 02. 2015. 
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 „Timisoara” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 24. 02. 2015. 
  3. ↑ 3,0 3,1 „Timisoara's Firsts” (engleski). Municipality of Timisoara. Pristupljeno 24. 02. 2015. 
  4. ↑ „Oraşe înfrăţite” (rumunjski). Primăria Municipiului Timişoara. Pristupljeno 24. 02. 2015. 

Vanjske veze

Izvor: https://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=Temišvar&oldid=40746185