Leva skretanja – razlika između verzija
m robot kozmetičke promjene |
proširenje; v. raspravu |
||
| Red 1: | Red 1: | ||
'''Leva skretanja''' je izraz koji se u svom najširem smislu koristi u kontekstu [[Komunizam|komunističke]] ideologije, odnosno opisuje pojave među pokretima i partijama [[marksizam-lenjinizam|marksističko-lenjinističke]] orijentacije u kojima pojedinci i frakcije iskazuju [[radikalizam (politika)|radikalno]] [[radikalna levica|levi]] stav u odnosu na zvaničnu politiku svoje organizacije, i to način kojim se ekstremno zaoštrava [[klasna borba]], provodi [[represija]] i to na način kojim se slabi država, izaziva neprijateljstvo narodnih masa i na neki drugi način kompromituje i otežava dugoročno ostvarivanje sopstvenih ciljeva. U tom smislu se kao jedan od primera može navesti zvanični stav [[Kineska komunistička partija|Kineske komunističke partije]] koja se 1970-ih ogradila od svoje radikalno leve frakcije i njene politike poznate kao [[Kineska kulturna revolucija|kulturna revolucija]]. |
|||
'''Leva skretanja''' su pojave u raznim [[Komunizam|komunističkim]] pokretima i partijama koje su se ispoljavale kao ekstremno zaoštravanje [[klasna borba|klasne borbe]]. |
|||
U svom užem smislu se koristi za istoriju [[Jugoslavija u Drugom svetskom ratu|Jugoslavije u Drugom svetskom ratu]], odnosno aktivnosti delova [[Komunistička partija Jugoslavije|Komunističke partije Jugoslavije]] (KPJ) u periodu od 1941. do 1942. godine, pre svega na području [[Crna Gora|Crne Gore]], [[Hercegovina|Hercegovine]] i Srbije gde su na [[Slobodne teritorije u Narodnooslobodilačkom ratu|teritorijama]] oslobođenim od okupatora u prvim mesecima nakon ustanka komunisti i njihove paravojne formacije - [[NOVJ|partizani]] - pokušavale stvoriti [[komunistička država|komunističku državu]], odnosno politički poredak po uzoru na tadašnji [[SSSR|Sovjetski Savez]], a što se odražavalo kroz "eksproprijaciju" materijalni sredstava od seljaka, zvanično neprijateljski stav prema religiji, kao i [[strahovlada|fizičke likvidacije]] potencijalnih "klasnih neprijatelja". Te su aktivnosti za posledicu imale oseku ustanka, odnosno prelazak dela ustanika u redove [[antikomunizam|antikomunističkih]] [[JVUO|četnika]]. Vodstvo KPJ se do proleća 1942. godine od tih tendencija počelo ograđivati te ih zvanično osudilo i umesto toga nastojalo sprovesti politiku tzv. [[Narodni front|Narodnog fronta]] koja je oko KPJ trebala stvoriti što širi [[antifašizam|antifašistički]] savez; vodeće partijske ličnosti vezane uz "leva skretanja" su javno kritikovana i smenjene sa svojih dužnosti. Zvanična istoriografija [[SFRJ|posleratne Jugoslavije]] je leva skretanja u pravilu nastojala pripisati ličnostima koji su u ratu bili poginuli ili, kao u slučaju [[Milovan Đilas|Milovana Đilasa]], postali antirežimski [[disident]]i. |
|||
Najpoznatiji primeri: |
|||
* Lijeva skretanja u Crnoj Gori i Hercegovini 1941- 1942 godine |
|||
* Kineska [[kulturna revolucija]] 70-tih godina 20. veka |
|||
== Vidi još == |
== Vidi još == |
||
Verzija na datum 13 august 2016 u 08:13
Leva skretanja je izraz koji se u svom najširem smislu koristi u kontekstu komunističke ideologije, odnosno opisuje pojave među pokretima i partijama marksističko-lenjinističke orijentacije u kojima pojedinci i frakcije iskazuju radikalno levi stav u odnosu na zvaničnu politiku svoje organizacije, i to način kojim se ekstremno zaoštrava klasna borba, provodi represija i to na način kojim se slabi država, izaziva neprijateljstvo narodnih masa i na neki drugi način kompromituje i otežava dugoročno ostvarivanje sopstvenih ciljeva. U tom smislu se kao jedan od primera može navesti zvanični stav Kineske komunističke partije koja se 1970-ih ogradila od svoje radikalno leve frakcije i njene politike poznate kao kulturna revolucija.
U svom užem smislu se koristi za istoriju Jugoslavije u Drugom svetskom ratu, odnosno aktivnosti delova Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) u periodu od 1941. do 1942. godine, pre svega na području Crne Gore, Hercegovine i Srbije gde su na teritorijama oslobođenim od okupatora u prvim mesecima nakon ustanka komunisti i njihove paravojne formacije - partizani - pokušavale stvoriti komunističku državu, odnosno politički poredak po uzoru na tadašnji Sovjetski Savez, a što se odražavalo kroz "eksproprijaciju" materijalni sredstava od seljaka, zvanično neprijateljski stav prema religiji, kao i fizičke likvidacije potencijalnih "klasnih neprijatelja". Te su aktivnosti za posledicu imale oseku ustanka, odnosno prelazak dela ustanika u redove antikomunističkih četnika. Vodstvo KPJ se do proleća 1942. godine od tih tendencija počelo ograđivati te ih zvanično osudilo i umesto toga nastojalo sprovesti politiku tzv. Narodnog fronta koja je oko KPJ trebala stvoriti što širi antifašistički savez; vodeće partijske ličnosti vezane uz "leva skretanja" su javno kritikovana i smenjene sa svojih dužnosti. Zvanična istoriografija posleratne Jugoslavije je leva skretanja u pravilu nastojala pripisati ličnostima koji su u ratu bili poginuli ili, kao u slučaju Milovana Đilasa, postali antirežimski disidenti.