Akademija

Za ostala značenja, vidi Akademija (razvrstavanje).

Atinska škola, Rafaelova freska (1509/1510) idealizovane Akademije.

Akademija (grč. Ἀκαδημία) je ustanova visokog obrazovanja, istraživanja ili honorarnog članstva.

Naziv je nastao od Platonove filozofske škole, „Akademije“, koja je osnovana na dva kilometra severozapadno od atinskog Akropolisa oko 387. pne. To mesto je predstavljalo svetilište grčke boginje mudrosti, Atine.

Istorija

O Platonovoj Akademiji je veoma malo poznato. Bez sumnje je sigurno da je Platon sa Akademijom hteo da osnuje jedno obrazovanje, koje se filozofski, ali isto tako kao što mi danas nazivamo prirodnim naukama, matematičkim pitanjima i problemima posvećuje. Osnivanje Akademije je Platonov odgovor na negativno iskustvo sa Atinskom politikom. Platon nije postao političar, nego je izabrao jedan drugi put kojim bi lakše uticao na društvo, putem odgajanja i obrazovanja omladine. Nije mali broj njegovih učenika kasnije postalo politički aktivno.

Na prostoru tog velikog parka nalazi se jedna Gimnazija, jedna vrsta ondašnje sportske škole u kojoj su se mladići atinskog gornjeg staleža sastajali, zajedno trenirali i organizovali razna takmičenja. U toj Gimnaziji su se održavala predavanja i to u tri elementarna smera: Gramatika, Sport i Muzika.

Sokrates je redovno posećivao Gimnaziju i nije slučajno da su skoro svi Platonovi dijalozi u kojima Sokrates sa mladima diskutuje i da se baš to odigrava u jednoj gimnaziji. Nakon njegovog prvog putovanja na Siciliju predavao je on prvo u gimnaziji u parku „Akademia“ (u to vreme Sicilija je bila Grčka pokrajina). Kasnije kupuje Platon jedan komad zemlje pored Akademije gde je sagradio skroman stan za stanovanje i nekoliko prostorija za predavanje i tako osniva svoju sopstvenu školu, koja kasnije postaje vrlo poznata pod imenom Platonova Akademija.

Za vreme hrišćanske ere na grčke filozofe se gledalo kao na pagane i protivnike hrišćanstva. Vizantijski car Justinijan je zatvorio Platonovu Akademiju 529. godine, što se često uzima kao kraj antike. Preostali članovi Akademije su potražili utočište u Sasanidskom carstvu kod kralja Hozroj I, prenoseći dragocene spise u njegovu prestonicu Ktesifon. Akademija u egzilu, kao važna neoplatonistička škola, je nastavila da postoji najmanje do 10. veka, doprinoseći očuvanju grčke nauke i filozofije u okviru islama.

Akademija na Wikimedijinoj ostavi