Vasojevići – razlika između verzija
Nema sažetka izmjene |
Nema sažetka izmjene |
||
| Red 1: | Red 1: | ||
{{Infokutija crnogorsko pleme |
|||
{{neutralnost}} |
|||
| slika = Vasojevići area.jpg |
|||
| opis = Mapa Gornjih Vasojevića i Donjih Vasojevića |
|||
| ⚫ | '''Vasojevići''' su najveće pleme, koje je nastanjeno u istočnom delu [[Crna Gora|Crne Gore]], u [[Lijeva Rijeka|Lijevoj Rijeci]] i s obe strane [[Lim (reka)|Lima]] sve do reke [[Lješnica (rijeka)|Lješnice]], a nekada se taj predeo zvao [[ |
||
| mjesto = *[[Mojkovac|mojkovački srez]] |
|||
*[[Berane|beranski srez]] |
|||
*[[Andrijevica|andrijevački srez]] |
|||
*[[Bijelo Polje|bijelopoljski srez]] |
|||
| rodonačelnik = [[Vaso Vasojević]] |
|||
| poznate_ličnosti = *[[Mila Jovović]] |
|||
*[[Divna Veković]] |
|||
*[[Mihailo Lalić]] |
|||
| oblast = [[Brda (Crna Gora)|Brda]] |
|||
| bratska_plemena = |
|||
| rivali = [[Moračani]] {{•}} [[Rovčani]] |
|||
}} |
|||
| ⚫ | '''Vasojevići''' su najveće pleme, koje je nastanjeno u istočnom delu [[Crna Gora|Crne Gore]], u [[Lijeva Rijeka|Lijevoj Rijeci]] i s obe strane [[Lim (reka)|Lima]] sve do reke [[Lješnica (rijeka)|Lješnice]], a nekada se taj predeo zvao [[Polimlje]]. Takođe Vasojevići su i jedno od [[Brda (Crna Gora)|brdskih plemena]] koje se zajedno sa [[Stara Crna Gora|starocrnogorskim]] i [[Stara Hercegovina|starohercegovačkim]] plemenima ujedinilo u jedinstvenu [[Crna Gora|Crnu Goru]]. O njihovom imenu i porijeklu postoje dve verzije narodnog predanja. Po jednoj oni su potomci izvesnog Vasa, srodnika [[Vukan Nemanjić|Vukana Nemanjića]], koji je rođen u [[Prizren]]u i bio vojvoda u doba [[car Dušan|cara Dušana]]. Njega je nasledio sin Vasojević Stevo, koji se pominje u narodnim pesmama o boju na [[Kosovo|Kosovu]] pod imenom [[Musić Stevan]], i koji je bio vojvoda u [[Sjenica|Sjenici]], u [[Raška|Novopazarskom Sandžaku]]. Posle [[Kosovska bitka|Kosovske bitke]] i smrti Vasojević-Stevana Vasojevići su kao [[uskoci]] krenuli u [[Hercegovina|Hercegovinu]] i došli do [[Foča|Foče]], a odatle skrenuli na jug, jugoistok i istok, i preko Crne Gore došli na Nožicu u Lijevoj Rijeci, gde su se nastanili. |
||
Po drugoj verziji Vasojevići vode poreklo od nekog Vasa, sina nekog hercegovačkog kralja, koji se takođe preko Crne Gore doselio odnekud iz Hercegovine i nastanio na Nožici u Lijevoj Rijeci. Oba predanja imaju zajedničko još i to što se veli da je Vaso imao još i četiri brata, Ozra, Pipa, Krasa i Ota, od kojih vode poreklo [[Ozrinići]] i [[Piperi]], crnogorska plemena, i Krasnići i Hoti, [[Albanci|severnoalbanska]] plemena. Zato se svi oni međusobno smatraju rođacima sa Vasojevićima, jer veruju da vode poreklo od istog pretka. |
Po drugoj verziji Vasojevići vode poreklo od nekog Vasa, sina nekog hercegovačkog kralja, koji se takođe preko Crne Gore doselio odnekud iz Hercegovine i nastanio na Nožici u Lijevoj Rijeci. Oba predanja imaju zajedničko još i to što se veli da je Vaso imao još i četiri brata, Ozra, Pipa, Krasa i Ota, od kojih vode poreklo [[Ozrinići]] i [[Piperi]], crnogorska plemena, i Krasnići i Hoti, [[Albanci|severnoalbanska]] plemena. Zato se svi oni međusobno smatraju rođacima sa Vasojevićima, jer veruju da vode poreklo od istog pretka. |
||
| ⚫ | Vasojevići su imali i svoj zakon pod nazivom [[Vasojevićki zakon]]. Mnoge poznate ličnosti su rodom ili poreklom iz Vasojevića kao: [[Karađorđe]], iguman [[Mojsije Zečević]], knez Nikola Milošević Vasojević, vojvoda [[Petar Bojović]], vojvoda [[Petar Jokić]] (iz [[Prvi srpski ustanak|Prvog srpskog ustanka]]), [[četnici|četnički]] komandant [[Đorđije Lašić]], vojvoda [[Momčilo Đujić]], [[Mihailo Lalić]], [[Slobodan Milošević]], prof. dr [[Svetozar Stijović]], prof. dr [[Miljan Mojašević]], dr Divna Veković i drugi. |
||
Koja je od ove dve verzije tačna, teško je reći, ali je jedno tačno: da se Vasojevići smatraju jednom porodicom, jednim plemenom, jednom krvnom zajednicom, koja ima svoju zajedničku krsna [[slava|slavu]] Svetog Arhanđela, zajedničku tradiciju o svojoj prošlosti, i koja pamti sve svoje pretke počev od glavnog rodonačelnika Vasa pa sve do današnjeg dana. |
|||
Od Nožice Vasojevići su se pomerali postepeno ka istoku dokle nisu zahvatili celu limsku dolinu sve do reke Lješnice. Tokom tog prodiranja oni su starosedeoce, kao Lužane, Bukumire, Macure, Španje i Latine, delom asimilovali, delom potisnuli, a delom potčinili, i svima nadenuli ime Srbljaci. Nasuprot Vasojevićima, [[Srbljaci]] ne predstavljaju etničku celinu, jer oni nisu jedna porodica, jedno pleme, jedna krvna zajednica, već skup raznih rodova koji su se tokom [[vek]]ova tako izmenili, da se danas za mnoge sigurno ne zna ko od koga vodi svoje poreklo. Otuda Srbljaci, uzeti kao celina, nemaju tradiciju o svojoj prošlosti, jer nemaju zajedničkog pretka od kojeg bi izvodili svoje zajedničko ime i poreklo. |
|||
U početku, kada su Vasojevići zauzeli limsku dolinu i potčinili starosedeoce, Srbljaci nisu imali ni svoje starešine niti ikakvog učešća u opštim plemenskim poslovima, već su im Vasojevići i sudili i predstavljali ih u svim poslovima. Ali upornom borbom Srbljaci su počeli da osvajaju jedno po jedno zvanje, dok nisu izvojevali svoje [[kmet]]ove, bratstvene starešine, a kasnije i pravo učešća na narodnim zborovima i skupštinama. No i pored tih zadobijenih prava, Srbljaci su kao manjina bili i ostali u drugom planu, jer ih Vasojevići nisu nikada hteli da prime u svoju sredinu kao ravnopravne članove, pošto su oduvek smatrali da su od njih nešto više i da se s njima ne mogu izjednačiti. |
|||
| ⚫ | Vasojevići su imali i svoj zakon pod nazivom [[ |
||
== Literatura == |
== Literatura == |
||
Verzija na datum 25 juni 2015 u 13:28
| Vasojevići | |
|---|---|
 Mapa Gornjih Vasojevića i Donjih Vasojevića | |
| Mjesto | |
| Rodonačelnik | Vaso Vasojević |
| Oblast | Brda |
| Poznate ličnosti | |
| Rivali | Moračani • Rovčani |
Vasojevići su najveće pleme, koje je nastanjeno u istočnom delu Crne Gore, u Lijevoj Rijeci i s obe strane Lima sve do reke Lješnice, a nekada se taj predeo zvao Polimlje. Takođe Vasojevići su i jedno od brdskih plemena koje se zajedno sa starocrnogorskim i starohercegovačkim plemenima ujedinilo u jedinstvenu Crnu Goru. O njihovom imenu i porijeklu postoje dve verzije narodnog predanja. Po jednoj oni su potomci izvesnog Vasa, srodnika Vukana Nemanjića, koji je rođen u Prizrenu i bio vojvoda u doba cara Dušana. Njega je nasledio sin Vasojević Stevo, koji se pominje u narodnim pesmama o boju na Kosovu pod imenom Musić Stevan, i koji je bio vojvoda u Sjenici, u Novopazarskom Sandžaku. Posle Kosovske bitke i smrti Vasojević-Stevana Vasojevići su kao uskoci krenuli u Hercegovinu i došli do Foče, a odatle skrenuli na jug, jugoistok i istok, i preko Crne Gore došli na Nožicu u Lijevoj Rijeci, gde su se nastanili.
Po drugoj verziji Vasojevići vode poreklo od nekog Vasa, sina nekog hercegovačkog kralja, koji se takođe preko Crne Gore doselio odnekud iz Hercegovine i nastanio na Nožici u Lijevoj Rijeci. Oba predanja imaju zajedničko još i to što se veli da je Vaso imao još i četiri brata, Ozra, Pipa, Krasa i Ota, od kojih vode poreklo Ozrinići i Piperi, crnogorska plemena, i Krasnići i Hoti, severnoalbanska plemena. Zato se svi oni međusobno smatraju rođacima sa Vasojevićima, jer veruju da vode poreklo od istog pretka.
Vasojevići su imali i svoj zakon pod nazivom Vasojevićki zakon. Mnoge poznate ličnosti su rodom ili poreklom iz Vasojevića kao: Karađorđe, iguman Mojsije Zečević, knez Nikola Milošević Vasojević, vojvoda Petar Bojović, vojvoda Petar Jokić (iz Prvog srpskog ustanka), četnički komandant Đorđije Lašić, vojvoda Momčilo Đujić, Mihailo Lalić, Slobodan Milošević, prof. dr Svetozar Stijović, prof. dr Miljan Mojašević, dr Divna Veković i drugi.
Literatura
- Radoslav Jagoš Vešović, Pleme Vasojevići, Beograd 1928.
- Ilija M. Jelić, Vasojevički zakon od 12 točaka, Beograd 1929.
- Rada Stijović, Govor Gornjih Vasojevića, Beograd 2007.
- Rada Stijović, Iz leksike Vasojevića, Beograd 1990