Pierre de Bruys
Petar od Bruysa (francuski: Pierre de Bruys; fl. 1117 - 1131) bio je francuski kršćanski propovjednik i teolog koga je zbog njegovih stavova Katolička crkva službeno proglasila herezijarhom, odnosno vođom heretika koji su po njemu dobili ime petrobrusijanci.
Podaci o njegovom životu su prilično oskudni, pa se ne zna ništa o njegovom porijeklu i rođenju. Ime tek sugerira da se rodio u Bruisu u južnoj Francuskoj. Historičari, međutim, pretpostavljaju da je bio katolički svećenik. Na temelju opisa u tekstovima Petra Uvaženog se njegov nauk temeljio na odbacivanju svih religijskih tekstova osim evanđelja, doktrine o transsupstancijaciji, štovanju križa (koga je smatrao "instrumentom Isusove smrti, krštenja djece, te molitve za mrtve. Iako ga je Crkva osudila, uključujući znamenitog filozofa Pierrea Abelarda, stekao je veliki broj sljedbenika na području Provanse, Toulousea, Narbonnea i Gaskonje.
Crkveni izvori navode da su petrobrusijanci oko 1126. počeli rušiti, razbijati i bacati križeve na lomaču. Oko godine 1131. je Petar zbog toga izazvao bijesnu kontra-reakciju pravovjernih katolika koji su takvo svetogrđe kaznili tako što su samog Petra živog spalili na lomači.
Usprkos toga, petrobrusijanska učenja su se održala, a oko godine 1135. ih je počeo u modificiranom obliku propovijedati bivši klinijski redovnik Henri od Lausannea čiji su se sljedbenici nazivali henricijancima. Crkveni vođa Bernard od Clairvauxa je veliki dio svoje energije morao uložiti u njihovo suzbijanje, a osuđena su i na Drugom lateranskom koncilu.
Većina historičara religije drži kako petrobrusijanska učenja nisu uticala na Petra Waldoa i njegove valdenške sljedbenike, kao i na Martina Luthera i kasnije vođe Reformacije. Usprkos toga, pojedine evangelističke protestantske i anabaptističke denomimacije slave Petra kao proroka i mučenika.