Pejo Marković
| PEJO MARKOVIĆ | |
|---|---|
 Pejo Marković | |
| Mesto rođenja | Lipnica, kod Tuzle Kraljevstvo SHS |
| Datum smrti | . 10. 1941. (Greška izraza: Nedostaje operator za - godina) |
| Mesto smrti | planina Konjuh ND Hrvatska |
| Profesija | radnik |
| Član KPJ od | početka 1941. |
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
| Služba | NOV i PO Jugoslavije |
| Narodni heroj od | 20. decembra 1951. |
Petar Marković – Pejo (Lipnica, kod Tuzle, 7. jul 1920 – planina Konjuh, oktobar 1941), učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
Pejo Marković je bio jedаn od nаjviđenijih husinskih rudаrа i komesar Husinske rudarske partizanske čete.[1]
Rođen je 7. jula 1920. godine u selu Lipnica kod Tuzle, u rudarskoj porodici. Osnovnu školu nije završio, jer je u osmoj godini ostao bez oca. Zbog nemaštine morao je da služi kod imućnijih seoskih porodica. Na radu je došao u dodir s revolucionarno raspoloženom omladinom iz Husina. Uskoro je postao član SKOJ-a, a početkom 1941. godine i član Komunističke partije Jugoslavije.
Posle okupacije Jugoslavije 1941, radio je na prikupljanju oružja i mobilizaciji rudara za odlazak u partizane. Avgusta 1941. godine bio je organizator odlaska cele jedne čete rudara u partizane. Istakao se u prvoj i poznatoj akciji Ozrenskog partizanskog odreda u napadu na Doboj i Usoru; u ovoj akciji bila je dignuta u vazduh dugačka kompozicija puna neprijateljske avionske, topovske i puščane municije. Učestvovao je i u narednim borbama odreda na železničkoj pruzi Tuzla–Doboj.
Kada je oktobra 1941. godine trebalo da deo Ozrenskog odreda zajedno sa Birčanskim odredom učestvuje u napadu na Kladanj, Pejo se nalazio među sto boraca koji su se za 24 časa usiljenog marša probili kroz neprijateljsku teritoriju preko planine Konjuh i odmah stupili u borbu. U dvodnevnim borbama Ozrenska četa ovladala je Stuparima, razrušila tuzlanski vodovod i veliki kameni most. Tom prilikom razbijena je cela bojna domobrana i zaplenjeno nekoliko mitraljeza. Pejo je u ovim borbama učestvovao kao komandir čete. Kada je Pejovu četu kod Lupoglave iznenada napala neprijateljska kolona s leđa, on je pošao u juriš na njih. Neprijatelj je bio potisnut, ali je Pejo ostao teško ranjen. Iako je bilo malo izgleda da ostane živ, borci su ga uvili u ćebad i na nosilima kroz noć poneli nazad preko Konjuha. Kada su stigli na vrh planine, primetili su da je Pejo na putu izdahnuo. Sahranili su ga na samom vrhu planine.
Pola godine kasnije, u leto 1942. godine, tim putem je naišla Šesta istočnobosanska brigada u kojoj su se nalazili i Pejini drugovi iz Ozrenskog odreda. U znak sećanja na mrtvog druga, poboli su crvenu zastavu na mestu gde je sahranjen. To je inspirisalo borca Miloša Popovića Đurina, koji je prisustvovao i sahrani i podizanju zastave, da speva poznatu pesmu „Konjuh planinom“.
Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine Federativne Narodne Republike Jugoslavije, 20. decembra 1951. godine, Pejo Marković proglašen je za narodnog heroja.
- „Narodni heroji Jugoslavije”. Beograd: Mladost. 1975.