Partizanski odredi iz Crne Gore

Partizanski odredi formirani na teritoriji Crne Gore bili su deo Narodnooslobodilačke vojske i partizanskih odreda Jugoslavije, koji su se tokom Narodnooslobodilačkog rata, od jula 1941. do maja 1945. godine, borili protiv okupatora i njegovih saradnika. Njima je komandovao Glavni štab NOV i PO Crne Gore, a po potrebi i Vrhovni štab NOV i POJ.

Prvi partizanski odredi na teritoriji Crne Gore počeli su se formirati od avgusta do decembra 1941. godine. Na vojno-političkom savetovanju u Stolicama, održanom septembra 1941. godine, rukovodstvo Narodnooslobodilačkog pokreta je jasno definisalo organizaciju partizanskih odreda.

U toku Narodnooslobodilačkog rata na teritoriji Crne Gore formirano je preko petnaest partizanskih odreda, a najveći broj njih formiran je tokom i posle gušenja Trinaestojulskog ustanka 1941. godine. Posle Trinaestojulskog ustanka i Prve neprijateljske ofanzive, decembra 1941. godine, glavnina partizanskih odreda iz Crne Gore povukla se u Sandžak, pa potom u istočnu Bosnu, gde su ovi odredi činili osnovu za stvaranje prvih partizanskih brigada.

Tokom 1942. i 1943. godine, većina odreda bila je u sastavu crnogorskih proleterskih brigada koje su se pretežito borile po Bosni i Hercegovini, dok su u Crnoj Gori, usled krize ustanka, mnogi odredi bili rasformirani. Krajem 1943. i početkom 1944. godine, dolazi do ponovnog osnivanja mnogih partizanskih odreda. Posle oslobođenja Crne Gore, krajem 1944. godine, partizanski odredi su rasformirani, a njihovo ljudstvo je ili upućivano u sastav drugih jedinica NOVJ ili KNOJ-a ili demobilisano.

Spisak partizanskih odreda u Crnoj Gori

odred	datum formiranja	mesto formiranja	komandant	politički komesar
Odred „Bijeli Pavle“	29. novembar 1941.	Bjelopavlići
Bjelopoljski odred	februar 1942.	rejon Bijelog Polja
Durmitorski odred	11. novembar 1941.	srez Šavnika i Nikšića	Momčilo Poleksić
Zetski odred	8. avgust 1941.	okolina Podgorice
Kolašinski odred	3. februar 1944.	rejon Kolašina
Komski odred	11. novembar 1941.	srez Kolašina, Andrijevice i Berana
Lovćenski odred	polovina oktobra 1941.	rejon Lovćena
Nikšićki odred	29. novembar 1941.	srez Nikšića
Pljevaljski odred	20. februar 1942.	okolina Pljevalja
Pribojski odred	krajem oktobra 1943.	rejon Priboja
Prijepoljski odred	krajem oktobra 1943.	Sandžak
Partizanski odred „Radomir Mitrović“	sredina februara 1942.	rejon Kolašina
Prvi sandžački odred	9. oktobar 1944.	Sandžak
Drugi sandžački odred	9. oktobar 1944.	Sandžak
Treći sandžački odred	9. oktobar 1944.	Sandžak
Crnogorski odred	15. novembar 1941.	Sandžak	Arso Jovanović	Bajo Sekulić, nh
Crnogorsko-sandžački odred	21. decembar 1941.	Sandžak

Literatura

• Vojna enciklopedija (knjiga sedma), Beograd 1974. godina.