Papreni sprej
papreni sprej, lakrimatorni agens za privremeno onesposobljavanje protivnika nadraživanjem očiju i dišnih putova. Primjenjuje se kao policijsko sredstvo za suzbijanje nereda, kontrolu gomile, ali i u samoobrani, uključujući obranu od pasa, medvjeda i drugih životinja.[1][2] Aktivni sastojak spreja, kapsaicin, dobiva se iz plodova biljaka roda Capsicum, uključujući čili. Raspršuje se projektilima ili raspršivačima, u obliku aerosola. Njegovi inflamatorni efekti dovode do zatvaranja očiju i privremena gubitka vida što omogućava korisniku da lakše svlada protivnika ili, u slučaju samoobrane, omogući bijeg. Iako se ne smatra letalnim agensom, u rijetkim slučajevima može biti smrtonosan zbog čega je potaknuo zabrinutost o broju smrtnih slučajeva u kojima je papriciranje moglo biti faktor koji je pridonio smrtnom ishodu. Zaštitna maska uspješno štiti od paprenog spreja, a dekontaminacija se provodi uklanjanjem poprskane odjeće i pranjem nadraženih dijelova tijela otopinama za čišćenje (sapun za ruke, šampon, deterdžent) te provjetravanjem kontaminiranih prostora.
Sastojci[uredi | uredi kod]
Aktivni sastojak paprenog spreja je kapsaicin, kemikalija dobivena iz plodova biljaka roda Capsicum, uključujući čili. Ekstrakcija oleorezina paprike (OC, engl. oleoresin capsicum) zahtijeva da paprika bude fino samljevena iz čega se kapsaicin može potom ekstrahirati pomoću organskog otapala kao što je etanol. Otapalo se zatim evaporira, a zaostala smola slična vosku je oleorezin paprike.
Propilen glikol se koristi kao emulgator za suspendiranje OC-a u vodi i potom se sve komprimira radi dobivanja aerosola u obliku paprenog spreja. Tekućinska kromatografija visoke djelotvornosti (HPLC) koristi se za mjerenje količine kapsaicina i glavnih kapsaicinoida u paprenom spreju. Izraženo u Scovilleovim jedinicama ljutine (SHU, engl. Scoville heat unit), papreni sprej može mjeriti pikantnost od 500 000 do 15 000 000 SHU.
Vidi još[uredi | uredi kod]
Izvori[uredi | uredi kod]
- ↑ „Bear Spray Vs. Dogs: How Effective Is It?”. Tbotech.com. 4. jula 2009. Pristupljeno 2. decembra 2011.
- ↑ „Pepper Spray”. Llrmi.com. Arhivirano iz originala na datum 2015-06-23. Pristupljeno 2. decembra 2011.
Eksterni linkovi[uredi | uredi kod]
Wikimedia Commons ima još multimedijalnih datoteka vezanih za: Papreni sprej
