Palestina (država)
دولة فلسطين Dawlat Filasṭin Država Palestina | |
|---|---|
| Himna: "Fida'i" | |
.svg) | |
| Službeni jezici | arapski |
| Government | |
| Utemeljenje | 15. novembar 1988. (proglašena) 29. novembar 2012. (priznata) |
| Površina | |
| Stanovništvo | |
• Popis iz 2014 | 4.550.368 |
Palestina (zvanično Država Palestina) je delimično priznata država na Bliskom Istoku. Službeno je nastala unilateralnim usvajanjem deklaracije o nezavisnosti koju su 15. novembra 1988. u egzilu u Alžiru donele Palestinska oslobodilačka organizacija i Nacionalno veće Palestine. Međunarodno-pravni status priznat joj je u novembru 2012. nakon glasanja u Generalnoj skupštini UN, kada je Palestini dodeljen status države posmatrača u Ujedinjenim Nacijama (sa 138 glasova za, 9 protiv i 41 suzdržanih).[1][2]
Palestina se sastoji iz dve odvojene teritorijalne celine - Pojasa Gaze i Zapadne Obale. Ova dva dela Palestine razdvaja teritorija Izraela. Palestina se graniči sa Izraelom, Egiptom i Jordanom.
Naziv Palestina potiče od naroda pod nazivom Filistejci, koji je nastanjivao ovo područje u antičko doba. Filistejci su imali nekoliko nezavisnih gradova-država, od kojih su najznačajniji bili Gaza, Ašdod i Aškelon.
Od 7. veka, Palestina je deo Arapskog kalifata, a u 11. veku je osvajaju krstaši. Nakon pobede muslimana nad krstašima u 12. veku, Palestina ulazi u sastav države Ajubida, a u 16. veku postaje deo Osmanskog carstva.
Nakon Prvog svetskog rata, Palestina postaje Britanska kolonija, da bi 1947. godine bila predložena njena podela na dve nezavisne države - jevrejsku i arapsku. Stvorena je, međutim, samo jevrejska država Izrael, koja je pored teritorija koje bi joj pripale prema planu podele, anektirala i neka područja koja su trebala da pripadnu državi Arapa (Palestinaca). Delovi Palestine koji nisu ušli u sastav Izraela (Zapadna Obala i Pojas Gaze) uključeni su tada u sastav Jordana i Egipta.
Tokom rata iz 1967. godine, Izrael osvaja Zapadnu Obalu i Pojas Gaze da bi na delu ovih teritorija bila formirana autonomna Palestinska Nacionalna Uprava 1994. godine. 2004. godine, Izrael se povlači iz Pojasa Gaze, ali zadržava kontrolu nad Zapadnom Obalom. 2007. godine kontrolu nad Pojasom Gaze preuzima palestinska organizacija Hamas, koja u Pojasu Gaze formira sopstvenu palestinsku vladu suprotstavljenu palestinskoj vladi na Zapadnoj Obali.
29. novembra 2012. godine Generalna skupština UN-a donosi odluku da prizna Palestinu kao suverenu državu.
Teritorija Palestine je podeljena na 16 guvernorata, od kojih se 11 nalazi na Zapadnoj Obali, a 5 u Pojasu Gaze.
Guvernorati na Zapadnoj Obali:
Guvernorati u Pojasu Gaze:
Za razliku od guvernorata u Pojasu Gaze, koje potpuno kontrolišu Palestinci, guvernorati na Zapadnoj Obali su delimično pod kontrolom Palestinaca, a delimično pod direktnom kontrolom Izraela.
Najveći gradovi u Pojasu Gaze su:
- Gaza (400.000)
- Han Junis (200.000)
- Džabalija (103.000)
- Rafa (96.000)
- Bait-Lahija (40.000)
Najveći gradovi na Zapadnoj Obali su:
- Istočni Jerusalim (385.000)
- Hebron (229.000)
- Nablus (130.000)
- Ramala (57.000)
- Tulkarm (54.000)
- Kalkilija (40.000)
- Vitlejem (28.000)
- Dženin (20.000)
- Jerihon (20.000)
Najveći grad Palestine je Gaza, dok je zvanični glavni grad države Istočni Jerusalim. S obzirom da je Istočni Jerusalim anektirao Izrael i zvanično ga spojio sa Zapadnim Jerusalimom, sedišta dve palestinske vlade se nalaze u Ramali i Gazi. Svi veći gradovi Palestine, izuzev Istočnog Jerusalima, su pod kontrolom Palestinaca.
Iako je od strane UN-a priznata za suverenu državu, Palestina samo delimično kontroliše svoju teritoriju, a postoje i dve suprotstavljene palestinske vlade. Pojasom Gaze, koji u potpunosti kontrolišu Palestinci, upravlja palestinska vlada organizacije Hamas, dok Zapadnom Obalom, koja je i dalje pod okupacijom Izraela, upravlja palestinska vlada organizacije Fatah.
- ↑ „Archive copy”. Arhivirano iz originala na datum 2014-06-05. Pristupljeno 2012-12-03.
- ↑ „Archive copy”. Arhivirano iz originala na datum 2014-04-13. Pristupljeno 2012-12-03.
.svg)
