Osmanska banka
Osmanska banka Osmanlı Bankası | |
Tip | Centralna banka |
---|---|
Osnovana | 1856. |
Sjedište | Galata Istanbul |
Proizvodi | financijske usluge, osmanska lira |
Osmanska banka (turski: Osmanlı Bankası) osnovana je 1856. godine u Galati u poslovnom delu Istanbula kao zajednički poduhvat predstavnika britanskih interesa, Paribas-a iz Francuske i vlasti Osmanskog Carstva. Delovala je u različitim formatima do 2001. godine.
Početni kapital banke sastojao se od 135,000 akcija, od kojih je 80,000 kupila britanska, 50,000 francuska grupa dok je 5,000 akcija bilo u vlasništvu Osmanskog Carstva. U peridou od 1863. do 1924. godine delovala je kao Imperijalna osmanska banka. Uživala je privilegije državne banke, i funkcionisala je kao centralna banka.
U junu 1996. godine Osmanska banka je prodana Doğuş Group-i, jednome od tri najveća privatna konglomerata u Turskoj. 2001. banka je prestala postojati kao posebna banka i ušla je u sastav Garanti banke.
4. februara 1863. godine, sedam godina po osnivanju, akcionari su odlučili da reformišu banku u Imperijalnu osmansku banku. Sultan Abdul Aziz, koji je želeo da popravi ekonomsku situaciju u carstvu koje se nakon Krimskog rata našlo u finansijskoj krizi, odmah je postupio u skladu sa namerom akcionara i ratificirao novi ugovor.
Uz reformu i ponovno izdavanje valute, osnivanje Osmanske banke bila je jedna od glavnih finansijskih promena u epohi Tanzimata. Zbog uloge u držanju financijskih rezervi, uloge posrednika u monitoringu Osmanskog javnog duga i uloge banke izdavaoca osmanskog novca banka je u praksi igrala ulogu centralne banke carstva.
18. februara 1875. godine banka je stekla pravo da kontroliše državni budžet, porezne rashode i prihode, da provodi reformu i kontrolu nad oskudnim i neorganizovanim finansijskim okolnostima u zemlji. Iste je godine nova povelja banke ratifikovana tako da je ona i službeno postala centralna banka, a zagarantovano joj je i pravo na izdavanje novca na 20 godina kao i uloga državne rezerve.
Nakon popravka kreditnog rejtinga i finansijske situacije u zemlji oko 1886. banka je stekla važniju ulogu u kreditiranju industrije. Banka je nastavila da financira carstvo pružajući mu nekoliko kredita i nakon završetka Balkanskih ratova i postala je deo Administracije za osmanski javni dug i u tome kontekstu stekla prava na monopol da duvan.
U kontekstu delovanja Osmanske banke kao investicione banke, većina projekata bila je fokusirana na razvoj železničke mreže u carstvu. Kreditirane su pruge između Bejruta i Damaska, kao i nastavci prema Homsu, Hami i Alepu. Finansirane su i pruge na relacijama Carigrad-Solun, İzmir-Kastamonu (1892) kao i Bagdadska železnica (1903).