Osječani Gornji
| Osječani Gornji | |
|---|---|
| Osnovni podaci | |
| Država |  Bosna i Hercegovina
|
| Entitet | Republika Srpska |
| Opština/Općina | Doboj |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo ((1991)) | 1.238 |
| Geografija | |
| Koordinate | 44°50′08″N 18°07′51″E / 44.8356°N 18.1308°E |
  Osječani Gornji Osječani Gornji (Bosne i Hercegovine) | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski kod | 74225 |
| Pozivni broj | 053 |
Koordinate: 44° 50′ 08" SGŠ, 18° 07′ 51" IGD
Osječani Gornji su naseljeno mjesto u Bosni i Hercegovini u opštini Doboj koja pripada entitetu Republika Srpska. Na popisu stanovništva 1991. u njemu je živjelo 1.259 stanovnika.[1]. Prema popisu iz 2013. godine Osječani Gornji imali su 1238 stanovnika.
Istorija[uredi | uredi kod]
U Osječanima se nalazi humka na kojoj je bilo groblje sa velikim stećcima, koje se zvalo Mramorje a u blizini rijeke Bosne, u polju, pronađeni su ostaci rimske građevine. Pored rijeke Bosne 1937. godine takođe je otkriven jedan stećak. Jedan zaseok u srednjem vijeku u Osječanima se zvao Papraćani. Tim imenom, prema predanju, sačuvana je uspomena na doseljavanje u ovaj kraj iz Papraće, što je moglo biti krajem 17. vijeka, kada je u tom mjestu opustio manastir Papraća, pošto su se Srbi iselili. U ranijim vremenima Osječani su bili, kako su putopisci zabilježili, neka vrsta srpskog središta u ovom kraju. "Iz tog sela su izlazili popovi, polocije (državni činovnici), zatim trgovci stokom...". Ima dosta legendi o ovom velikom selu. U Trebavskoj buni 1858. godine učestvovalo je oko 50 mladića Vasiljevića - Tubića, koji su živjelli u blizini današnje osječanske crkve, prema Cerovom Gaju. Kada je pobuna seljaka na Trebavi ugušena, Turci su pobili sve Vasiljeviće učesnike u ustanku i njihove porodice. Samo je neka žena uspjela da sa četvoro maloljetne muške djece, koje je strpala u sepet, na konju kroz šume, pobjegne do sela Lendići kod Gračanice. Tu su prihvaćeni i spašeni. Kada su se dječaci opasali snagom i porasli, vratili su se u rodni kraj u Osječane. Nikoga od Vasiljevića nisu tu zatekli. Skućili su se, a onda su, pošto su doznali ko ih je odao Turcima, odlučili da sve te izdajice pobiju. Bili su to neki Marići iz Osječana koji danas u ovom selu nemaju nijednog potomka a Vasiljevići su ponovo tu i sada su njihova kućišta (desetak porodica) pored ceste, u blizini Blagojevića u pravcu Bušletića. Po drugoj legendi sadašnja Crkva u Osječanima, koje je sagrađena 1881. godine, peta je po redu koju su gradili Osječanci. Prvu su sagradili na Dugoj Njivi, na mjestu gdje je 1991. godine podignuta nova spomen crkva. Pošto su je Turci spalili, zajedno sa okolnim kućama, uporni Osječanci sagrade drugu, takođe drvenu crkvu, na mjestu zvanom Ćelije kod Čivčija. Turci su i nju spalili. Nije prošlo dugo vremena, crkva se pojavi i na trećem mjestu na Uriji ali opet nestane u plamenu. Isto se desilo i sa četvrtom na drugoj lokaciji, da bi konačno, sa posebnim odobrenjem, sagradili po peti put, sveti hram na mjestu gdje je i sada ali je dograđivan, obogaćen ikonostasima. Zanimljivo je posebno to da su Osječanci iz svih spaljenih crkava uspijevali da iznesu makar ponešto od stvari iz crkava - ikone, litije, kadionice... Zanimljivo je spomenuti i to, da su Turci, kada bi otkrili novu crkvu skrivenu u šumi, naređivali da se ona prenese na vrh najbližeg brda i dozvoljavali da se podigne i zvonik, a onda sve spale!
Stanovništvo[uredi | uredi kod]
Stanovnici Osječana se nazivaju Osječanci. Prema popisu stanovništva iz 1991. godine, mjesto je imalo 1.259 stanovnika. Prema popisu iz 2013. godine Osječani Gornji imaju 1.238 stanovnika. Osječanci su porijeklom pretežno Hercegovci: Đurići, Jovići, Cvjetkovići, Spasojevići (Pajunovići), svi su od roda Vidovića a u ovo selo na Trebavi došli su prije više od 200 godina. Takođe su Hercegovci i Nikolići, Simići, Šamuni, Radići, Pavlovići, Milićevići, Milići, Jaćimovići, Tomanići, Josići, Kolakovići... Drugi rod Mitrovića je od Skoplja, a Gegići i Vasići od Bitolja. Iz doline Spreče ovdje su se doselili Popovići (Kalajdžići), oni su iz Krtove na Ozrenu. Miloševići su iz Boljanića pod Ozrenom a stariji rod im je porijeklom iz Crne Gore. Tubići su iz Lohinje a iz srednje i zapadne Bosne su Lukići, Pejčići su od Travnika, Cvijanovići iz Brezovih Dana, Petrovići i Stojanovići iz Šnjegotine kod Teslića...Djuričići...
| Demografija[2] | ||
|---|---|---|
| Godina | Stanovnika | |
| 1961. | 1.567 | |
| 1971. | 1.389 | |
| 1981. | 1.274 | |
| 1991. | 1.264 | |
Znamenite ličnosti[uredi | uredi kod]
- Zdravko Gojković, srpski književnik, novinar i zadužbinar
- Bukejlović Miloš, diplomirani pravnik https://doboj.gov.ba/grad-doboj/skupstina-grada/potpredsjednik Arhivirano 2018-09-05 na Wayback Machine-u
Vidi još[uredi | uredi kod]
Izvori[uredi | uredi kod]
Šablon:Predjeli - ljudi - običaji, Dušan Paravac, mart 1994.
- ↑ Nacionalni sastav stanovništva - Rezultati za Republiku po opštinama i naseljenim mjestima 1991.. Sarajevo: Izdanje Državnog zavoda za statistiku Republike Bosne i Hercegovine.
- ↑ Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ, popisi stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.