Oružane snage Bosne i Hercegovine
| Oružane snage Bosne i Hercegovine | |
|---|---|
| Utemeljena | 1. decembra 2006. |
| Grane | Kopnena vojska Bosne i Hercegovine Ratno zrakoplovstvo i protivzračna odbrana Bosne i Hercegovine |
| Strani dobavljači | SAD
Rusija Turska Kina Italija Njemačka Rumunjska Hrvatska |
Oružane snage Bosne i Hercegovine (OSBiH) su jedinstvena vojna sila Bosne i Hercegovine nastala transformacijom entitetskih vojski, bivše Vojske Federacije Bosne i Hercegovine (VFBiH) i bivše Vojske Republike Srpske (VRS). Civilni komandant OSBiH je predsjedništvo BiH a lanac komandovanja i kontrole ide preko MOBiH, Zajedničkog štaba OSBiH na dvije komande operativnog nivoa i to OKOSBiH koja u svom sastavu ima pet brigada (tri pješadijske brigade, brigadu zračnih snaga i PZO, te brigadu taktičke podrške) i KPOSBiH koja u svom sastavu ima komandu za logistiku, personal i obuku. Sve gore navedene komande su multinacionalnog karaktera dok su bataljoni u sastavu pješadijskih brigada čisto nacionalni (bošnjački, hrvatski i srpski). Brigade Taktičke podrške i Zračnih snaga su takođe multinacionalnog sastava. U sastavu OSBiH su i tri "adminstrativne" komande ili tzv. Pukovi. Pukovi baštine tradicije ratnih vojski u BiH, nemaju nikakvu operativnu funkciju i bave se obilježavanjem značajnih datuma iz istorije bivših vojski u BiH.
Historija[uredi | uredi kod]
Nakon donošenja Dejtonskog sporazuma u BiH su egzistirale VRS i VFBiH (nastala spajanjem ARBiH i HVO).
Prva formalna i zvanična oružana sila Republike Bosne i Hercegovine je bila Teritorijalna odbrana Bosne i Hercegovine koja je bila formirana 8. aprila 1992. godine koja je bila nastavak prijašnje teritorijalne odbrane koja je bila rezervni dio JNA. TO je je trasformirana u Armiju Bosne i Hercegovine čiji je prvi komadant bio general Sefer Halilović. Armija BiH je nakon Daytonskog sporazuma integrisana u VFBiH, a nakon reforme odbrane 2006. godine personal je ušao u sastav jedinstvenih OSBiH.
Hrvatsko vijeće obrane bila je oružana sila samopriznate Herceg-Bosne čiji je integritet čuvala. HVO je formirano 8. aprila 1992. godine i postojalo je sve do Daytonskog sporazuma integrisana u VFBiH, a nakon reforme odbrane 2006. godine personal je ušao u sastav jedinstvenih OSBiH.
Vojska Republike Srpske je formirana kao oružana sila 12. maja 1992. godine tada nepriznate Republike Srpske, nakon potpisivanja Daytonskog sporazuma. Ova oružana formacija postaje priznata kao zvanična oružana sila entiteta Republika Srpska i jedna od dviju oružanih sila Bosne i Hercegovine sve do reforme odbrane 2006. kada je personal bivše VRS ušao u sastav jedinstvenih OSBiH.
Zadaci OSBiH po Zakonu o odbrani[uredi | uredi kod]
- učešće u operacijama kolektivne sigurnosti, u operacijama za podršku miru i samoodbrani, uključujući i borbu protiv terorizma,
- zaštita suvereniteta i teritorijalnog integriteta Bosne i Hercegovine kao nezavisne države i njenih građana,
- pomoć civilnim organima u reagiranju na prirodne i druge katastrofe i nesreće,
- protuminsko djelovanje u Bosni i Hercegovini,
- ispunjenje međunarodnih obaveza Bosne i Hercegovine.[1]
Struktura OS BIH[uredi | uredi kod]
Zajednički štab Oružanih snaga Bosne i Hercegovine razmješten je u Sarajevu na Bistriku. Dvije podređene komande razmještene su u NATO Bazi Butmir kod Sarajeva - OKOSBiH te u Kasarni Kozara u Banjaluci KPOSBiH.
Pješadijski pukovi baštine identitet i vojno naslijeđe jedinica i konstitutivnih naroda (Bošnjaka, Hrvata i Srba) iz kojih potiču: Armije Republike Bosne i Hercegovine (ARBiH), Hrvatskog vijeća odbrane (HVO) i Vojske Republike Srpske (VRS). Pukovi i komande pukova nemaju operativna ni administrativna ovlaštenja. Svaki puk ima malu, neoperativnu komandu puka i personal. Svaki od ukupno tri puka se dijeli na tri bataljona koji su raspoređeni u tri pješadijske brigade OS BIH.
- Operativna komanda (Butmir Sarajevo)
- 6. pješadijska brigada (Kozara Banja Luka)
- 1. pješadijski bataljon (Kozara Banja Luka)
- 2. pješadijski bataljon (Bihać)
- 3. pješadijski bataljon (Orašje)
- Artiljerijski bataljon (Doboj)
- Izviđačka četa (Kozara Banja Luka)
- Vod veze (Kozara Banja Luka)
- 6. pješadijska brigada (Kozara Banja Luka)
- Brigada za taktičku podršku (Sarajevo)
- Brigada ratnog zrakoplovstva i protivzračne odbrane (Mahovljani-Banja Luka)
- Helikopterski skvadron (Sarajevo) UH 1H platforma
- Helikopterski skvadron (Mahovljani MI8 platforma
- Bataljon PVO (Sarajevo)
- Bataljon motrenja i ranog upozoravanja (Banja Luka)
- Bataljon zračne podrške (Sarajevo, Banja Luka)
- Komanda za podršku OS BIH (Banja Luka)
- Komanda za upravljanje personalom (Banja Luka)
- Komanda za obuku i doktrinu' (Travnik)'
- Komanda logistike' (Doboj)'
Komandovanje i kontrola OS BIH[uredi | uredi kod]
Vrhovni komandant Oružanih snaga Bosne i Hercegovine je Predsjedništvo Bosne i Hercegovine. Predsjedništvo komanduje preko ministra odbrane koji je odgovoran za stvaranje i održavanje odbrambenog kapaciteta kako bi se osigurala zaštita suvereniteta, teritorijalnog integriteta, političke nezavisnosti i međunarodnog subjektiviteta Bosne i Hercegovine. Prvi u vojnom lancu komandovanja podređen MOBiH je Zajednički štab OS BIH koji politike i odluke ministarstva odbrane pretvara u realne i detaljne planove. Daljnji lanac komande se dijeli na operativnu i komandu za podršku. Operativna komanda OS BIH ima komandu nad svim brigadama u svom sastavu. Komandant OKOSBiH odgovoran je za sve obuku i operacije operativnih sastava OSBiH. Komanda za podršku OS BIH upravlja personalom, logistikom i institucionalnom obukom u centrima za obuku OSBiH.
Djelatnici u Oružanim snagama BiH[uredi | uredi kod]
Na službi u Oružanim snagama mogu biti vojna lica, civilna lica i kadeti. Vojna lica su profesionalna vojna lica i lica u rezervnom sastavu dok su na službi.
Oružane snage BIH imaju oko 10.000 profesionalnih vojnih lica, oko 5.000 lica u rezervnom stanju kao i oko 1.000 civilnih djelatnika.
Profesionalna vojna lica[uredi | uredi kod]
.jpg)
Profesionalna vojna lica su:
- vojnici,
- podoficiri,
- oficiri,
- generali.
Lica u rezervnom sastavu[uredi | uredi kod]
Lica u rezervnom sastavu su:
- rezervni vojnici,
- rezervni podoficiri,
- rezervni oficiri,
- rezervni generali.
Kadeti[uredi | uredi kod]
Kadeti su lica koja se u stručnim vojnim školama i akademijama obrazuju za profesionalnu vojnu službu u Oružanim snagama. Kadeti imaju prava i obaveze koje su propisane ovim zakonom i propisima koje donosi ministar odbrane Bosne i Hercegovine.
Činovi u Oružanim snagama BiH[uredi | uredi kod]
Vojnički činovi[uredi | uredi kod]
- Vojnik
- Vojnik 1. klase
- Kaplar
Obilježja činova vojnika sastoje se od oznake u obliku slova "V" srebrene boje.
Podoficirski činovi[uredi | uredi kod]
- Vodnik
- Stariji vodnik
- Stariji vodnik 1. klase
- Zastavnik
- Zastavnik 1. klase
Obilježja činova podoficira sastoje se od oznake u obliku slova „V“ i žute pruge na početku epolete.
Oficirski činovi[uredi | uredi kod]
- Potporučnik
- Poručnik
- Kapetan
- Major
- Pukovnik
- Brigadir
Obilježja činova oficira podporučnika, poručnika i kapetana sastoje se od srebrenih pruga na početku epolete (na ramenu) i srebrenih zvijezda. Obilježja činova oficira majora, pukovnika i brigadira sastoje se od mačeva na početku epolete oivičenih srebrenom prugom i srebrenih zvijezda.
Generalski činovi[uredi | uredi kod]
- Brigadni general
- General major
- General pukovnik
Obilježja čina generala sastoje se od grba Bosne i Hercegovine s mačevima okruženim zlatnim vijencem od hrastovih listova i zlatnim zvijezdama sa sedam krakova na epoleti oivičenoj zlatnom prugom.[2]
Vidovi, rodovi i službe u OS BIH[uredi | uredi kod]
Oružane snage BIH sastoje se iz vidova, rodova i službi.
Vidovi[uredi | uredi kod]
Vidovi su:
- kopnena vojska,
- zrakoplovstvo i protuzračna odbrana.
Rodovi[uredi | uredi kod]
Rodovi su:
- pješadija,
- artiljerija,
- artiljerijsko-raketne jedinice protuzračne odbrane,
- oklopno-mehanizirane jedinice,
- avijacija,
- inžinjerija,
- veza,
- atomsko-biološko-hemijska odbrana,
- elektronsko izviđanje i protuelektronska borba,
- zračno osmatranje i javljanje,
- vojnoobavještajni.
Službe[uredi | uredi kod]
Službe su:
- tehnička služba,
- zrakoplovna tehnička služba,
- služba vojne policije,
- saobraćajna služba,
- intendanska služba,
- sanitetska služba,
- veterinarska služba,
- građevinska služba,
- finansijska služba,
- pravna služba,
- geodetska služba,
- informatička služba,
- muzička služba,
- vjerska služba.
Obilježja[uredi | uredi kod]
Obilježja se nalaze se na kapi ili beretki, desnom ramenu i na lijevom ramenu uniforme svih pripadnika Oružanih snaga. Svi osim oficira u činu generala na kapi/beretki nose bedževe kopnene vojske ili zrakoplovstva i protuzračne odbrane Oružanih snaga. Na kapi/beretki oficira u činu generala nalazi se bedž grba Bosne i Hercegovine s mačevima i zlatnim vijencem. Obilježje na desnom ramenu svih pripadnika Oružanih snaga je zastava Bosne i Hercegovine. Pripadnici pukova na lijevom ramenu nose obilježje svog puka. Dodatna obilježja brigade, druge institucije, odnosno jedinice nose se ispod obilježja puka na lijevom ramenu. standardna uniforma u OS BIH je MARPAT.
Pukovi[uredi | uredi kod]
Pješadijski pukovi baštine identitet i vojno naslijeđe jedinica i konstitutivnih naroda (Bošnjaka, Hrvata i Srba) iz kojih potiču: Armije Republike Bosne i Hercegovine (ARBiH), Hrvatskog vijeća odbrane (HVO) i Vojske Republike Srpske (VRS). Pukovi i komande pukova nemaju operativna ni administrativna ovlaštenja. Svaki puk ima malu, neoperativnu komandu puka i personal.
_Oru%C5%BEane_Snage_BIH.png)
Komande pukova mogu:
- upravljati muzejom puka,
- kontrolirati finansijski fond puka
- pripremati, istraživati i njegovati historiju puka,
- objavljivati biltene puka,
- čuvati kulturno-historijsko naslijeđe puka,
- davati uputstva o održavanju posebnih svečanosti,
- davati uputstva o običajima, odjeći i ponašanju puka,
- voditi oficirske, podoficirske i vojničke klubove.
Pukovi mogu u svom sastavu imati aktivnog, rezervnog ili penzionisanog oficira koji služi kao pukovnik puka. Pukovnik puka je isključivo počasni položaj i nema operativna ni administrativna ovlaštenja.
Galerija[uredi | uredi kod]
-
Pripadnici OS BIH u ISAF misiji
Povezano[uredi | uredi kod]
- Armija Republike Bosne i Hercegovine
- Hrvatsko vijeće obrane
- Vojska Republike Srpske
- Vojska Federacije Bosne i Hercegovine
Reference[uredi | uredi kod]
- ↑ „Archive copy”. Arhivirano iz originala na datum 2014-05-08. Pristupljeno 2015-11-19.
- ↑ Činovi i oznake činova OS BiH
