Operacija Bienenhaus
Operacija Košnica (njem. Bienenhaus) je bila zajednička operacija Vermahta i snaga NDH protiv partizana u oblasti Moslavačke gore, 60 km od Zagreba. Izvođena je od 25. do 30. juna 1944. godine u dve etape: »Binenhaus I« i »Binenhaus II«.
Angažovane snage[uredi | uredi kod]
U operaciji »Binenhaus« učestvovali su:
- 1. i 4. konjički puk, 55. izviđački bataljon 1. kozačke divizije
- domobranski 1. gorski zdrug
- ustaški 5. stajaći djelatni zdrug i
- nemačke policijske snage.[1]
Tok operacije[uredi | uredi kod]
Operacija »Binenhaus I« počela je 24. juna. U prvoj etapi cilj je bio da se razbiju snage 33. divizije NOVJ u rejonu Čazme. Pravce koji od Bjelovara i Kloštar Ivanića vode ka Čazmi zatvarale su jedinice 33. divizije NOVJ, ali su pod pritiskom nadmoćnijih neprijateljskih snaga bile potisnute. Da bi onemogućio dalje nastupanje okupatora i preuzeo inicijativu, Štab divizije je isto veče (24. juna) dijelom snaga napao Čazmu. Jedinice su prodrle u mjesto ali su protivnapadom okupatora, koji je bio potpomognut tenkovima, bile potisnute. »Binenhaus I« se završila 27. juna bez većeg uspeha pošto su se jedinice 33. divizije NOVJ izvukle. Tokom podhvata djelovi Prvog gorskog zdruga ušli su u Čazmu.
Nemci su izvršili pregrupisavanje snaga i nastavili drugu etapu operacije 29. juna pod šifrom »Binenhaus II« u rejonu Ivanić-Grada, koja je završena takođe bez većih rezultata do 30. juna.
Zločini[uredi | uredi kod]
U toj ofenzivi neprijatelj je bio vrlo okrutan. Nijemci, Čerkezi i ustaše zapalili su Čazmu, zatim djelomično sela Grabovnicu, Suhaju i Derezu, a opljačkali sela Cerinu, Lipovčane, Grabovnicu, Suhaju, Pobjenik, Vrtlinsku, Pavličane, Milaševac i Vučane. U mnogim selima hapsili su i ubijali ljude i silovali žene.[2]
U izveštaju Prvog zbornog područja za juni 1944. rečeno je o tome slijedeće:
Prigodom ovog podhvata desili su se izgredi od strane kozačkih postrojbi na koje je ovaj zdrug reagirao tužbom sa svim potrebnim dokazima na najviše mjesto. Podhvat nije uspio kao što je trebao prema snagama koje su sudjelovale, radi kozačkih nedjela i radi slabo izdane zapovjedi za podhvat.[3]
Gubici[uredi | uredi kod]
U borbama na području Čazme od 24. do 26. juna (prva etapa operacije) 33. divizija NOVJ je imala slijedeće gubitke: 8 poginulih, 50 ranjenih i 70 nestalih.[4]
U izveštaju Prvog gorskog zdruga rečeno je: "Naši gubitci: 6 mrtvih, 18 ranjenih. Gubitci odmetnika; 100 mrtvih."[3]
Izvori[uredi | uredi kod]
- ↑ Dnevni izveštaj Komandanta Jugoistoka Vrhovnoj komandi Vermahta od 1. jula 1944. NAW T311, roll 191, frames 670-673
- ↑ Rade Bulat: DESETI "ZAGREBAČKI" KORPUS NOVJ
- ↑ 3,0 3,1 ZBORNIK NOR-a. tom V - BORBE U HRVATSKOJ - knjiga 28 - lipanj 1944.
- ↑ Arhiv Vojnoistorijskog instituta, reg. br. 8/4, k. 551A i 6/1-2, k. 58.
Vidi još[uredi | uredi kod]
Literatura[uredi | uredi kod]
- Rade Bulat: DESETI "ZAGREBAČKI" KORPUS NOVJ, Vojnoizdavački zavod, Beograd 1985.