Nekropola sa stećcima Donje Breške
Nekropola sa stećcima Donje Breške, na lokaciji Stare kuće, opština Tuzla, sadrže nadgrobnike iz dužeg perioda istorije Bosne i Hercegovine.[1] Na sjednici komisije za očuvanje nacionalnih spomenika održanoj od 26. oktobra 2010. godine, proglašena je za nacionalni spomenik BiH.[2] Ovu odluku Komisija je donijela u sljedećem sastavu: Zeynep Ahunbay, Martin Cheery, Amra Hadžimuhamedović (predsjedavajuća), Dubravko Lovrenović i Ljiljana Ševo.
Historija[uredi | uredi kod]
U XIII vijeku oblast Soli pripadala je Ugarskoj državi. U periodu od 1284. do 1316. godine ovu oblast od ugarskih vladara dobija na upravu srpski kralj Stefan Dragutin.
Bosanski ban Stjepana II Kotromanića (1322. do 1353. godine) sebe naziva gospodarom „Soli i drugih oblasti“. Od 1356. godine, Tvrtko I Kotromanić naziva se banom „čitave Bosne i čitave Usore i Soli“.[3] Nakon proglašenja Bosne kraljevinom 1377. godine Soli ulaze u titulu Tvrtka I, koja glasi: Kralj Srbljem, Bosni, Primorju, Hlmsci Zemli, Zapadnim Stranam, Dolnim Krajem, Usori, Soli, Podrinju i k tomu.
Opis[uredi | uredi kod]
Naselje Donje Breške udaljeno je od Tuzle oko 8 km vazdušne linije u pravcu sjeverozapada. Na nekropoli evidentirano je 23 stećka.[4]
Od ukupnog broja stećaka samo dva su sanduci, koji su za oko 20 m izdvojeni od ostatka nekropole. Ostatak nekropole čine stubovi različitih završetaka (lučno zasvođeni, s lučnim izbočenjem i s ravnim završetkom koji se šire prema gore). Po brojnosti i obradi, stubovi dosta zaostaju iza osnovnih oblika stećaka, a malobrojnost je i posljedica njihovog relativnog kratkog trajanja. Datiraju se najranije oko polovine XV stoljeća, a pripadaju i prvoj polovini XVI stoljeća.[4]
Stubovi su dobro klesani. Ukrašeni su motivom krsta, polumjeseca, jabukama, spiralama, kanelurama.[5][6]
Literatura[uredi | uredi kod]
- Marian Wenzel, Ukrasni motivi na stećcima, Sarajevo, 1965.
Reference[uredi | uredi kod]
- ↑ „Dubravko Lovrenović: Bosansko I humsko mramorje srednjeg vijeka”. RABIĆ: Sarajevo, 2009. Pristupljeno 9. 2. 2017.
- ↑ „Nekropola sa stećcima u Starim kućama”. Komisija za nacionalne spomenikekons.gov.ba. Pristupljeno 13. 9. 2016.[mrtav link]
- ↑ Pavao Anđelić: Teritorijalna organizacija srednjovjekovne Bosne
- ↑ 4,0 4,1 „Šefik Bešlagić: STEĆCI, KATALOŠKO-TOPOGRAFSKI PREGLED”. Sarajevo: Veselin Masleša, 1971. Pristupljeno 9. 2. 2017.
- ↑ „Šefik Bešlagić: STEĆCI – KULTURA I UMJETNOST”. Sarajevo: Veselin Masleša, 1971. Pristupljeno 9. 2. 2017.
- ↑ „Alojz Benac: STEĆCI – Mala istorija Jugoslavije”. Izdavački zavod Jugoslavija, Beograd 1967. Pristupljeno 9. 2. 2017.
