Narodni muzej umjetnosti Azerbejdžana
| Narodni muzej umjetnosti Azerbejdžana Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyi | |
|---|---|
_edited.jpg)
| |
| Dvorac De Bur, prvo sedište Narodnog muzeja umjetnosti Azerbejdžana | |
| Osnovan | 1936. |
| Lokacija | Nijazijeva ulica 11-13, Baku,  Azerbejdžan
|
| Tip muzeja | muzej umjetnosti - slike, skulpture, predmeti |
| Izlošci | 15.000 |
| Nationalartmuseum.az | |
Narodni muzej umjetnosti Azerbejdžana (azer. Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyi) je najveći muzej umjetnosti u Azerbejdžanu. Osnovan je 1936. godine u Bakuu i 1943. je imenovan po Rustamu Mustafajevu,[1] uglednom azerbejdžanskom scenskom dizajneru i dramaturgu. Muzej se sastoji od dve zgrade koje stoje jedna pored druge. Ukupna zbirka muzeja obuhvata preko 15000 umetničkih dela. Stalnu postavku čini preko 3000 predmeta smešteno u 60 soba. Oko 12000 predmeta se čuva u depou. Muzej periodično menja eksponate kako bi se više tih predmeta moglo privremeno prikazivati.[2] Muzej je trenutno smešten u dve zgrade sagrađene u 19. veku.
Historija[uredi | uredi kod]
Savet narodnih komesara RSFSR Azerbejdžanske SSR. odlučilo je 1936. godine da razdvoji umjetničko odeljenje od Državnog muzeja Azerbejdžana i organizuje ga kao nezavisni muzej. Ekspedicije su muzeju obezbedile prve eksponate. Pored toga, kupljeni su i drugi eksponati. Ceremonija otvaranja muzejske prve izložbe organizovana je 1937., i 1951. godine sedište muzeja, baroknim dvorcem De Bur sagrađenim krajem 19. veka, se seli na sadašnju lokaciju.
Zgrada je 2006. temeljno rekonstruisana i otvaranje nove izložbe održano je 2009. godine. Muzej je 2011. proglašen prvim nacionalnim, a zatim i Evropskim muzejskim standardom (EUMS), koji ispunjava međunarodne standarde i kriterijume, što je primereno za muzej i podrazumeva visokokvalitetne muzejske usluge i profesionalno iskustvo; to je bila jednoglasna odluka Saveta direktora Evropske ekonomske komore za razmenu, trgovinu i industriju (EEIG), smeštenog u Briselu.
U biblioteci muzeja je približno 9000 naučnih knjiga i monografija, kataloga, albuma i druge profesionalne literature. Tu je i zbirka retkih knjiga starih publikacija.
Izložbe sačuvane u kolekciji Narodnog muzeja umjetnosti Azerbejdžana uključuju antička umjetnička dela koja potiču iz 4. veka pre nove ere. Keramičke posude dekorisane antičkom dekoracijom nađene u Nahčivanu, Mingečeviru, Fizuliu i Kanlaru (sada Gojgol); dekorativne lampe i staklene pločice iz Seldžučkog perioda; delovi frizova iz zamka Bail iz 13.veka; kovčezi 14-18. veka nađeni u Apšeronu i Šemahu; fini rukopisi o Kuranu i knjige iz 16. veka o astrologiji; originalne Tabriz minijature u temperi, zlatnoj vodi i vodenim bojama; radovi proslavljenih umetnika Mir Mohsun Navaba, Mirze Kadima Erevanija, Usta Gambar Karabagi, od prvih profesionalnih umjetnika u Azerbejdžanu i od strane naših savremenika;očuvani umjetnički metalni predmeti iz 16. i 17. veka i uzorci originalne tkanine, vezenje, narodna nošnja i tepisi i nakit iz 18-20. veka.[3] Štaviše, dostupni su u muzeju: kolekcija nacionalnog blaga, primerci statua, likovne i grafičke umjetnosti i druge dekorativno-primenjene umhetnosti zapadne Evrope (Francuska, Nemačka, Austrija, Italija, Grčka, Flandrija, Danska, Španija) i Istoka (Iran, Turska, Japan, Kina, Indija, Egipat, Bliski istok).
Uz tepihe, ovde su izložene i druge vrste dekorativne i primenjene umjetnosti Azerbejdžana, kao što su različite tehnike vezenja, umetničke metalne izrade, umetničke tkanine, rezbarenje drveta, izrada nakita itd. Vez zlatnim nitima tipa "gulabatin" široko je rasprostranjen u Azerbejdžanu. Šemaha, Šuša i Baku su tradicionalno bili centri ove vrste umjetnosti. Crveni i zeleni baršun bili su osnova za vezenje zlatnim i srebrnim nitima. Šeširi i takozvani "arakčini" bili su ukrašeni rozetama i medaljonima napravljenim od stilizovanih latica i zvezda. "Arhalig" i "kulaja" takođe su bili izvezeni zlatnim nitima. U muzeju su izloženi predmeti različitog oblika, veličine i namene izvezeni zlatnim nitima, uključujući "arakčine", maramice, cipele, skice za češljeve i kozmetiku, boje za obrve i trepavice, skice za satove, kutije za olovke i mnoge druge stvari.
Izložbe[uredi | uredi kod]
U sedam soba prve zgrade predstavljena je evropska umjetnost, a ruska umjetnost u deset. Evropska umjetnost obuhvata dela italijanskih (Guercino, Leandro Bassano, Francesco Solimena, Lorenzo Bartolini), francuskih (Gilles Dupré, Gaspard Dughet, Pascal Dagnan-Bouveret, Jean-Joseph Benjamin-Constant), holanskih/flamanskih (Frans Hals, Michiel Janszoon van Mierevelt, Adriaen Brouwer, Adriaen van Ostade, Justus Sustermans, Pieter Claesz, Johann Heinrich Roos, Friedrich August von Kaulbach) i poljskih (Jan Styka) slikara.
U drugoj zgradi izgrađenoj 1885. izložena je istočnjačka umjetnost, posebno zastupljene persijska, turska, kineska i japanska umjetnost. Rusku umjetnost naročito obuhvataju slike Karla Brijulova, Alekseja Venečijanova, Vasilija Vereščagina, Isaka Levitana, Vladimira Majakovskog, Valentina Serova, Vladimira Borovikovskog, Vasilija Tropinina, Konstantina Korovina i Ivana Šiškina. Tu su takođe i restauriranih uzoraka ruske avangarde.
Među azerbejdžanskim umjetnicima zastupljeni su i slikari Mir Mohsun Navab, Behruz Kengerli, Tahir Salahov, Azim Azimzade, Salam Salamzade, Vidadi Narimanbekov, Mihail Abdulajev, Togrul Narimanbekov i skulptor Omar Eldarov. Dela Satara Bahlulzadea ispunjavaju celu jednu sobu.
U muzeju se takođe nalaze štafelaji i minjature knjiga od 17. do 19. veka, lakirane minijature od 18. do 19. veka i kolekcija kašika za šerbet, napravljene od duda.
Prva dela su dobijena iz Sankt Peterburga, Moskve i privatnih kolekcija. Predmeti iz muzeja su kasnije lzlagani u Kanadi (1966), na Kubi (1967), u Siriji (1968), Francuskoj (1969), bivšoj Čehoslovačkoj i Alžiru (1970), Iraku (1971) itd.[1]
Arhitektura[uredi | uredi kod]
Mirna horizontalna podela zgrade harmonizovana je sa vertikalama klupske kuće i Sadihove rezidentalne zgrade. Nikolaus von der Nonne u pogledu crvenih linija slobodnih ulica nije bio povezan sa ostalim zgradama. Volumetrijsko rešenje primenjeno je u zgradi da bi se istakla njena lokacija i pogled na more.[4] Klasični elementi i plastika na pozadini rustifikacije ističu arhitektonski stil zgrade.
Ova vrsta građevina obično se izrađivala na centralnim ulicama velikih gradova. Galerija je takođe bila jedinstvena po izgledu i bila je primetna među ostalim zgradama. Ova zgrada smatra se jednim od prvih pokušaja implementacije trema na glavnoj fasadi. Sve ovo razlikuje zgradu u odnosu na druge i daje volumen po obodu zgrade.[5]
Kolekcija antičke i srednjovekovne umetnosti Azerbejdžana[uredi | uredi kod]
Zbirka obuhvata umetnička dela iz antičkog i srednjeg veka, uključujući figure ptica iz Mane, ženske figure iz 3-1. veka pre nove ere, razno antičko posuđe iz različitih delova Azerbejdžana koja su pronađena tokom iskopavanja, nadgrobni spomenik u obliku konja i itd.
Kolekcija tepiha[uredi | uredi kod]
U muzeju se nalaze stari tepisi iz Gandže, Karabaha, Kazaha, Kube itd.
_carpet,_Karabakh_group_of_Azerbaijani_carpets,_XVII_century.jpg)
Radno vreme[uredi | uredi kod]
Muzej je otvoren od 10 do 18 časova.[6] Ponedeljak je neradni dan.
Adresa[uredi | uredi kod]
Narodni muzej umetnosti Azerbejdžana je smešten u Nijazijevoj ulici 11-13, Baku.
Izvori[uredi | uredi kod]
- ↑ 1,0 1,1 Azerbaijan Soviet Encyclopedia. State Publishing House of the Council of Ministers of Azerbaijan SSR. 1976. str. 1st vol, p. 144.
- ↑ „Breathing Life Back Into Art: The National Art Museum”. Azer.com. Pristupljeno 6. 4. 2008.
- ↑ „The Azerbaijan National Art Museum” (en). nationalmuseum.az. Arhivirano iz originala na datum 17. 10. 2017. Pristupljeno 18. 5. 2017.
- ↑ Erifzade. Narimanov Avenue - the principles of architectural and planning solutions. str. 111.
- ↑ „gradostroitelstvo_baku_xix_nachala_xx_vekov”. www.azeribooks.narod.ru. Pristupljeno 28. 10. 2019.
- ↑ „For the visitors”. nationalmuseum.az. Arhivirano iz originala na datum 13. 05. 2016. Pristupljeno 22. 5. 2017.
Eksterni linkovi[uredi | uredi kod]
- Službene stranice muzeja (az) (en) (ru)