Minhenski psaltir

Serbischer psaltir ili Srpski psaltir (nem. Serbischer Psalter, lat. Codex Monacensis Slavicus 4) je nastao krajem XIV veka^[1] i prema mišljenju akademika Vojislava J. Đurića, to je najraskošnija srpska knjiga iz srednjeg veka^[2]. Rađen je ili za kneza Lazara (1371—1389) ili za njegovog sina Stefana (1389—1427)^[1] i ima preko dvesta stranica, dimenzija 28 x 19.5 cm^[1], od čega se na njih 148 nalaze ilustrovane minijature^[1]. Pisan je srpskom redakcijom crkvenoslovenskog jezika, starom uncijalnom ćirilicom^[1], a danas je deo kolekcije Bavarske državne biblioteke, iz Minhena.

Nije poznato kada je tačno nastao, ali je najverovatnije bio deo biblioteke Stefana Lazarevića. Kasnije je pripadao biblioteci Đurđa Brankovića (1427—1456) i smatra se da ga je neko od njegovih potomaka odneo u fruškogorski manastir Privina Glava^[3].Srpski patrijarh Pajsije Janjevac (1614—1647) ga je pronašao u manastirskoj riznici i pozajmio ga, da bi psaltir ukoričio i prepisao 1629. godine^[1]. Ovaj prepis je kasnije završio u Narodnoj biblioteci Srbije i uništen je tokom nacističkog bombardovanja Beograda 06.04.1941. godine^[3]. Original psaltira je tokom Velikog bečkog rata, jedan bavarski oficir 1688. godine uzeo iz manastira i poneo sa sobom, da bi ga 1689. godine poklonio manastiru Gotescel, u Bavarskoj šumi^[1]. Knjiga 1782. godine prelazi u manastir svetog Emerama u Regenzburgu^[1], a od 1810. godine se nalazi bavarskoj kraljevskoj biblioteci. Psaltir je prvi objavio Vatroslav Jagić, 1906. godine^[3].