Leopold I, car Svetog rimskog carstva

Leopold I.

Ostala značenja imena Leopold I. vidjeti na Leopold I. (razvrstavanje)

Leopold I. (Beč, 9.6. 1640. - Beč, 5.5. 1705), sin i nasljednik cara Ferdinanda III:

• 1. rimsko-njemački car odn. "austrijski car" odn. "car Svetog Rimskog cartsva" (od 1658. do 1705. godine),
• 2. ugarsko-hrvatski kralj (od 1655. u Ugarskoj i od 1657. u Hrvatskoj do 1705),
• 3. češki kralj (od 1658. do 1705).

Ratovi koje je vodio

Stup Leopolda I. (1673) u Trstu

Dobar dio svoje vladavine proveo je ratujući.

• Naslijedio je i rat sa Švedskom, koji je okončao 1660.
• Uslijedio je Prvi turski rat (1663-64), koji je svršio pobjedom Raimunda Montecuccolija kod Szentgotthárda i mirom u Vasváru (1664), koji je postao povod za Zrinsko-frankopansku urotu (1670-1671), čiji je cilj bio otcjepljenje Hrvatske i Mađarske od Habsburške Monarhije.
• Po isteku dvadesetogodišnjeg mira dogovorenog u Vasváru, započeo je Veliki turski rat. Uz pomoć nadvojvode Karla Lotarinškog i poljskog kralja Jana III. Sobjeskog, Turci su 12. IX. 1683. poraženi pod Bečom. Na taj se poraz nadovezao Rat za oslobođenje, koji je završio Mirom u Sremskim Karlovcima (1699) i dokrajčio tursku nadmoć u jugoistočnoj Evropi.

Vlast nad Ugarskom i Hrvatskom

Vlast Leopolda I. je tokom pobjedonosnog rata ojačala. Hrvatski i mađarski staleži priznali su u Bratislavi 1687. nasljedno pravo Habsburgovaca na hrvatsko-ugarski tron na principu primogeniture, a istovremeno je ukinut član 31. Zlatne bule Andrije II. iz 1222, koji je plemstvu priznao pravo otpora protiv kralja zbog njegovih nezakonitih čina. U ratovima protiv Francuske (1672-79. i 1688-97) Leopold nije imao uspjeha. Pri kraju života zapleo se 1701. u Rat za španjolsku baštinu protiv Luja XIV.

Belje

Godine 1697, u skladu s tadašnjim običajima, a za posebne zasluge u pobjedi nad Turcima kod Sente, podario je princu Eugenu Savojskom imanje u južnoj Baranji, nazvano Belje.

Za Leopoldovog vladanja doselilo se nekoliko hiljada Srba pod patrijarhom Arsenijem Crnojevićem III. u Ugarsku i u Srem.

Izvori

• "Opća enciklopedija JLZ" (5 L-Nigh), Zagreb, 1979.
• "Belje. Tvornica šećera. 75", Šećerana, 1986. (str. 25; greškom: Leopold II)
• "Mala enciklopedija Prosveta" (2 K-P), Beograd, 1978.

Rodoslovlje

Leopold I. 1667. godine, autor slike: Jan Thomas van Ieperen

Preci

Prva generacija
1. Leopold I, njemačko-rimski car (1640-1705)

Druga generacija
2. Ferdinand III, car Svetog rimskog carstva (1608-1657)
3. Infanta Maria Anna od Španjolske (1606-1646)

Treća generacija
4. Ferdinand II, njemačko-rimski car (1578-1637)
5. Princeza Maria Anna od Bavarske (1574-1616)
6. Felipe II od Španjolske (1578-1621)
7. Nadvojvotkinja Margaretha od Austrije (1584-1611)

Četvrta generacija
8. Nadvojvoda Karl od Austrije (1540-1590)
9. Princeza Marija od Bavarske (1551-1608)
10. Wilhelm V, vojvoda od Bavarske (1548-1626)
11. Renée od Lotaringije (1544-1602)
12. Felipe III od Španjolske (1527-1598)
13. Nadvojvotkinja Anna od Austrije (1549-1580)
14. = 8. (Nadvojvoda Karl od Austrije)
15. = 9. (Princeza Marija od Bavarske)

Potomci

1. brak (1666): Infanta Margaretha Maria Theresia od Španjolske (1651-1673), kći Felipea IV, kralja Španjolske i nadvojvotkinje Marije Anne od Austrije

• Nadvojvoda Ferdinand Wenzel (1667-1668)
• Nadvojvotkinja Maria Antonia (1669-1692); suprug Maximilian, izbornik Bavarske (1662-1726)
• Nadvojvoda Johann Leopold (1670-1670)
• Nadvojvotkinja Maria Anna (1672-1672)

2. brak (1673): Nadvojvotkinja Claudia Felicitas od Austrije (1653-1676), kći nadvojvode Karla od Austrije, grofa od Tirola, i Anne de' Medici

• Nadvojvotkinja Anna Maria Sophia (1674-1674)
• Nadvojvotkinja Maria Josefa (1675-1676)

3. brak (1676): Pfalz-grofica Eleonora Magdalena od Pfalz-Neuburga (1655-1720), kći Filipa Wilhelma, kneza izbornika Pfalza (Falačke) i Land-grofice Elisabethe Amalie od Hessen-Darmstadta

• Joseph I, car Svetog rimskog carstva (1678-1711)
• Nadvojvotkinja Christina (1679-1679)
• Nadvojvotkinja Maria Elisabeth (1680-1741)
• Nadvojvoda Leopold Josef (1682-1684)
• Nadvojvotkinja Maria Anna (1683-1754); suprug Joao V, kralj Portugala (1689-1750)
• Nadvojvotkinja Maria Theresia (1684-1696)
• Karl VI od Svetog Rimskog Carstva (1685-1740)
• Nadvojvotkinja Maria Josefa (1687-1703)
• Nadvojvotkinja Maria Magdalena (1689-1743)
• Nadvojvotkinja Maria Margaretha (1690-1691)

Prethodnik:	Hrvatsko-ugarski kralj (1657-1705)	Nasljednik:
Ferdinand III. (1625-1657)		Joseph I (1687-1711)

Prethodnik: Ferdinand III. (1637-1657)

Njemačko rimski car

Nasljednik: Joseph I (1705-1711)

Vanjske veze

Leopold I, car Svetog rimskog carstva na Wikimedijinoj ostavi

• Srpske privilegije carskog doma habzburškog