Kuća Kočića u Brčkom
Kuća Kočića u Brčkom tipolški odgovara austrougarskoj vili. Građena je, kao i Gradska vijećnica u Brčkom, po projektu arhitekte Aleksandra Viteka, i spada u jedno od najvrijednijih ostvarenja izgrađenih u eklektičkom - pseudomaurskom stilu u Bosni i Hercegovini.[1] Taj izraz karakterizira upotreba bogate ornamentike i dekorativno - plastičnih elemenata na fasadama, za koji su uzori traženi najčešće na sjeveru Afrike i u Španiji maurskog doba. Proglašena je za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine.[2]
Kuća Kočića se nalazi u stambenom naselju Kolobara, u blizini Bijele džamije.
Kuću sagradio je poznati trgovac Alija Kučukalić koji je došao iz Čačka u periodu 1890.-1907. godine. Razvoj Brčkog u moderni grad pratio je i razvoj modernog urbanizma, na prvom mjestu bilo je stanovanje. Jedan tip zgrada za stanovanje bila je i vila. Bio je to slobodnostojeći objekt u vrtu sa visokim drvećem i cvijećem. [3]
Stambeni objekt vila iz austrougarskog perioda odlikovala se bogatstvom izgleda, reprezentujući svojim izgledom i sjajem bogatstvo vlasnika. Na fasadi su vidljive izrazite masivne plohe sa naizmjenično postavljenim svijetlim i tamnim pojasevima, što je karakteristično za gotovo sve objekte eklektičkog izraza. Fasada je podužnim kordon-vijencem podijeljena na dva dijela – prizemlje i kat. Karakteristika eklektičkog izraza očitava se i u primjeni profilacija oko prozora i portala kao i potkovičastog luka na vrhu prozorskih otvora na katu.
Dimenzije vile su 12.00 X 14.30 m, sa prizemljem i katom. Osnovni konstruktivni elementi su zidovi, a korišteni građevinski materijal je opeka. Međukatna konstrukcija je drvena. Krov je četvorovodni sa klasičnom drvenom konstrukcijom, a pokrov je crijep. Krov je strmog nagiba, više od 35°. Zidovi su rađeni od opeke debljine 50 cm. Stubište je kameno dok je stubišna ograda željezna.
Sastoji se od dva četvorosobna stana koji imaju potpuno isti raspored. Jedna soba bila je opremljena kao salon, sa bogatom prostirkom, brušenim ogledalima, satenskim presvlakama i pozlatom na namještaju.[4]
Kuća je u lošem stanju.
- Jovan Marković, Brčko – najveći grad Bosanske Posavine, Gradovi Jugoslavije, Zavod za izdavanje udžbenika SR Srbije, Beograd, 1971., str. 175 – 178.
- Amra Hadžimuhamedović, Struktura historijske gradske jezgre Brčkog, seminarski rad na postdiplomskom studiju Razvoj arhitekture i naselja na Arhitektonskom fakultetu u Beogradu, svibanj 1989.
- ↑ „Nedžad Kurto: ARHITEKTURA BIH- Razvoj bosanskog stila”. Kulturno naslijeđe, Sarajevo. Pristupljeno 9. 2. 2017.
- ↑ „Kuća Kočića u Brčkom”. kons.gov.ba. Arhivirano iz originala na datum 2021-09-18. Pristupljeno 10. 9. 2017.
- ↑ „Amir Pašić: Arhitektura Bosne i Hercegovine, Austrougarski period (1878-1918)”. Univerzitet u Sarajevu Filozofski fakultet Odsjek za historiju, Sarajevo. 2014. Pristupljeno 10. 9. 2017.
- ↑ „Borislav Spasojević: Arhitektura stambenih palata austrougarskog perioda u Sarajevu-”. RABIC Sarajevo, 1999. Pristupljeno 9. 2. 2017.