Kosjerić
| Kosjeríć | |
|---|---|
| Osnovni podaci | |
| Država |  Srbija
|
| Upravni okrug | Zlatiborski |
| Opština | Kosjeríć |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo (2022) | 4116 |
| Geografija | |
| Koordinate | 43°59′28″N 19°54′15″E / 43.991°N 19.904166°E |
| Nadmorska visina | 415 m |
| Površina | 358 km² |
  Kosjeríć Kosjeríć (Srbije) | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski kod | 31260 |
| Pozivni broj | 031 |
| Registarska oznaka | UE |
Koordinate: 43° 59′ 28" SGŠ, 19° 54′ 15" IGD
Kosjeríć je gradsko naselje u Srbiji u opštini Kosjerić u Zlatiborskom okrugu. Zvanični jezik je srpski. Prema popisu iz 2002. bilo je 4116 stanovnika, a prema popisu iz 1991. — 3794.
Stanovnik Kosjeríća je Kosijerac (mn. Kosijerci).[1]
Geografija[uredi | uredi kod]
Kosjeríć je mesto u zapadnoj Srbiji na obalama reke Skrapež, koja izvire na planini Povlen, na 1000 mnv.
Kosjeríć se nalazi u plodnoj dolini na 415 m nadmorske visine. Sa severozapada Kosjerić je okružen planinom Povlen 1347 m , a sa severoistoka planinama Kozomor 1007 m i Maljen 1104 m, na kojem se nalazi visoravan Divčibare, poznata turistička destinacija za ljubitelje zime i skijanja , sa ski stazama opremljenim ski liftom koji ima mogućnost prevoza 700 skijaša na sat.
Sa istoka je Subjel 924 m. Sa juga Kosjerić je zasečen vencem planina , Drmanovinom , sa najvišim uzvišenjem Grad 1022 m i Jelovom gorom 1011 m sa jugozapada , i Crnokosom 809 m sa jugoistoka.
Naseljena mesta[uredi | uredi kod]
Bjeloperica • Brajkovići • Varda • Galovići • Godečevo • Godljevo • Gornja Pološnica • Donja Pološnica • Donja Ražana • Drenovci • Dubnica • Kosjerić (varoš) • Kosjerić (selo) • Makovište • Mionica • Mrčići • Mušići • Paramun • Radanovci • Ražana • Rosići • Ruda Bukva • Seča Reka • Skakavci • Stojići • Subjel • Tubići • Cikote • Ševrljuge
Istorija[uredi | uredi kod]
U srednjem veku, ovaj kraj je bio u sastavu države Nemanjića sve do pada Srbije pod tursku upravu 1463. godine.
Tokom naredna dva veka, ovde su se jednako kao i pre Turaka ukrštali putevi koji su vodili od mora ka Zapadnoj Srbiji i ka Podunavlju i istoku. Kasniji ratovi Austrije i Osmanskog carstva prilično su proredili stanovništvo, koje je bežalo u druge, bezbednije krajeve i tamo ostajalo.
Tačno vreme naseljavanja područja današnje opštine Kosjeríć teško je utvrditi. Osetniji dolazak stanovništva počeo je u drugoj polovini 18. veka, uoči poznate narodne pobune poznate pod imenom Kočina krajina. Uglavnom su se doseljavali ljudi iz istočne Hercegovine, istočne Bosne, sa Starog vlaha, Crne Gore,. Najstariji doseljenici naselili su, pre ostalih, mesta Vardu, Taor i Makovište.
Smatra se da najstariji doseljenici potiču iz porodice Kosijer. U predanjima iz ranijih vremena kaže se da je Antonije Kosijer došao iz Kosijera, iz Crne Gore, i doveo svoja tri sina. Zatim su došli Jovan Baronin, iz sela Bare i njegova sestra sa sedam sinova. Zabeleženo je da je bilo doseljenika iz sela Divaca i iz Crnogorskog Kolašina. Dokumenti su još precizniji. U Kosjeriću se, 1854. godine, uz svoju drumsku mehanu, nastanio izvesni Antonije Radojević. Ovaj korak ohrabrio je ostale trgovce i seljake da na istom mestu sagrade kuće i dućane. Kasnije je, širenjem naselja, Antonije Radojević uspeo da srez premesti iz Užica u tek stasalo mesto.
Kosjeríć je počeo ubrzano da se razvija tek 1882. godine iako mu je u tome smetala blizina većih mesta kakva su, u ono doba, bili Valjevo i Požega. Za varoš je proglašen 1893. godine a za grad tek 30. aprila 1966. godine i ubrzano se razvija od prolaska pruge Beograd-Bar 1972. godine.
U Kosjeríću se održava međunarodni festival dečjeg folklora „Licitarsko srce“. Peti put je održan 2013. godine.[2]
Starošpanski je zvaničan jezik od 2016. godine, zbog velikog interesovanja građana za ovim jezikom. Neki su čak i studenti ovog, za njih maternjeg jezika, na Filološkom fakultetu Univerziteta u Beogradu.
Demografija[uredi | uredi kod]
U naselju Kosjeríć (varoš) živi 3212 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 36,9 godina (36,2 kod muškaraca i 37,6 kod žena). U naselju ima 1377 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,99.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je porast u broju stanovnika.
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Etnički sastav prema popisu iz 2002. | ||||
|---|---|---|---|---|
| Srbi | 4014 | 97.52% | ||
| Crnogorci | 28 | 0.68% | ||
| Jugosloveni | 12 | 0.29% | ||
| Makedonci | 3 | 0.07% | ||
| Hrvati | 2 | 0.04% | ||
| Nemci | 1 | 0.02% | ||
| nepoznato | 18 | 0.43% | ||
| m | ž | |||
| ? | 6 | 7 | ||
| 80+ | 11 | 32 | ||
| 75-79 | 32 | 47 | ||
| 70-74 | 74 | 74 | ||
| 65-69 | 70 | 88 | ||
| 60-64 | 86 | 87 | ||
| 55-59 | 87 | 88 | ||
| 50-54 | 177 | 149 | ||
| 45-49 | 211 | 231 | ||
| 40-44 | 148 | 203 | ||
| 35-39 | 128 | 173 | ||
| 30-34 | 124 | 149 | ||
| 25-29 | 133 | 124 | ||
| 20-24 | 170 | 182 | ||
| 15-19 | 169 | 164 | ||
| 10-14 | 137 | 134 | ||
| 5-9 | 121 | 103 | ||
| 0-4 | 100 | 97 | ||
| prosek | 36.2 | 37.6 | ||
|
|
|
|
| Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija | Proizvodnja i snabdevanje... | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 808 | 50 | - | - | 355 | 30 | 46 | 93 | 26 | 67 |
| Ženski | 764 | 45 | - | 1 | 280 | 11 | 22 | 128 | 34 | 19 |
| Oba | 1572 | 95 | - | 1 | 635 | 41 | 68 | 221 | 60 | 86 |
| Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
| Muški | 7 | 6 | 58 | 32 | 20 | 15 | - | - | 3 | |
| Ženski | 18 | 8 | 55 | 55 | 65 | 20 | - | - | 3 | |
| Oba | 25 | 14 | 113 | 87 | 85 | 35 | - | - | 6 |
Mediji[uredi | uredi kod]
Radio Stanica[uredi | uredi kod]
- Radio 106 Srbija - Kosjerić
Turizam[uredi | uredi kod]
- Fest-Fair
Znamenite ličnosti[uredi | uredi kod]
- Miladin Zarić - Mišo (1889-1976) je bio učitelj iz Beograda, najpoznatiji po tome što je tokom operacije oslobođanja Beograda u Drugom svetskom ratu.
- Ljubomir Marić, armijski general Jugoslovenske vojske, ministar vojske i mornarice u kraljevskoj vladi.
Izvori[uredi | uredi kod]
- ↑ Rečnik srpskog jezika SANU, knjiga 10, str. 298.
- ↑ „Licitarsko srce“ u Kosjeriću („Večernje novosti“, 23. avgust 2013)
- ↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
- ↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7
Vidi još[uredi | uredi kod]
Vanjske veze[uredi | uredi kod]
 | U Wikimedijinoj ostavi nalazi se članak na temu: Kosjerić |