Kohtla-Järve
Kohtla-Järve
| |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 59°24′N 27°16′E / 59.400°N 27.267°E | |
| Država |  Estonija
|
| Okrug | Ida-Viru |
| gradska prava | 1946.[1] |
| Vlast | |
| - gradonačelnik | Ljudmila Jantšenko |
| Površina | |
| - Ukupna | 41.8 km²[1] |
| Stanovništvo (2021.) | |
| - Grad | 32,577[1] |
| - Gustoća | 779.4 stan. / km²[1] |
| Vremenska zona | UTC+2 (UTC+3) |
| Poštanski broj | 63308[1] |
| Karta | |
  Kohtla-Järve Pozicija Kohtle-Järve u Estoniji | |
Kohtla-Järve je grad od 32,577 stanovnika[1] u srcu zone poznate kao veliko nalazište uljnih škriljavaca.[2]
Geografske karakteristike[uredi | uredi kod]
Grad se prostire po unutrašnjosti Okruga Ida-Viru, udaljen 5 km od Finskog zaljeva i desetak od svog administrativnog centra Jõhvia, sa kojim je bio spojen u jedinstveni grad sve do 1991.[2]
Kohtla-Järve je aglomeracija koja se se sastoji od naselja izraslih pored rudnika i kamenoloma; Ahtme, Kohtla, Kukruse, Oru, Sompa i Viivikonna, tako da je geografski vrlo raspršena. Pojedina naselja su udaljena i do 40 km jedno od drugog.[2]
Na etnički sastav stanovništvo Kohtla-Järve snažno je utjecao priljev radnika iz drugih republika Sovjetskog Saveza nakon Drugog svjetskog rata. Zbog tog u tom gradu čak i danas živi više od 50 nacionalnosti. Najveća etnička skupina 2000. bili su Rusi - 68,9% ., Estonci tek drugi (17,8%), zatim Belorusi (4,5%), Ukrajinci (3,2% ) i Finci (1,9% ). Početkom 1990-ih se broj stanovnika smanjio, ponajviše zbog gubitka posla.[2]
Historija[uredi | uredi kod]
Kohtla-Järve nastao je na terenu nekadašnjih feuda Kohtla i Järve zajedno sa prvom tvornicom sintetičkih goriva podignutom 1922-24. Sve do prvog svjetskog rata to je bio ratarski kraj, preduvjet za nastanak grada stvorila je eksploatacija uljnih škriljavaca koja je počela radom eksperimentalnog rudnika 1916.-17, ali je prvi pravi rudnik AS Riiklik Põlevkivitööstus osnovan 1922.[2]
Tako da je 1925. naselje već imalo 1,000 stanovnika, kad su sredinom 1930.ih podignute nove tvornice sintetičkih goriva i nova stambena naselja; Käva, Pavandu, Vaheküla uz brojnja manja., do 1940. u Kohtla-Järveu je živjelo je više od 5000 ljudi.[2]
Drugi svjetski rat grad je proveo pod njemačkom okupacijom koja je trajala od 13. augusta 1941. do 19. septembra 1944., a u Kävi je bio zarobljenički logor.[2]
Pravi rast grada desio se za Estonske Sovjetske Socijalističke Republike, jer je nakon Drugog svjetskog rata izrastao u najveći centar na svijetu za iskop i preradu uljnih škriljavaca.[2]
Kohtla-Järve je 1946. proglašen gradom i uzdignut u rang rajonskog administrativnog centra. Nakon tog je ubrzano rastao i sve do 1970-ih apsorbirao sva okolna manja naselja.
Za ponovno uskrsle Estonske republike 1990. tadašnji Rajon Kohtla-Järve - preimenovan je u Okrug Ida-Viru, nakon tog su 1991. gradovi; Jõhvi, Kiviõli i Püssi izvojeni iz njegove jurisdikcije i postali samostalni.[2]
Privreda[uredi | uredi kod]
Za sovjetske vlasti u Kohtla-Järvi su podignuti veliki pogoni kemijske industrijske na bazi uljnih škriljavaca i termoelektrane.[2]
Rekonstrukcija tih velikih poduzeća, koja su 1990-ih ispala nekonkuretna, dovela je do gubitka radnih mjesta i pada zaposlenosti. Za usporedbu 1989. 54% svih zaposlenih radilo je u tim poduzećima 2000. samo 35% i to od bitno smanjenog broja. Danas je najveći poslodavac Eesti Energia Kaevandused AS, a u kemijskoj industriji Viru Keemia Grupp AS.[2]
Ekspoatacija uljnih škriljavaca izazvala je mnogo zagađenja i brojne ekološke probleme.[2]
Pobratimski gradovi[uredi | uredi kod]
Ida-Viru ima ugovore o prijateljstvu sa sljedećim gradovima;[3]
Izvori[uredi | uredi kod]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 „Estonia: Counties, Cities and Towns” (engleski). City population. Pristupljeno 22.09. 2021.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 „Kohtla-Järve” (estonski). Eesti Entsüklopeedia. Pristupljeno 22.09. 2021.
- ↑ „Sister cities of Kohtla-Järve” (engleski). Sister cities. Pristupljeno 22.09. 2021.
Vanjske veze[uredi | uredi kod]
|  | |
Jaanilinn (Ivangorod) i Petseri (Pečori) anektirani su od strane Sovjetskog Saveza 1945. godine te su danas dio Rusije. | ||