Prijeđi na sadržaj

Jordanski građanski rat

Izvor: Wikipedija
Za ostale upotrebe, v. Crni septembar (razvrstavanje).
Jordanski građanski rat
(Crni septembar)
Segment Hladnog rata
Datum 1970–1971
Lokacija Jordan
Casus belli pokušaji atentata na kralja Huseina
Ishod jordanska vojna pobjeda
Kairski sporazum
PLO protjeran u Libanon
Sukobljene strane
Palestina (država) PLO
 Sirija
podrška:
 Sovjetski Savez
 Jordan
podrška:
 Pakistan
 Sjedinjene Države
Komandanti i vođe
Palestina (država) Yasser Arafat
Palestina (država) Khalil al-Wazir
Palestina (država) Abu Ali Iyad
Palestina (država) George Habash
Sirija Hafez al-Assad
Jordan Kralj Hussein
Jordan Feldmaršal Habis al-Majali
Jordan General Zaid ibn Shaker
Pakistan Brigadir Muhammad Zia-ul-Haq
Snage
Palestina (država) 30.000 - 40.000[1]
Sirija 10.000[2]
Jordan 74.000
Žrtve i gubici
3.400–20.000 ubijenih Palestinaca[3][4]
600+ poginulih Sirijaca[1]
82 poginulih

Jordanski građanski rat, u arapskom svijetu kasnije poznat kao Crni septembar (arapski: أيلول الأسود‎; aylūl al-aswad) bio je oružani sukob između jordanske vlade na čelu sa kraljem Huseinom na jednoj, i palestinskih paravojnih formacija okupljenih oko PLO na drugoj strani, koji se vodio od 1970. do 1971. godine. Glavni uzrok mu je bio masovni egzodus Palestinaca u Transjordaniju tokom prvih decenija Arapsko-izraelskog sukoba, pri čemu su izbjeglice pod vodstvom PLO stvorile svojevrsnu državu u državi. Radikalni elementi u PLO, prvenstveno marksistički orijentirani su to nastojali iskoristiti kako priliku za obaranje Huseina, koga su, iako im je dao utočište, smatrali pro-zapadno orijentiranim i spremnim za kompromis sa Izraelom. Sukob je eskalirao u septembru 1970. nakon niza incidenata između palestinskih militanata i jordanskih snaga sigurnosti. Husein je, koristeći nadmoć u oružju i opremi, relativno brzo uspio ovladati zemljom i protjerati Palestince u zabačene planine na sjeveru zamlje, a također je odbio kratkotrajnu sirijsku invaziju koja je trebala pomoći Palestincima. Sukob je na neko vrijeme prekinut primirjem, prije nego što se obnovio u proljeće 1971. godine. Tada su Palestinci konačno poraženi i prisiljeni novo utočište pronaći u Libanonu. Crni septembar je imao značajne posljedice na Bliski istok - prije svega u tome što je radikalizirao Palestince, čija je zloglasna teroristička grupa dobila ime Crni septembar, te kasnije doveo do Libanonskog građanskog rata; u Siriji je neuspjeh intervencije jedan od tamošnjih čelnika Hafez el-Asad iskoristio kako bi u tzv. Korektivnom pokretu svrgnuo svog suparnika Salaha Jadida i uspostavio svoju vlast.


Izvori

[uredi | uredi kod]
  1. 1,0 1,1 Katz, Samuel M. (1995). Arab Armies of the Middle East Wars 2. New York: Osprey Publishing. str. 10. ISBN 0-85045-800-5. 
  2. Dunstan Simon (2003) The Yom Kippur War 1973: Golan Heights Pt.1 Elsm Court, Chapel Way, Botley, Oxford OX2 9LP, United Kingdom: Osprey Publishing Ltd. str. 18 ISBN 1 84176 220 2 
  3. Massad, Joseph Andoni (2001). Colonial Effects: The Making of National Identity in Jordan. New York: Columbia University Press. str. 342. ISBN 0-231-12323-X. 
  4. Bailey, p.59, The Making of a War, John Bulloch, p.67

Vanjske veze

[uredi | uredi kod]