Husein-begova džamija u Bosanskom Brodu
Husein-begova džamija u Bosanskom Brodu, nalazi se u centru naselja i općine Bosanski Brod, Bosna i Hercegovina. Zajedno sa haremom, proglašena je za nacionalni spomenik BiH.[1]
Džamija prvi put izgrađena je u XVIII vijeku. Nije poznata tačna godina izgradnje i ko je utemeljitelj džamije. Srušena je 1908. godine i prenesena u Sijekovac, da bi na njezinom mjestu bila podignuta nova.
Husein-begova džamija ponovo je izgrađena 1909. godine, sredstvima bosanskohercegovačke vlade. O tome sačuvan je prepis natpisa u Gazi Husref-begovoj biblioteci u Sarajevu. Na džamiji se srušio krov i bili su oštećeni zidovi. Kronogram je sastavio pjesnik Enverija. Pored godine ispisane brojkama ispod teksta, izražen je natpis u ebdžedu u posljednjem distihonu kronograma.
Husein-begova džamija srušena je u oktobru 1992. godine.[1][2]
Izgled prve džamije se može donekle rekonstruirati jedino uz pomoć fotografije. Bila je to jednoprostorna džamija sa drvenom munarom koja se gradila na tim prostorima.[3]
Džamija izgrađena 1909. godine bila je potkupolna džamija dimenzija: glavni molitveni prostor cca. 10,00 x 10,00 m, ulazni trijem sa sofama 10,00 x 3,00 m, munara visine oko 33,00 m. Prema dostupnim fotografijama, džamija je imala drveni trijem bez galerije.[1]
Prema projektu iz 2003. godine i izgradnji iz 2004, novi objekt džamije izveden je u vidu skeletne konstrukcije (AB serklaži i grede) sa ispunom od opeka-bloka debljine 30 cm. Dimenzije su 13,20 x 10,00 m. U prizemlju su dvije cjeline: ulazni dio i glavni molitveni prostor. Uz ulazni dio je abdesthana sa sanitarijama.
Centralni dio džamije pokriven je armirano-betonskom kupolom radijusa cca. 8,00 m. Zračni prostor, u centralnom dijelu ispod kupole, ima visinu od oko 10,50 m.
Ulazni dio džamije pokriven je sa tri manje betonske kupolice radijusa 2,00 m, i nalaze se na visinskoj koti 5,50 m od prizemlja. Sve kupole pokrivene su bakarnim limom. Armiramo betonska munara je visine 35,00 m.
Uz džamiju je bio harem u kojem se nalazilo 13-15 obilježenih nišana, od kojih se za jedan smatralo da je pripadao utemeljitelju džamije – Husein-begu.[1]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 „Husein-begova džamija u Bosanskom Brodu”. Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika. Arhivirano iz originala na datum 2021-01-22. Pristupljeno 20. 9. 2017.
- ↑ „BOSANSKI BROD: NA HUSEJNIJI POLUPALI PROZOR I UNIŠTILI FASADU”. Bošnjaci.net. Pristupljeno 20. 9. 2017.
- ↑ „M. Bećirbegović - Džamije sa drvenom munarom”. Pristupljeno 20. 9. 2017.
- Mehmed Mujezinović, Islamska epigrafika Bosne i Hercegovine, Knjiga II, 3. izdanje, Biblioteka "Kulturno naslijeđe", Sarajevo –Publishing, 1998.
- Madžida Bećirbegović, Džamije sa drvenom munarom u Bosni i Hercegovini, Sarajevo-Publishing, Sarajevo, 1999.