Göteborg
 | |
| Koordinate: 57°42′N 11°58′E / 57.700°N 11.967°E | |
| Država |  Švedska
|
| pokrajina | Västergötland i Bohuslän |
| grofovija | Västra Götaland |
| općina | Göteborg Härryda Partille Mölndal |
| Površina | |
| - Urbano područje | 203.67 km²[1] |
| - Područje utjecaja | 450.71 km²[1] |
| Stanovništvo (2010.) | |
| - Urbano područje | 549,839[1] |
| - Urbana gustoća | 2,699.7[1] |
| Vremenska zona | UTC+1 (UTC+2) |
| Poštanski broj | 40xxx - 41xxx - 421xx - 427xx |
| Pozivni broj | (+46) 31 |
| Službena stranica www.göteborg | |
| Karta | |
  Göteborg | |
Göteborg [jœtɛˈbɔrj], drugi po veličini grad i najveća Švedska luka na jugozapadu zemlje[2] od 549,839 stanovnika.[1]
Göteborg je i administrativni centar grofovije Västra Götaland[2], koja ima 1,580,297 stanovnika.[1][2]
Sadržaj/Садржај
Geografske karakteristike[uredi - уреди | uredi izvor]
Grad leži duž obala rijeke Göta älv, oko 8 km iznad njena ušća u tjesnac Kattegat, dio Sjevernog mora.[2]
Göteborg je najveći grad na švedskoj jugozapadnoj obali, udaljen oko 390 km jugozapadno od Stockholma.[2]
Historija[uredi - уреди | uredi izvor]
Grad je osnovao kralj Karl IX 1603., na mjestu ranijeg srednjovijekovnog naselja. Njegov odlični strateški položaj na ušću rijeke Göta älv, koji je u to vrijeme bio jedini direktni Švedski izlaz na Atlantski ocean, omogućio mu je brzi razvoj.[2]
Göteborg je razoren za Kalmarskog rata s Danskom vođenom tokom 1611. - 1613, ali je već 1619. obnovio kralj Gustav II Adolf, on mu je dvije godine kasnije dodjelio povelju kraljevskog grada.[2] U to vrijeme dobar dio njegovih stanovnika bili su Holanđani koji su u skladu sa svojim običajima gradili kanale, i malo pomalo izmjestili centar grada.[2]
Göteborg je počeo značajnije napredovati od početka 18. vijeka, paralelno sa razvojem Švedske Istočnoindijske kompanije.
Veliki skok doživio je za napoleonskih ratova i napoleonove blokade kontinentalnih luka, kad je postao najveća evropska tržnica za britansku robu.[2]
Drugo razdoblje prosperiteta grada započelo je od 1832. kad je otvoren Kanal Göta, po kom su mogli ploviti i prekooceanski brodovi.
Znamenitosti i obrazovanje[uredi - уреди | uredi izvor]
Podsjetnici na njegovu vojnu prošlost su utvrde - Lejonet (Lav) i Kronan (Kruna) i jarak koji još okružuje historijski centar grada.
Pored tog tu su i katedrala iz 1633., obnovljena i restaurirana od 1815. do 1825. i ponovno od 1956. do 1957. i crkva Kristine podignuta 1648., obnovljena 1780.[2]
Göteborg ima i brojne muzeje, najveći su prirodoslovni, kulture i pomorstva, on je grad velikih parkova, to su Slottsskogen, Botanički vrt, Trädgårdsföreningen i Liseberg, koji je i zabavni park.[2]
Göteborg ima najveći stadion u Skandinaviji - Nya Ullevi.
Grad je sjedište državnog univerziteta od 1891. i Tehničkog univerziteta Chalmers, osnovanog 1829.[2]
Privreda[uredi - уреди | uredi izvor]
Današnji grad je snažni industrijski centar, najveće i najpoznatije kompanije su Volvo (automobili), Ericsson.(IT, telefonija) i SKF (Kuglični ležaji).
Iz Geteborške luke se izvoze automobili (Volvo), kuglični ležajevi i papir. Nekad slavno brodogradilište na otoku Hisingen na sjeveru grada, od kraja 1970-ih više ne radi.[2]
Göteborg je odlično povezan sa ostalim krajevima Švedske Kanalom Göta i željezničkim prugama, pored grada nalazi se Međunarodni aerodrom - Landvetter. [2]
Gradovi prijatelji[uredi - уреди | uredi izvor]
Izvori[uredi - уреди | uredi izvor]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 "Sweden: Västra Götaland" (engleski). City population. http://www.citypopulation.de/php/sweden-vastragotaland.php. pristupljeno 17. 04. 2015.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 "Gothenburg" (engleski). Encyclopædia Britannica]. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/239624/Gothenburg. pristupljeno 17. 04. 2015.
