Enns (rijeka)
Rijeka Enns | |
---|---|
Lokacija | |
Kontinenti | Evropa |
Regije | Centralna Evropa |
Države | Austrija |
Pokrajine | Salzburg, Štajerska, Gornja Austrija |
Gradovi | Radstadt, Steyr, Liezen |
Hidrografija | |
Izvor – aps. visina – koordinate | Radstädter Tauern (Salzburg) 1750 m 47° 15′ 3″ N, 13° 22′ 10″ E |
Ušće – aps. visina – koordinate | između Ennsa i Mauthausena u Dunav 245 m 48° 14′ 13″ N, 14° 31′ 13″ E |
Dužina | 254[1] km |
Pritoke | Steyr, Palten |
Hidrologija | |
Protok – srednji | 201[1] m³/s |
Sliv – površina | crnomorski 6,080[1] km² |
Ulijeva se u | Dunav |
Enns (od keltskog imena za rijeku - Anisa) je najveća rijeka sjeverozapadne Štajerske duga 254 km, južna pritoka rijeke Dunav.[1]
Enns je tipična rijeka Istočnih Alpa, a sa svojim slivom od 6080 km² peta po veličini u Austriji.[1]
Rijeka Enns izvire u masivu Radstädter Tauern u saveznoj zemlji Salzburg od tamo teče prema istoku kroz mjestimično močvarnu izduženu dolinu, između Sjevernih vapnenačkih Alpa i Centralnih Alpa, koja je nastala za vrijeme ledenog doba.[1]
Nakon što primi pritoku Palten, teče do prijevoja Mandling i ulazi u Štajersku gdje teče kroz uski kanjon Gesäuse, dug 15 km koju je rijeka probila kroz vapnenačke Ennstalske Alpe.[1] Nakon što primi pritoku Laussabach, naglo okreće prema sjeveru i ulazi na teritorij Gornje Austrije.
Sjeverno od grada Steyra, u predalpskom pojasu, Enns svojim tokom formira granicu između saveznih zemalja Gornje i Donje Austrije. Zbog nje su i stara imena tih zemalja glasila Österreich ob der Enns (Austrija iznad Ennsa) i Österreich unter der Enns (Austrija ispod Ennsa), a ulijeva se u Dunav u blizini Mauthausena.[1]
Sredinom 19. vijeka regulirano je korito rijeke u dužini od oko 70 km na potezu od Weißenbacha do Gesäuse, s ciljem da se dobiju bolje površine za poljoprivredu i pošumljavanje. Tako da je do do 1939. tok rijeke skraćen za 19 km.[1]
Koncern Ennskraftwerke-AG (Ennskraft) izgradio je u donjem toku rijeke, deset protočnih hidroelektrana (Schoenau, Weyer, Grossraming, Losenstein, Ternberg, Rosenau, Garsten-Sankt Ulrich, Staning, Muehlrading i Sankt Pantaleon). One su 1998. proizvele ukupno 1,8 milijardi kWh električne energije.[1]
Najveća urbana naselje duž rijeke su: Radstadt u Salzburgu; Schladming, Gröbming, Liezen, Selzthal i Admont u Štajerskoj i Großraming, Ternberg, Garsten, Steyr i Enns u Gornjoj Austriji.[1]
Danas dolinom rijeke - Ennstal, ide trasa autoputa Pyhrn - transverzale između Njemačke i Slovenije.[1]
- Enns, Fluss (en)