Prijeđi na sadržaj

Douglas DC-3

Izvor: Wikipedija
Douglas DC-3

DC-3 na aerodromu u Reykjaviku
DC-3 na aerodromu u Reykjaviku

Opšti podaci
Namena Putnički avion
Posada 2 člana
Broj putnika 149-215
Poreklo  SAD
Proizvođač Douglas Aircraft Company
Probni let 17. decembar 1935.[1]
Uveden u upotrebu 1936.
Status u službi
Prvi korisnik American Airlines
Broj primeraka 607
Dimenzije
Dužina 19.70[2] m
Visina 5.16[2] m
Razmah krila 29 m
Površina krila 91,7 m²
Masa
Prazan 7,650 kg
Maksimalna težina 11,430 kg
Pogon
Motori 2× Wright R-1820 Cyclone,
Broj motora dva
Snaga 820 kW kW}
Fizičke osobine
Performanse
Maks. brzina na Hopt 370 km/h km/h
Ekonomska brzina 333 km/h
Dolet 1.650 km
Plafon leta 7,100 m

DC-3, zvan i Douglas DC-3, Skytrain, C-47 (Američka vojska), R4D (Američka mornarica) ili Dakota (Kraljevska ratna avijacija), bio je prvi uspješni komercijalni transportni i putnički avion na svijetu, efikasno prilagođen vojnim potrebama za Drugog svjetskog rata.[3]

Historija

[uredi | uredi kod]

Prvi probni let imao je 17. decembra 1935. u kalifornijskoj Santa Monici.[1]

DC-3 bio je niskokrilni dvomotorni jednokrilac koji je u različitim konfiguracijama mogao primiti 21 - 28 putnika ili nositi 2,725 [[kilograma|kg) tereta. Bio je dug preko 19,5 metara, sa rasponom krila od 29 m). Proizvela ga je kompanija Douglas Aircraft Company Inc.[3]

To je bio prvi putnički avion koji je mogao letjeti iz New Yorka u Chicago bez presjedanja, što bi obavio za tri sata i pedeset pet minuta.[1] DC-3 služio je, bolje rečeno dominirao u novonastalim avio transportu od samog starta. Sredinom 1940-ih gotovo svi od tristotinjak aviona (osim 25) koji su letjeli u Sjedinjenim Američkim Državama bili su DC-3.[3]

Prvi DC-3 poletio za potrebe Američke vojske do Banjula u Gambiji i Kartuma u oktobru 1941, nakon tog od decembra je letjela flota od 10 aviona za Afriku.[4]

Njegove ratne adaptacije bile su jednostavne i efikasne. Korišten je za prijevoz do 28 putnika, i isto toliko naoružanih padobranaca, 18 ranjenika sa nosilima (+ tročlana medicinska ekipa) i ratnog materijala do skoro 3 tone, što se kadkad svodilo na 2 lakša kamiona.[3]

Verzija koja je prevozila samo trupe nazvana je C-53.[3] Avion se također koristio za vuču jedrilica i čak je pretvoren u efikasnu, brzu jedrilicu jednostavnim uklanjanjem njegovih motora DC-3 je kao jedrilica mogao prevesti 40 naoružanih vojnika najvećom brzinom od 464 Km/h, što je bilo 144 Km/h brže od bilo koje prethodne transportne jedrilice i 26 % brže od svoje vlastite brzine kad je letio kao transportni avion.[3]

Kad se koristio kao transportni ili putnički avion njime je upravljala posada od dva člana, najčešće sa čuvarom kabine, a u vojnoj verziji sa većim motorima - tročlana posada.[3] Glavni stajni trap DC-3 bio je uvlačiv, za razliku od tog njegov upravljivi repni kotač nije.[3]

Kako bi smanjila pritisak na tvornicu, kompanija Douglas Aircraft je prodala licence za proizvodnju DC-3; Nizozemskoj, Japanu i Sovjetskom Savezu[1], koji je taj avion proizvodio pod imenom Lisunov Li-2.[2]

DC-3 odigrao je važnu ulogu u Bitci za Normandiju prebacivši velik broj padobranaca i trupa.[2]

Piloti kako vojni tako i civilni, voljeli su DC-3, jer je lako poletao, udobno krstario brzinom od 297,7 Km/h na visini od 3048 m, i lako sletao pri brzini od samo 107,8 Km/h, tako da se u šali govorilo da sam sljeće.[3] Maksimalno se mogao popeti do visine od 7,000 m i imao domet krstarenja od 2,414 do 3,379 km. Kada je proizvodnja DC-3 završila 1945. godine, bilo ih je proizvedeno više od 13,000 komada tog aviona.[3]

Jednostavno upravljanje i održavanje, kao i lakoća poleta i sletanja na kratkim pistama i pouzdanost, stvorili su od DC-3 legendu tako da se nekih šestotinjak još i danas koristi širom svijeta.[3]

2008. bilo je još oko 1,400 aviona DC-3 na svijetu, od kojih nisu svi bili u voznom stanju.[5]

Povezano

[uredi | uredi kod]

Izvori

[uredi | uredi kod]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 The DC-3 Genesis of The Legend (engleski). DC-3/Dakota Historical Society. Pristupljeno 15.10.2022. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Douglas DC-3 (engleski). Aviation History. Pristupljeno 15.10.2022. 
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 DC-3 aircraft (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 15.10.2022. 
  4. Air Transport Command (engleski). DC-3/Dakota Historical Society. Pristupljeno 15.10.2022. 
  5. Airworthy Survivors & Current Restorations (engleski). DC-3/Dakota Historical Society. Pristupljeno 15.10.2022. 

Vanjske veze

[uredi | uredi kod]