Diboran
| Diboran | |||
|---|---|---|---|
| |||
| |||
| IUPAC ime |
| ||
| Identifikacija | |||
| CAS registarski broj | 19287-45-7 
| ||
| ChemSpider[1] | 17215804
| ||
| EINECS broj | |||
| ChEBI | 33590 | ||
| RTECS registarski broj toksičnosti | HQ9275000 | ||
| Jmol-3D slike | Slika 1 | ||
| |||
| |||
| Svojstva | |||
| Molekulska formula | H6B2 | ||
| Molarna masa | 27.67 g mol−1 | ||
| Agregatno stanje | Bezbojni gas | ||
| Gustina | 1,216 g/dm3 | ||
| Tačka topljenja |
−164.85 °C, 108 K, -265 °F | ||
| Tačka ključanja |
-92.5 °C, 181 K, -135 °F | ||
| Struktura | |||
| Geometrija molekula | Tetraedralna (za bor) | ||
| Dipolni moment | 0 D | ||
| Opasnost | |||
| NFPA 704 |
 4
4
3
| ||
| Tačka spontanog paljenja | 38 °C | ||
| Srodna jedinjenja | |||
| Srodna jedinjenja bora | Dekaboran BF3 | ||
|
Ukoliko nije drugačije napomenuto, podaci se odnose na standardno stanje (25 °C, 100 kPa) materijala | |||
| Infobox references | |||
Diboran je hemijsko jedinjenje, koje se sastoji od bora i vodonika sa formulom B2H6.[2] [3] On je bezbojni gas na sobnoj temperaturi sa repulzivno slatkim mirisom. Diboran se dobro meša sa vazduhom, lako formirajući eksplozivne smeše. Diboran se spontano pali u vlažnom vazduhu na sobnoj temperaturi. Sinonimi su boroetan, bor hidrid, i dibor heksahidrid.
Diboran je ključno jedinjenje bora sa mnoštvom primena. Ovo jedinjenje je klasifikovano kao "endotermno", što znači da je njegova toplota formiranja, ΔH°f pozitivna (36 kJ/mol). Uprkos njegove termodinamičke nestabilnosti, diboran je kinetički robustan i manifestuje ekstenzivnu hemiju, većina koje je vezana za gubitak vodonika.
Opšta formula borana[uredi | uredi kod]
Četiri serije borana sa jednim klasterom imaju sledeće opšte formule, gde je "n" broj atoma bora:
| Tip | Formula | Napomena |
|---|---|---|
| klozo− | BnHn2− | Neutralni BnHn+2 borani nisu poznati |
| nido− | BnHn+4 | |
| arahno− | BnHn+6 | |
| hifo− | BnHn+8 | samo su adukti poznati |
Takoše postoje serije supstituisanih neutralnih hiperklozo-borana koji imaju teoretsku formulu BnHn. Primeri su B12(OCH2Ph)12, koji je stabilni derivat hiperklozo-B12H12.[4]
Reference[uredi | uredi kod]
- ↑ Hettne KM, Williams AJ, van Mulligen EM, Kleinjans J, Tkachenko V, Kors JA. (2010). „Automatic vs. manual curation of a multi-source chemical dictionary: the impact on text mining”. J Cheminform 2 (1): 3. DOI:10.1186/1758-2946-2-3. PMID 20331846.
- ↑ Clayden Jonathan, Nick Greeves, Stuart Warren, Peter Wothers (2001). Organic chemistry. Oxford, Oxfordshire: Oxford University Press. ISBN 0-19-850346-6.
- ↑ Smith, Michael B.; March, Jerry (2007). Advanced Organic Chemistry: Reactions, Mechanisms, and Structure (6th izd.). New York: Wiley-Interscience. ISBN 0-471-72091-7.
- ↑ Peymann, Toralf; Knobler, Carolyn B.; Khan, Saeed I.; Hawthorne, M. Frederick (2001). „Dodeca(benzyloxy)dodecaborane, B12(OCH2Ph)12: A Stable Derivative of hypercloso-B12H12”. Angew. Chem. Int. Ed. 40 (9): 1664–1667. DOI:10.1002/1521-3773(20010504)40:9<1664::AID-ANIE16640>3.0.CO;2-O.
Literatura[uredi | uredi kod]
- H. C. Brown, H. C. (1975). Organic Synthesis via Boranes. New York: John Wiley. ISBN 0-471-11280-1.