Atrezija spoljašnjeg ušnog kanala
Atrezija spoljašnjeg ušnog kanala ili izostanak stvaranja ušnog kanala (lat. Atresio meatus acustici externi) je urođena anomalija kod koje je ušni kanal potpuno zatvoren ili se slepo završava. Udružena je sa gubitkom sluha, od 60 dB, koji čak i kod unilateralne (jednostrane) atrezija ograničava socijalne veštine obolele osobe povezane sa sluhom.[1] Prevalenca EACA je oko 1 slučaj u 10.000—20.000 živorođenih i može biti bilateralna (obostrana) kod jedne trećine pacijenata.[2]
Anatomija spoljašnjeg ušnog kanala[uredi | uredi kod]
|
Za više informacija pogledajte članak Spoljašnji slušni kanal |
Spoljašnji ušni kanal (lat. Meatus acusticus externus) je lako savijena cev, dužinom oko 35 mm, najčešće ovalnog preseka, prečnika 5 do 10 mm, U obliku je proširene trube i na ulazu i neposredno pre bubne opne (lat. recessus praetympanicus) sa suženjem na prelazu između njene prednje i unutrašnje trećine (lat. isthmus). Spoljnji deo mu je hrskavičavo-membranozan i može povlačenjem gore i unazad de se pomeri u odnosu na unutrašnji koštani deo i tako ceo hodnik ispravi, što je od značaja pri otorinolaringološkom pregledu. Ovo nije slučaj kod male dece kod koje koštani zidovi nisu još potpuno formirani, pa je slušni hodnik spljošten i povlačenjem ušne školjke prema dole može da se otvori i tako omogući pogled prema bubnoj opni.[3]
Koža meatusa je tanka, osetljiva na dodir, srasla sa perihondrijumom i periosteumom, sa brojnim ceruminoznim i lojnim žlezdama i dlakama. Unutrašnji deo gornje-zadnjeg zida hodnika je istovremeno i dno antruma mastoideuma, pa kod nekih oboljenja može da se konstatuje spuštanje ovog zida.
Anatomski gledano, spoljašnji ušni kanal je napred u odnosu sa temporomandibularni zglob, gore u odnsosu na srednju lobanjsku jamu a dole u odnsosu na parotidnu ložu.
Krvotok se obezbedjuje preko spoljašnje karotidne arterije (lat. a. carotis externae), limfa se preko brojnih okolnih čvorova vodi u duboke limfne čvorove vrata, a senzitivne nerve daju lat. n. auriculotemporalis, n. auricularis magnus i ramus auricularis n. vagi.
-
Šematizovan prikaz spoljašnjeg ušnog kanala -
Koštani deo spoljašnjeg ušnog kanala -
Unutrašnje dve trećine spoljašnjeg ušnog kanala sa bubnom opnom
Istorija[uredi | uredi kod]
Atrezija spoljašnjeg ušnog kanala je prvi put opisan u zapadnoj medicini od strane Paulusa iz Egine (grč. Αίγινα) jednog od Saronskih ostrva u Egejskom moru u središnjoj Grčkoj, u sedmom veku. Paulus je za lečenje preporučio jednostavan rez za otvaranje atrezije.
Kasnije, lekari su koristili sondu od vrućeg gvožđa da bi stvorili prolaznost kanala nakon atrezije.
Prva operacija za korekciju atresije spoljašnjeg ušnog kanala izvedena je 1882. godine od Kiesselbacha. Nažalost, operacija je izazvala kod deteta paralizu lica.
Godine 1914, Page je prijavio seriju od osam pacijenata koji su bili podvrgnuti operaciji. Od ovih osam pacijenata, pet je imalo subjektivno poboljšanje u saluha nakon operacije.
Na početku 20. veka, tehnike za korekciju trezija spoljašnjeg ušnog kanala uključivale su otvaranje antruma i aditusa ušiju i formiranje šupljine kožnim graftom. U ovim operacijama, atretska koščica je bila netaknuta, a rezultat poboljšanja sluha bio je loš.
U poslednjih 50 godina, poboljšane radiološke i audiološke procene u kombinaciji sa poboljšanjima u hirurškoj tehnologiji, kao što su operativni mikroskop i kontrola nerva lica, rezultovale su dobrim hirurškim uspehom kod pravilno izabrane pacijente sa atrezija spoljašnjeg ušnog kanala.[4]
Dijagnoza[uredi | uredi kod]
Dijagnoza ove anomalija postavlja se na osnovu anamneze, kliničke slike i kliničkog pregleda.
Ako je atrezija udružena sa drigim anomalijama lobanje i nekih unutrašnjih organa, dolazi u obzir i genetsko, metaboličko i ispitivanje kariotipa.
Terapija[uredi | uredi kod]
Lečenje ove anomalije kao i ostalih urođenih anomaija spoljašnjeg uha je isključivo hirurškim putem, a operativni zahvat ima za cilj poboljšanja sluha, pod uslovom ako je funkcija unutrašnjeg uva očuvana.
Lečenje je u domenu rekonstruktivnog hirurga. Kod obostrane atrezije operacija se vrši u četvrtoj godini života, a kod jednostrane kasnije. Nekada je potreban i veći broj internvencija kako bi se postogli zadovoljvajući rezultati.
Izvori[uredi | uredi kod]
- ↑ Rahul K, Shah. „External Auditory Canal Atresia”. emedicine.medscape.com. Pristupljeno 19. 7. 2018.
- ↑ Kiss, József Géza. „Congenital external auditory canal atresia and methods of rehabilitation”. Article (PDF Available) in Acta Biologica Szegediensis 59(Suppl.3.):341-343. Pristupljeno 19. 7. 2018.
- ↑ Slavoljub V. Jovanović, Neva L. Lotrić (1987). Deskriptivna i topografska anatomija čoveka. Beograd, Zagreb: Naučna knjiga.
- ↑ Rahul K, Shah. „Background In:External Auditory Canal Atresia”. emedicine.medscape.com. Pristupljeno 19. 7. 2018.