A. J. Cronin
| A. J. Cronin, MD | |
|---|---|
| Biografske informacije | |
| Rođenje | Archibald Joseph Cronin 19. jul 1896. Cardross, Škotska |
| Smrt | 6. januar 1981. (dob: 84) Montreux, Švicarska |
| Obrazovanje | |
| Zanimanje | ljekar |
| Opus | |
| Književne vrste | roman |
| Znamenita djela | |
Arčibald Džozef Kronin (engl. A. J. Cronin; en: Archibald Joseph Cronin) je škotski pisac, rođen 1896. godine, a umro 1981. godine. Bio je lekar, po profesiji. Kronin je pisac u čijim je delima, prožetim blagim romantizmom i društvenom kritikom, opisan život rudara i britanske srednje klase. Za njegov popularni roman Citadela se često navodi da je potakao osnivanje Nacionalne zdravstvene službe, odnosno modernog univerzalnog zdravstvenog osiguranja u Velikoj Britaniji.
Rani život[uredi | uredi kod]
Arčibald Kronin rođen je u Kardrosu u Škotskoj, otac mu je bio Patrik Kronin, koji je bio katolik, a majka mu je bila Džesi Kronin (rođena Montgomeri) koja je po veroispovesti bila protestant. Kada mu je bilo sedam godina otac mu umire od tuberkuloze, a nedugo zatim on i majka napuštaju Helensburg u kome su do tada živeli i odlaze u Dambarton gde njegova majka dobija posao zdravstvenog inspektora. U školi u Dambartonu pokazao se kao odličan đak, ali je i pored toga bio dobar sportista (bavio se fudbalom i golfom). Godine 1914. dobija stipendiju i upisuje se na medicinu Univerziteta u Glazgovu, koji će na kratko napustiti zbog službe u mornarici od 1916.-1917. Godine 1919. završio je medicinu kao jedan od najbiljih studenata. Iste godine odlazi u Indiju, na brodu na kome je putovao, bio je hirurg. Godine 1925. je doktorirao sa radom „Istorija aneurizme".
Dela[uredi | uredi kod]
Njegovo prvo delo bio je roman „Hetersov dvorac" koji je napisao 1931. godine. Zatim je usledio roman „Zvezde gledaju s neba" koji prati uspon jednog čoveka od rudara do poslanika u parlamentu. Pored ovih romana napisao je još i :
- "Veliki kanarinac",
- "Šeširdžijin zamak",
- "Citadela",
- "Španski vrtlar",
- "Gospođa sa karanfilima",
- "Tri ljubavi",
- "Pregršt raži",
- "Herojske godine",
- "Judino drvo",
- "Pesma šest penija",
Drama[uredi | uredi kod]
- "Jupiter se smeje",
Memoari[uredi | uredi kod]
- "Pustolovine u dva sveta".
Porodica[uredi | uredi kod]
Arčibald Kronin je tokom studija medicine upoznao svoju buduću suprugu Agnes Meri Gipson, takođe sudenta medicine. Venčali su se avgusta 1921. godine. Imali su tri sina Vinsenta, Patrika i Endrua. Pošto su neke njegove priče dobile ekranizaciju Arčibald se sa porodicom preselio u Sjedinjene Američke Države gde je živeo od 1939. do 1945. godine. Arčibald Kronin se neprestano selio nakon dolaska iz Amerike, te je tako živeo na Bermutskim ostrvima, u Francuskoj, Irskoj...
Na kraju se skrasio u Švajcarskoj gde je i umro januara 1981. godine. Nakon studija medicine Kronin se izjašnjavao kao agnostik.