8. dalmatinska brigada
| 8. dalmatinska udarna brigada | |
|---|---|
| Postojanje | Mesto formiranja: Sratok |
| Jačina | 890 vojnika i oficira |
| Deo | NOV i PO Jugoslavije |
| Angažovanje | |
| Odlikovanja | Orden zasluga za narod Orden bratstva i jedinstva |
Osma dalmatinska udarna brigada formirana je 10. 9 1943. godine u selu Sratok (danas Bogdanovići) od Šibenskog NOP odreda i novih boraca iz Šibenika i okoline. Poznata je i pod nazivom Šibenska brigada. Prilikom osnivanja njenu formaciju sačinjavao je Štab, četiri bataljona i prištapske jedinice sa ukupno 890 boraca, od toga 71 žena. U sastavu je 20. dalmatinske divizije bila je, od njenog osnivanja, 10.10.1943. do kraja rata.
Učestvovala je u borbi protiv nemačke 114. i 264. divizije na pravcima Šibenik-Trogir i Drniš-Muć-Split. Uspešno je branila pravac Sinj-Prolog. Branila je pravce od Šibenika prema Perkoviću i Trogiru tokom X i XI mjeseca 1943. i u tim borbama pretrpjela je značajne gubitke. U XII mjescu za vrijeme operacije „Citen“ branila je pravac Sinj - Vaganj - Livno Početkom III. mjeseca 1944. našla se u teškoj situaciji usljed koncetričnog njemačkog napada između Perkovića i Trogira, i prilikom izvlačenja pretrpjela je značajne gubitke. U IV mjesecu je učestvovala u borbama za Vrliku, a u VI. mj. 1944. sprečila je prodor njemačkih snaga od Sinja, Prologa i Vrlike prema Dinari. Krajem VI. mj. 1944. oslobodila je Vrličku krajinu: Tokom ofanzive za oslobođenje Dalmacije krajem oktobra oslobodila je Hrvace i Sinj i učestvovala u uništenju ustaško-domobranske grupacije „Cetina“. Učestvovala je u Kninskoj operaciji.
U završnim operacijama sudjeluje u oslobođenju Bihaća. Zajedno s Kočevskom grupom brigada uništila je jače četničke snage u Banjskoj Loki. Istakla se u uličnim borbama u Trstu od 30. IV.
Odlikovana je Ordenom zasluga za narod sa zlatnom zvezdom i Ordenom bratstva i jedinstva sa zlatnim vencem.
Ulica u gradu Šibeniku, kvart Vidici, i danas nosi ime 8. Dalmatinske udarne brigade.
- Osma dalmatinska udarna brigada (Šibenska) - Općinski odbor SUBNOR-a, domicil 8. brigade, Šibenik 1981
- Vojna enciklopedija, Beograd 1975. godina
