1981. na filmu

Izvor: Wikipedija
(Preusmjereno sa stranice 1981 na filmu)
Prijeđi na navigaciju Prijeđi na pretragu
Steven Spielberg je postigao još jedan hit pustolovnim filmom Otimači izgubljenog kovčega
Godine na filmu
1870-e
1880-e
1890-e
1890 • 1891 • 1892 • 1893 • 1894
1895 • 1896 • 1897 • 1898 • 1899
1900-e
1900 • 1901 • 1902 • 1903 • 1904
1905 • 1906 • 1907 • 1908 • 1909
1910-e
1910 • 1911 • 1912 • 1913 • 1914
1915 • 1916 • 1917 • 1918 • 1919
1920-e
1920 • 1921 • 1922 • 1923 • 1924
1925 • 1926 • 1927 • 1928 • 1929
1930-e
1930 • 1931 • 1932 • 1933 • 1934
1935 • 1936 • 1937 • 1938 • 1939
1940-e
1940 • 1941 • 1942 • 1943 • 1944
1945 • 1946 • 1947 • 1948 • 1949
1950-e
1950 • 1951 • 1952 • 1953 • 1954
1955 • 1956 • 1957 • 1958 • 1959
1960-e
1960 • 1961 • 1962 • 1963 • 1964
1965 • 1966 • 1967 • 1968 • 1969
1970-e
1970 • 1971 • 1972 • 1973 • 1974
1975 • 1976 • 1977 • 1978 • 1979
1980-e
1980 • 1981 • 1982 • 1983 • 1984
1985 • 1986 • 1987 • 1988 • 1989
1990-e
1990 • 1991 • 1992 • 1993 • 1994
1995 • 1996 • 1997 • 1998 • 1999
2000-e
2000 • 2001 • 2002 • 2003 • 2004
2005 • 2006 • 2007 • 2008 • 2009
2010-e
2010 • 2011 • 2012 • 2013 • 2014
2015 • 2016 • 2017 • 2018 • 2019

1981. godina bila je značajna za filmsku umjetnost te je uključivala neke hvaljene filmove, kao što su Moja večera s Andreom, Zla smrt, Mephisto, Američki vukodlak u Londonu, Excalibur, Lisica i pas, Pucanj nije brisan, Podmornica, Žena preko puta, Galipolje, Crveni, Heavy Metal, Diva, Otimači izgubljenog kovčega, Pixote, Čovjek od željeza i Arthur.

Značajniji anime film bio je Morska princeza i vatreno dijete. Na području Jugoslavije, značajniji filmovi bili su Ritam zločina, Gosti iz galaksije, Sjećaš li se Dolly Bell?, Erogena zona i Samo jednom se ljubi.

Događaji[uredi | uredi kod]

  • 19. januar - Metro Goldwyn Mayer od tvrtke Transamerica Corporation preuzima United Artists, jedan od dotada najvećih i najuglednijih hollywoodskih studija, koji je prethodne godine doveden do bankrota katastrofalnim fijaskom filma Heaven's Gate.
  • 20. januar - Ronald Reagan preuzima dužnost predsjednika SAD, postavši prvi glumac koji je došao na tako visoku dužnost; iako su njegovi konzervativni i desničarski stavovi u opreci sa većinski liberalnim i ljevičarskim stavovima njegovih bivših kolega u Hollyoowdu, bliske veze koje je bio stvorio za vrijeme glumačke karijere omogućavaju stvaraju dotada najčvršće veze između američke vlade i filmske industrije, koje će se odraziti na sadržaj brojnih hollywoodskih filmova, bilo kroz njihovo čišćenje od sadržaja koji nisu po volji Reaganovim konzervativnim glasačima, bilo kroz agresivno, ali izuzetno efikasno promoviranje američkog militarizma, vanjske politike i ideologije koje će imati značajan uticaj na pobjedu Zapada u Hladnom ratu.
  • 11. mart - U Francuskoj premijerno prikazan Diva, kriminalistički film u režiji Jean-Jacquesa Beineixa; ostvarenje koje kombinira priču o slavnoj opernoj pjevačici sa miljeom pariškog podzemlja ispočetka ne doživljava uspjeh u domovini, ali su strani kritičari oduševljeni njegovim ambicioznim art "bajkovitim" stilom nasuprot realističkih trendova 1970-ih; uspjeh Dive će potaći druge francuske sineaste da snimaju slične filmove i stvore pokret kasnije poznat kao cinéma du look.
  • 27. maj - Na Kanskom festivaliu premijerno prikazan Čovjek od željeza, film Andrzeja Wajde, politički angažirana drama koja predstavlja nastavak njegovog, isto tako angažiranog, filma Čovjek od mramora iz 1976. godine; za razliku od prethodnog filma, koga su zbog kritičkog prikaza staljinističke ere, ali i naznaka da se represija nastavila i kasnijim periodima, komunističke vlasti bile podvrgle cenzuri, novi je film napravljen u vrijeme kratkog "otapanja" koje je omogućilo naglo jačanje antikomunističkog pokreta Solidarnost čiji se vođa Lech Walesa pojavljuje u filmu tumačeći samog sebe; iako će komunističke vlasti nekoliko mjeseci kasnije nastojati ugušiti Solidarnost uvođenjem vojnog stanja, Čovjek od željeza će biti službeni predstavnik Poljske u utrci za Oscar za najbolji strani film.
  • 9. jun - Švedski parlament donosi zakon kojim se zabranjuje prikazivanje nasilnih video filmova djeci mlađoj od 15 godina, a također preporučuje odvraćanje odraslih gledatelja od gledanja filmova sa "brutalnim i sadističkim nasiljem"; iako će njegova primjena zbog ustavnog spora biti odgođena sljedećih devet mjeseci, taj zakon predstavlja prvi pokušaj da se uvede cenzura sadržaja na video-formatima. [1]
  • 12. jun - Premijerno prikazan Otimači izgubljenog kovčega, pustolovni film u režiji Stevena Spielberga i produkciji Georgea Lucasa; ostvarenje koje je zamišljeno kao posveta klasičnim B-serijalima iz 1930-ih, a koje je isprva odbio producirati svaki važniji studio, postiže izuzetan uspjeh, stekavši naklonost kritike, ali i postavši najkomercijalniji film godine; Indiana Jones postaje jedan od najprepoznatljivijih uloga koje je tumačio glumac Harrison Ford, a taj uspjeh potiče snimanje još nekoliko nastavaka, učinivši Otimače izgubljenog kovčega jednim od najuticajnijih i najvažnijih filmova svog vremena.
  • 12. jun - Premijerno prikazan Sukob titana, spektakularni film fantastike temeljen na grčkim mitovima, koji doživljava solidan komercijalan uspjeh, ali koji je danas poznat kao posljednje ostvarenje za koje je specijalne efekte napravio znameniti majstor Ray Harryhausen.
  • 2. jul - Premijera Gosti iz galaksije, science fiction filma u režiji Dušana Vukotića; napravljen u koprodukciji sa Čehoslovačkom, film o SF-piscu koji protiv volje dovodi vanzemaljce na zemlju predstavlja jedan od rijetkih primjera SF-žanra u historiji jugoslavenske kinematografije.
  • 24. jul - Premijera filma Pucanj nije brisan, trilera u režiji Briana de Palme sa Johnom Travoltom i Nancy Allen u glavnim ulogama; ostvarenje čiji je zaplet inspiriran klasičnim Antonionijevim filmom Blow-Up ne doživljava uspjeh kod publike, ali ga zato hvale kritičari, posebno zbog manirističkog stila režije i vještine u stvaranju napetosti, pa de Palma stiče neslužbenu titulu Hitchcockovog nasljednika.
  • 1. august - Sa emitiranjem počinje MTV, američki televizijski kanal specijaliziran za emitiranje muzičkih sadržaja; srž programa predstavljaju muzički videospotovi koji, u nastojanju da kroz sliku promoviraju kratke pop i rock pjesme, počinju koristiti inovativne tehnike izuzetno brze montaže; njih će relativno brzo preuzeti hollywoodski i drugi svjetski sineasti, učinivši MTV-jev stil montaže jednim od najdominantnijih trendova svjetskog filma.
  • 7. august - Premijera Heavy Metal, kanadsko-američkog animiranog filma u režiji Geralda Pottertona; napravljen kao omnibus temeljen na science fiction pričama i stripovima objavljenim u istoimenom časopisu i uz soundtrack koji izvode tada popularni heavy metal bendovi i izvođači, film se ističe scenama eksplicitnog nasilja i seksa, učinivši ga dotada najpoznatijim i najuspješnijim animiranim filmom za odraslu publiku.
  • 2. septembar - U Veneciji prikazan Sjećaš li se Dolly Bell?, cjelovečernji debi mladog jugoslavenskog režisera Emira Kusturice; sentimentalno-humorna drama o odrastanju u Sarajevu 1960-ih osvaja stranu kritiku, omogućivši Kusturici početak uspješne međunarodne karijere.
  • 17. septembar - Premijerno prikazan Podmornica, zapadnonjemački ratni film u režiji Wolfganga Petersena; izuzetno spektakularan, ali mračan prikaz bitke za Atlantik u Drugi svjetskom ratu iz perspektive njemačkih podmorničara doživljava brojne pohvale i komercijalan uspjeh, postavši jednim od najuspješnijih ostvarenja poratne njemačke kinematografije, odnosno najpoznatiji podmornički film svih vremena.
  • 11. oktobar - Premijerno prikazan Moja večera s Andreom, eksperimentalni film Louisa Mallea koji se u potpunosti sastoji od scene u kojoj dva glumca -- Wallace Shawn i Andre Gregory -- koji razgovaraju tijekom jedne večere; film koji je Roger Ebert proglasio svojim petim najdražim filmom 1980-ih[2] postaje najpoznatiji art film svog vremena.

Rođenja[uredi | uredi kod]

datum ime nacionalnost i zanimanje godina smrti
21. januar Izabella Miko američko-poljska glumica
28. januar Elijah Wood američki glumac
17. februar Joseph Gordon-Levitt američki glumac
28. mart Julia Stiles američka glumica
10. april Michael Pitt američki glumac
19. april Hayden Christensen kanadski glumac
28. april Jessica Alba američka glumica
12. maj Rami Malek američki glumac
9. jun Natalie Portman američka glumica
13. jun Chris Evans američki glumac
25. august Rachel Bilson američka glumica
4. septembar Beyoncé Knowles američka glumica i pjevačica
12. septembar Jennifer Hudson američka glumica
9. oktobar Rupert Friend britanski glumac
2. decembar Britney Spears američka glumica i pjevačica
15. decembar Michelle Dockery britanska glumica
28. decembar Sienna Miller britanska glumica


Smrti[uredi | uredi kod]

datum ime nacionalnost i zanimanje godina rođenja
16. januar Bernard Lee britanski glumac 1908
4. februar Mario Camerini italijanski režiser 1895
15. mart René Clair francuski režiser 1898
7. april Norman Taurog američki režiser 1899
9. maj Margaret Lindsay američka glumica 1910
22. maj Boris Sagal američki režiser 1923
23. jun Zarah Leander švedska glumica 1907
16. jul Neda Spasojević srpska i jugoslavenska glumica 1941
27. jul William Wyler američki režiser 1902
1. august Paddy Chayefsky američki scenarist 1923
4. august Melvyn Douglas američki glumac 1901
18. august Anita Loos američka scenaristica 1888
22. august Glauber Rocha brazilski režiser 1938
1. septembar Ann Harding američka glumica 1902
27. septembar Robert Montgomery američki glumac 1904
5. oktobar Gloria Grahame američka glumica 1923
10. novembar Abel Gance francuski režiser 1889
12. novembar William Holden američki glumac 1918
27. novembar Lotte Lenya austrijsko-američka glumica 1898
29. novembar Natalie Wood američka glumica 1938
28. decembar Allan Dwan američki režiser 1885

Najkomercijalniji filmovi u američkim kinima[uredi | uredi kod]

Najkomercijalniji filmovi u američkim kinima[3]
Rang Naslov Studio Redatelj Zarada
1. Raiders of the Lost Ark Paramount/Lucasfilm Steven Spielberg $209,562,121[4]
2. On Golden Pond Universal/ITC Mark Rydell $119,285,432[5]
3. Superman II Warner Bros. Richard Lester $108,185,706[6]
4. Arthur Orion/Warner Bros. Steve Gordon $95,461,682[7]
5. Stripes Columbia Ivan Reitman $85,297,000[8]
6. The Cannonball Run 20th Century Fox/Golden Harvest Hal Needham $72,179,579[9]
7. Chariots of Fire Warner Bros./Ladd Hugh Hudson $58,972,904[10]
8. For Your Eyes Only United Artists John Glen $54,812,802[11]
9. The Four Seasons Universal Alan Alda $50,427,646[12]
10. Time Bandits Avco Embassy Terry Gilliam $42,365,581[13]


Nagrade[uredi | uredi kod]

Kategorija/Organizacija Zlatni globus[14] Oscar Nagrade Udruženja njujorških filmskih kritičara[15] BAFTA
Drama Mjuzikl ili komedija
Najbolji film On Golden Pond Arthur Chariots of Fire Reds Chariots of Fire
Najbolji redatelj Warren Beatty
Reds		 Warren Beatty
Reds		 Sidney Lumet
Prince of the City		 Louis Malle
Atlantic City
Najbolji glumac Henry Fonda
On Golden Pond		 Dudley Moore
Arthur		 Henry Fonda
On Golden Pond		 Burt Lancester
Atlantic City		 Burt Lancester
Atlantic City
Najbolja glumica Meryl Streep
The French Lieutenant's Woman		 Bernadette Peters
Pennies from Heaven		 Katharine Hepburn
On Golden Pond		 Glenda Jackson
Stevie		 Meryl Streep
The French Lieutenant's Woman
Najbolji sporedni glumac John Gielgud
Arthur		 John Gielgud
Arthur		 John Gielgud
Arthur		 Ian Holm
Chariots of Fire
Najbolja sporedna glumica Maureen Stapleton
Reds		 Joan Hackett
Only When I Laugh		 Mona Washbourne
Stevie		 -
Najbolji adaptirani scenarij Ernest Thompson
On Golden Pond		 Ernest Thompson
On Golden Pond		 - -
Najbolji izvorni scenarij Colin Welland
Chariots of Fire		 Atlantic City
John Guare		 Gregory's Girl
Bill Forsythe
Najbolji strani film Chariots of Fire Mephisto
 Pixote: a Lei do Mais Fraco -

Zlatna palma, Cannes:

Čovjek od željeza, Andrzej Wajda, Poljska

Zlatna arena, Pula:

Pad Italije, Lordan Zafranović

Izvori[uredi | uredi kod]

  1. ↑ Horisont 1981, Bertmarks förlag, page 154 - Videovåldet barnförbjudet
  2. ↑ Roger Ebert. „Roger Ebert's Top Ten Films of the 80s”. Arhivirano iz originala na datum 2011-09-23. Pristupljeno 2013-11-12. 
  3. ↑ „1981 Domestic Grosses”. Box Office Mojo. Pristupljeno 24. listopada 2013. 
  4. ↑ „Raiders of the Lost Ark, Box Office Information”. Box Office Mojo. Pristupljeno March 9, 2012. 
  5. ↑ „On Golden Pond, Box Office Information”. Box Office Mojo. Pristupljeno March 9, 2012. 
  6. ↑ „Superman II, Box Office Information”. Box Office Mojo. Pristupljeno March 9, 2012. 
  7. ↑ „Arthur, Box Office Information”. Box Office Mojo. Pristupljeno March 9, 2012. 
  8. ↑ „Stripes, Box Office Information”. Box Office Mojo. Pristupljeno March 9, 2012. 
  9. ↑ „The Cannonball Run, Box Office Information”. Box Office Mojo. Pristupljeno March 9, 2012. 
  10. ↑ „Chariots of Fire, Box Office Information”. Box Office Mojo. Pristupljeno March 9, 2012. 
  11. ↑ „For Your Eyes Only, Box Office Information”. Box Office Mojo. Pristupljeno March 9, 2012. 
  12. ↑ „The Four Seasons, Box Office Information”. Box Office Mojo. Pristupljeno March 9, 2012. 
  13. ↑ „Time Bandits, Box Office Information”. Box Office Mojo. 
  14. ↑ „The 38th Annual Golden Globe Awards (1981)”. goldenglobes.org. Arhivirano iz originala na datum 2013-06-02. Pristupljeno 26. listopada 2013. 
  15. ↑ „New York Film Critics Circle Awards (1981)”. Internet Movie Database. 

Vanjske veze[uredi | uredi kod]

Izvor: https://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=1981._na_filmu&oldid=41591085