Prijeđi na sadržaj

1914

Izvor: Wikipedija
(Preusmjereno sa stranice 1914.)
Milenijum: 2. milenijum
Vjekovi: 19. vijek20. vijek21. vijek
Decenija: 1880-e  1890-e  1900-e  – 1910-e –  1920-e  1930-e  1940-e
Godine: 1911 1912 191319141915 1916 1917
1914. po kalendarima
Gregorijanski 1914. (MCMXIV)
Ab urbe condita 2667.
Islamski 1332–1333.
Iranski 1292–1293.
Hebrejski 5674–5675.
Bizantski 7422–7423.
Koptski 1630–1631.
Hindu kalendari
Vikram Samvat 1969–1970.
Shaka Samvat 1836–1837.
Kali Yuga 5015–5016.
Kineski
Kontinualno 4550–4551.
60 godina Yang Drvo Tigar
(od kineske Ng.)
Holocenski kalendar 11914.
p  r  u
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1914 (MCMXIV) bila je redovna godina koja počinje u četvrtak po gregorijanskom odn. redovna godina koja počinje u srijedu po 13 dana zaostajućem julijanskom kalendaru (link pokazuje kalendar).

Ove godine je počeo rat kasnije nazvan Veliki rat i Prvi svjetski rat. Prema konceptu Erica Hobsbawma ovo je razmeđe Dugog 19-og i Kratkog 20. veka.

1914:
123456789101112
RođenjaSmrti

Događaji

[uredi | uredi kod]

Januar/Siječanj

[uredi | uredi kod]

Februar/Veljača

[uredi | uredi kod]
Charlie Chaplin

Mart/Ožujak

[uredi | uredi kod]

April/Travanj

[uredi | uredi kod]
Spomenik Dositeju Obradoviću
  • 9. 4. - Incident u Tampiku između američkih i vojnika Victoriana Huerte dovešće do američke okupacije luke Veracruz do novembra.
  • 15. 4. - U Venecueli pronađeno prvo značajno nalazište nafte (do 1929. zemlja će postati njen najveći izvoznik na svetu).
  • 18. 4. - U Monaku završen prvi međunarodni kongres kriminalističke policije sa učesnicima iz 24 zemlje.
  • 20. 4. - Masakr u Ludlowu: Nacionalna garda Kolorada i čuvari kompanije napali šatorsko naselje štrajkujućih rudara i njihovih porodica, poginulo 19-25 osoba.
  • 24 - 25. 4. - Larne gun-running: u Irsku prokrijumčareno 25.000 pušaka i 3-5 miliona metaka za Alsterske dobrovoljce (lojaliste).
  • 26. 4. - Umro zagrebački nadbiskup Juraj Posilović, slijediće mu Antun Bauer (do 1937).

Maj/Svibanj

[uredi | uredi kod]

Jun/Juni/Lipanj

[uredi | uredi kod]
Ferdinand i Sofija u Sarajevu

Jul/Juli/Srpanj

[uredi | uredi kod]
Tabori u vreme Julske krize
  • 6. 7. - Nemačka daje podršku Austrougarskoj u odnosu prema Srbiji (tzv. blanko-ček).
  • 10. 7. - Ruski poslanik Nikolaj Hartvig umro od infarkta u austrougarskom poslanstvu (Srbi veruju da je otrovan, velika sahrana četiri dana kasnije).[7]
  • 11. 7. - Babe Ruth debitovao u Major League bejzbolu.
  • 12. 7. - Hionija Guseva pokušala da ubije Raspućina.
  • 14. 7. - Zakon o vladi Irske prošao i kroz Gornji dom britanskog parlamenta, okruzima Alstera omogućeno da se izjasne hoće li učestvovati u samoupravi.
  • 15. 7. - Meksički predsednik Victoriano Huerta dao ostavku.
  • 17. 7. (4. 7. po j.k.) - U Sankt Peterburgu počinju štrajkovi i neredi s mnogo sukoba i vandalizma (naročito 20 - 23. 7.)[8].
  • 20 - 23. 7. - Francuski predsednik Poincaré i premijer Viviani u poseti Rusiji.
  • 23. 7. - Austro-Ugarska uputila Srbiji ultimatum s ponižavajućim zahtevima, s rokom od 48 časova za odgovor (AU poslanik Giesl je sačekao tri dana s uručenjem, do odlaska francuskog predsednika Poenkarea iz Rusije).
  • 23. 7. - Jaka oluja pogodila Budimpeštu.
  • 25. 7. - Prekinuti diplomatski odnosi između Srbije i Austrougarske; naređena evakuacija Beograda, sedište vlade preneto u Niš.
  • 25. 7. - Socijaldemokratska okupljanja u Nemačkoj protiv rata.
  • 26. 7. - Počela opšta mobilizacija u Srbiji.
  • 26. 7. - U BiH uvedena vojna uprava ("iznimne mjere"), počinju hapšenja Srba i drugih; u Dalmaciji zabranjena srpska, projugoslovenska i neka hrvatska udruženja.
  • 26. 7. - Howth gun-running: doneseno 900 pušaka za Irske dobrovoljce; u dablinskoj ulici Bachelor's Walk došlo do incidenta u kome su britanski vojnici ubili trojicu civila.
  • 28. 7. - Nakon odbijenog ultimatuma, Austro-Ugarska telegramom objavljuje rat Srbiji, što označava početak Prvog svjetskog rata. Prvi plotuni upućeni na Beograd - bombardovanje počelo sledeće noći, Austrijanci su pokušali preći pred ponoć.
  • 28. 7. - Ujutru mobilizacija u Crnoj Gori.
  • 31. 7. - Mobilizacija u Rusiji.
  • 31. 7. - U Parizu ubijen socijalista i antimilitarista Jean Jaurès.

Avgust/August/Kolovoz

[uredi | uredi kod]
Spomenik na Ceru
Bivši Tannenberški spomenik (i Hindenburgov mauzolej)

Septembar/Rujan

[uredi | uredi kod]
Komemorativna medalja Prve bitke na Marni
Spomenik na Gučevu

Oktobar/Listopad

[uredi | uredi kod]

Novembar/Studeni

[uredi | uredi kod]
Spomenik 1300 kaplara na Rajcu

Decembar/Prosinac

[uredi | uredi kod]

Kroz godinu

[uredi | uredi kod]
  • Gandi se vratio u Indiju i dobio počasni naziv Mahātmā ("Velika duša").

Rođenja

[uredi | uredi kod]

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak

[uredi | uredi kod]

April/Travanj – Jun/Lipanj

[uredi | uredi kod]

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan

[uredi | uredi kod]

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac

[uredi | uredi kod]

Kroz godinu

[uredi | uredi kod]

Smrti

[uredi | uredi kod]
Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1914.

Januar/Siječanj – Jun/Lipanj

[uredi | uredi kod]

Jul/Srpanj – Decembar/Prosinac

[uredi | uredi kod]

Dani sećanja

[uredi | uredi kod]

Nobelove nagrade

[uredi | uredi kod]

Literatura/Spoljne veze

[uredi | uredi kod]

Reference

[uredi | uredi kod]
  1. "Politika", 10. jan. 1924, str. 3
  2. Politika, 3. marta 1914, str. 2
  3. Istorija srpskog naroda, knjiga 6, tom 1, str. 258
  4. Istorija srpskog naroda, knj. 6, tom 1, str. 200
  5. Aleš SKŘIVAN, Sr., On the edge of the precipice of war
  6. "Vreme", 10. jul 1937 (foto)
  7. "Vreme", 10. jul 1939
  8. Joan Neuberger (19 June 1993). Hooliganism: Crime, Culture, and Power in St. Petersburg, 1900-1914. University of California Press. str. 255–. ISBN 978-0-520-91307-3. 
  9. Max Hastings, Catastrophe: Europe Goes to War 1914
  10. Aug 22, 1914: Heavy casualties suffered in the Battles of the Frontiers, history.com

Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar