1644
Iz Wikipedije, slobodne enciklopedije
- Ovo je članak o godini 1644.
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vjekovi: | 16. vijek – 17. vijek – 18. vijek |
| Decenija: | 1610-e 1620-e 1630-e – 1640-e – 1650-e 1660-e 1670-e |
| Godine: | 1641 1642 1643 – 1644 – 1645 1646 1647 |
.jpg)
| Gregorijanski | 1644 MDCXLIV |
| Ab urbe condita | 2397 |
| Islamski | 1053 – 1054 |
| Iranski | 1022 – 1023 |
| Hebrejski | 5404 – 5405 |
| Bizantski | 7152 – 7153 |
| Koptski | 1360 – 1361 |
| Hindu kalendari | |
| - Vikram Samvat | 1699 – 1700 |
| - Shaka Samvat | 1566 – 1567 |
| - Kali Yuga | 4745 – 4746 |
| Kineski | |
| - Kontinualno | 4280 – 4281 |
| - 60 godina | Yang Drvo Majmun (od kineske N. g.) |
| Holocenski kalendar | 11644 |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Godina 1644 (MDCXLIV) bila je prijestupna godina koja počinje u petak po gregorijanskom kalendaru odn. prijestupna godina koja počinje u ponedjeljak po 10 dana zaostajućem julijanskom kalendaru.
Događaji[uredi - уреди | uredi izvor]
Januar/Siječanj – Mart/Ožujak[uredi - уреди | uredi izvor]
- siječanj - Seljačka buna u selima oko Božjakovine, opljačkan dvorac Jelisave Seči[1].
- 30. 1. - Bitka kod Ochmatówa je poljsko-litvanska pobeda hetmana Koniecpolskog nad Tugaj-bejevim Krimskim Tatarima.
- 31. 1. - Smenjen i pogubljen veliki vezir Kemankeš Kara Mustafa-paša, sledi mu Sultanzade Mehmed-paša (marioneta Džindži-hodže[2]).
- 1. 2. - Engleski kralj Čarls I okupio rojalistički Oksfordski parlament (većina Doma lordova i trećina Donjeg doma).
- 2. 2. - Nakon dogovora sa sultanom, erdeljski knez Đorđe I Rakoci kreće u rat protiv Habsburga - sedam istočnih ugarskih županija odmah staje uz njega[1].
- 4. 2. - Engleski građanski rat: Bitka kod Nantwicha je pobeda parlamentaraca.
- 8. 2. - Pobunjenički kineski vođa Li Zicheng osnovao dinastiju Shun (za cara se proglasio u junu).
- februar–avgust - Abel Tasman mapira severnu obalu Australije - naziva je Nova Holandija (po grofoviji Holland).
- 8. 3. - Guru Har Rai postaje sedmi guru Sika (do 1661).
- ožujak - Rakoci osvojio Košice, Prešov, Bardejov, Satmar, Tokaj[1].
April/Travanj – Jun/Lipanj[uredi - уреди | uredi izvor]
- 4 - 5. 4. - Izaslanici hrvatskog sabora se žale varaždinskom generalu Schwarzenbergu da su krajišnici izbatinali križevačkog sutca, on im odgovara da je to bila njegova naredba; takođe traže provedbu zaključaka "Vlaške" komisije od 1635 (a u skladu s kraljevom odlukom od prošlog prosinca) ali on upozorava na moguću bunu[1].
- 18. 4. - Powhatanski poglavica Opchanacanough započinje treći i poslednji Anglo-powhatanski rat.
- 25. 4. - Pobunjenička vojska Li Zichenga zauzela Peking, car Chongzhen se ubio (kraj dinastije Ming na severu Kine).
- 7. 5. - Kralj obaveštava hrvatski sabor da se rješavanje krajiškog pitanja odlaže zbog Rakocijeve bune i opasnosti od turskog upada[1].
- 25. 5. - Mandžursko osvajanje Kine: mingovski general Wu Sangui sklopio savez sa mandžurskom dinastijom Qing protiv Li Zichenga - otvara im kapiju Shanhaiguan na Velikom zidu.
- 26. 5. - Rat portugalske restauracije: Bitka kod Montija je uspeh za Portugalce.
- 27. 5. - Bitka kod Shanhaiguana: Wu Sangui i mandžurski regent Dorgon poražavaju Li Zichengove snage koji se povlači u Peking - grad je nemilice opljačkan i popaljen a Li beži dalje i nestaje.
- svibanj - kolovoz? - Rat protiv Rakocija: carski general Gotz poražen kod Košica pa se povukao do Trenčina. Nakon dolaska poljskih plaćenika nastavio ofenzivu i porazio Rakocijeve snage kod Ónoda gdje se istakao i Nikola Zrinski[1].
- 5. 6. - Dorgon ulazi u Peking.
- 7. 6. - Zhu Yousong u Nankingu postaje car Hongguang ("Velika svetlost") - početak dinastije Južni Ming (do 1662).
- jun - Umro Gavrilo Predojević, vretanijski episkop (Hrvatska), krajiške starešine za naslednika biraju Vasilija Predojevića, arhimandrita Gomirja[3].
Jul/Srpanj – Septembar/Rujan[uredi - уреди | uredi izvor]
- 12. 7. - Bitka kod Marston Moora je odlučujuća pobeda engleskih parlamentaraca i škotskih kovenantera nakon koje Čarls I gubi sever Engleske.
- 26. 8. - Kralj Ferdinand III. imenuje Vasilija Predojevića za episkopa svidničke biskupije (u severnoj Ugarskoj); Vasilije je putovao u Rim sa zagrebačkim biskupom ali nije posvećen[3].
- 11. 9. - Bitka kod Tippermuira je pobeda rojalista u Škotskoj.
- 14. 9. - U Trnavi počeli pregovori između Habsburga i Rakocija[1].
- 15. 9. - Giovanni Battista Pamphilj izabran za papu Inocenta X. kao "španski" kandidat nasuprot profrancuske struje (vl. do 1655).
.jpg)
- 28. 9. - Akcija od 28. septembra 1644.: Malteški pirati kod mletačkog Krita zarobili brod sa osmanlijskim dostojanstvenicima - povod za Kandijski rat (1645–69).
Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac[uredi - уреди | uredi izvor]
- jesen - Vasilij Pojarkov stigao do ušća Amura, u zemlji Giljaka.
- 8. 11. - Šestogodišnji Shunzhi (Fulin) ustoličen za prvog Qingovskog cara Kine (do 1661, samostalno od 1651).
- 23. 11. - Tridesetogodišnji rat: bitka kod Jüterboga je švedska pobeda nedaleko od Berlina.
- 23. 11. (j.k.?) - Objavljena Miltonova Areopagitica, polemički traktat za slobodu govora i štampe.
- 9. 12. - Švedska kraljica Kristina postaje punoletna.
- 25. 12. po j.k. - Proslavljanje Božića u Engleskoj ove godine nije dozvoljeno, po odluci engleskog parlamenta pod puritanskim uticajem.
Kroz godinu[uredi - уреди | uredi izvor]
- Podignut hram Sićevskog manastira.
- Požar u sarajevskoj čaršiji, izgorela pravoslavna crkva[4].
- Objavljeni Descartesovi Principi filozofije.
- Islam III Geraj postaje krimski tatarski kan.
- Sirijski Mawali beduini uništili alepski garnizon nakon nesporazuma oko isplate godišnjeg poklona[5].
Rođenja[uredi - уреди | uredi izvor]
- 25. 9. - Ole Christensen Roemer, danski astronom († 1710)
- 14. 10. - William Penn, osnivač Pensilvanije († 1718)
- ? - Antonio Stradivari, tvorac violina († 1737)
- ? - Amdžazade Husein-paša Ćuprilić, veliki vezir († 1702)
- ? - Nikita Zotov, učitelj Petra Velikog († 1717)
- ? - Matsuo Bashō, pjesnik († 1694)
Smrti[uredi - уреди | uredi izvor]
- 19. 3. - Guru Hargobind, šesti guru Sika (* 1595)
- 25. 4. - Chongzhen, poslednji car dinastije Ming (* 1611)
- 28. 4. - Zsófia Bosnyák, mađarska plemkinja (* 1609)
- 29. 7. - Urban VIII., papa (* 1568)
- 6. 10. - Élisabeth de France, kraljica-supružnica Španije (* 1602)
- 30. 12. - Jan Baptist van Helmont, hemičar (* 1580)
- ? - Abdullah Bosnevi, sufija
- ? - Zekeriyazade Yahya, šejh-ul-islam (* 1552)
Reference[uredi - уреди | uredi izvor]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Horvat, Ban Ivan Drašković II. (sic)
- ↑ Stanford J. Shaw. History of the Ottoman Empire and Modern Turkey: Volume 1, Empire of the Gazis: The Rise and Decline of the Ottoman Empire 1280-1808. Cambridge University Press; 29 October 1976. ISBN 978-0-521-29163-7. p. 201.
- ↑ 3,0 3,1 Istorija s. n., 477
- ↑ Sarajevo u osmanskom periodu, sarajevo.ba
- ↑ ÁgostonMasters2009, 353
- Literatura
- Gábor Ágoston; Bruce Alan Masters. Encyclopedia of the Ottoman Empire. Infobase Publishing; 1 January 2009. ISBN 978-1-4381-1025-7.
- Rudolf Horvat, Ban Ivan Drašković II. (sic) (hr Wikisource)
- Istorija srpskog naroda, Treća knjiga, prvi tom, Srbi pod tuđinskom vlašću 1537-1699, SKZ Beograd 1993, ISBN 86-379-0383-5
