Toplica (rijeka)

Toplica je reka u Srbiji, najveća leva pritoka Južne Morave.

Izvire na istočnoj strani Kopaonika ispod Pančićeva vrha, a uliva se u Južnu Moravu kod Doljevca. Duga je oko 130 km. U gornjem toku, do iznad Kuršumlije, na dužini od oko 50 km protiče uskom i dubokom dolinom, pa se ranije ovaj kraj zvao "Toplica Tijesna". Nizvodno od Kuršumlije protiče kroz Topličku kotlinu. Dolina joj je široka i plitka. To je nekadašnja "Toplica Ravna". Kod Prokuplja teče kratkim suženjem Hisarski tesnac), a zatim ulazi u ravnicu Dobriča i do ušća ima izgled ravničarske reke sa izrazito vijugavim tokom.

Sliv Topice zahvata površinu od 2.180 km². Prosečan protok vode na ušću je 14 m³/sek. Kolebanje protoka u toku godine je veoma veliko.

Najznačajnija pritoka je Kosanica. U slivu Kosanice ima oko stotinu zamljanih stubova glavutaka jedinstvenih mikrooblika reljefa u zemlji. Taj deo se naziva Đavolja varoš. Dolinom Toplice i Kosanice vodi železnička pruga koja preko Merdarskog prevoja povezuje Pomoravlje sa Kosovom.

Obilazeći Hisar, Toplica jednim delom teče uzbrdo. Ova prirodna pojava, koja se stručno zove epigenija, ne postoji nigde drugde u Europi.

Toplica (rijeka) na Wikimedijinoj ostavi

Literatura

• Borisavljević, D. (2008). [www.politika.rs/scc/clanak/58872/Србија/Топлица-река-која-тече-узбрдо „Toplica, reeka koja teče uzbrdo”]. Politika onlajn (Beograd: Politika novine i magazin d.o.o.).