Aleksandar Belić
| Aleksandar Belić | |
 | |
| Rođenje | 2. 8. 1876. Beograd |
|---|---|
| Smrt | 26. 2. 1960. (dob: 83) Beograd |
| Polje | Lingvistika |
| Institucija | Univerzitet u Beogradu |
Aleksandar Belić (Beograd, 2. avgust 1876. - Beograd, 26. februar 1960) filolog i lingvist, profesor i rektor Beogradskog univerziteta, predsednik SANU i član mnogih akademija u Jugoslaviji i inostranstvu.
Osnovnu školu i Prvu beogradsku gimnaziju završio je u Beogradu. Studije filologije započeo je u Beogradu, a nastavio na univerzitetima u Moskvi i Odesi. Po završetku studija pozvan je da ostane na katedri na lingvistiku i filologiju Moskovskog univerziteta, međutim se vratio u Beograd, gde je 1899. postavljen za docenta Velike škole. Jednu je godinu proveo na usavršavanju u Nemačkoj na Univerzitetu u Lajpcigu, gde je napisao i odbranio doktorsku disertaciju o slovenskim sufiksima za umanjivanje i uvećavanje. Disertacija mu je štampana na nemačkom jeziku u dva dela (1901. i 1904). Pošto je najpre izabran za vanrednog profesora, 1906. je izabran za redovnog profesora Beogradskog univerziteta i to srpskohrvatskog jezika, slovenske filologije i lingvistike, što je predavao dugi niz godina.
Osnovao je 1905. časopis Srpski dijalektološki zbornik u izdanju Srpske kraljevske akademije, koji je pod njegovom redakcijom izlazio preko 50 godina.
Pisao je naučne studije o srpskohrvatskom jeziku, o njegovim dijalektima i istoriji. Mnogi radovi koje je objavljivao posvećeni su gramatičkim studijama slovenskih jezika. Bio je osnivač a potom i urednik časopisa Južnoslovenski filolog i Naš jezik. Glavna dela:
- Dijalekti istočne i južne Srbije, Beograd, 1905.
- Akcentske studije, Beograd, 1914.
- O dvojini u slovenskim jezicima, Beograd, 1932.
- O jezičkoj prirodi i jezičkom razvitku, Beograd, 1941.
- Pravopis srpskohrvatskog književnog jezika, Beograd, 1923.
Glavni je i odgovorni urednik prve knjige još nedovršenog Rečnika srpskohrvatskog književnog i narodnog jezika (Beograd, 1959– ).
Dopisni član Srpske kraljevske akademije postao je 4. februara 1905, a redovni 3. februara 1906. Njegova pristupna beseda u Akademiju je Osnovne crte istorijskog razvitka sprskog jezika. Rektor Beogradskog univerziteta akademske 1933/34. godine. Predsednik Srpske kraljevske akademije postao je 1937., nasledivši na tome mestu Bogdana Gavrilovića. Na toj značajnoj poziciji ostaje do smrti, ukupno 23 godine. Ovaj period ostaće upamćen i po tome što je Akademija dva puta menjala ime, najpre u Srpska akademija nauka, a zatim u Srpska akademija nauka i umetnosti (kraće: SANU), kako se i danas zove. Aleksandar Belić dao je značajan doprinos radu Akademije kao njen predsednik s najvećim stažom dosad. Jedan je od potpisnika Novosadskog dogovora o zajedničkom srpskohrvatskom jeziku 1954. godine.
Bio je član nekoliko akademija nauka: Jugoslavenske, Slovačke, Češke, Poljske, Bugarske, Bavarske; član naučnih društava u Lavovu, Pragu i Danskog kraljevskog društva; počasni profesor Moskovskog univerziteta „Lomonosov“ i Univerziteta u Glazgovu.
Vidi još[uredi | uredi kod]
Vanjske veze[uredi | uredi kod]
- Aleksandar Belić u online katalogu Nacionalne i sveučilišne knjižnice u Zagrebu
- Djela čiji je autor ili tema Aleksandar Belić u bibliotekama (WorldCat katalog)
- Djela čiji je autor Aleksandar Belić u međunarodnoj normativnoj datoteci VIAF
- Djela Aleksandra Belića u katalogu Kongresne biblioteke
- Njemačko izdanje djela Aleksandra Belića u katalogu Njemačke nacionalne knjižnice
- Лингвиста светског гласа (politika)
- Veliki Vukov sledbenik („Glas javnosti“, 9. novembar 2000.)
- Doživotni predsednik SANU („Glas javnosti“, 10. novembar 2000.)
| Prethodnik: Vladimir K. Petković |
rektor Univerziteta u Beogradu 1933 - 1934 |
Nasljednik: Ivan Đaja |
