1508

Ovo je članak o godini 1508.

Milenijum:	2. milenijum
Vjekovi:	15. vijek – 16. vijek – 17. vijek
Decenija:	1470-e  1480-e  1490-e  – 1500-e –  1510-e  1520-e  1530-e
Godine:	1505 1506 1507 – 1508 – 1509 1510 1511

1508. po kalendarima

Gregorijanski	1508. (MDVIII)
Ab urbe condita	2261.
Islamski	913–914.
Iranski	886–887.
Hebrejski	5268–5269.
Bizantski	7016–7017.
Koptski	1224–1225.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1563–1564.
• Shaka Samvat	1430–1431.
• Kali Yuga	4609–4610.
Kineski
• Kontinualno	4144–4145.
• 60 godina	Yang Zemlja Zmaj (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11508.
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1508 (MDVIII) bila je prijestupna godina koja počinje u subotu (1. jan./sij. po julijanskom kalendaru).

Događaji

• siječanj - Oduzeta hrvatska banovska čast Andriji Botu i Marku Mišljenoviću i dodeljena Jurju Kanižaju i Ivanu Ernuštu od Čakovca (ali vlast starih banova se još dvije godine priznaje u južnim krajevima).
• 15. 1. - Pokušaj doturanja zaire iz mletačkog Splita u Sinj - vojvoda Žarko Dražojević poginuo u borbi sa turskom četom.
• 4. 2. - Uz dozvolu pape Julija II., Maksimilijan I. Habsburški se u Trentu proglašava "izabranim rimskim carem" - zatim napada Mletačku Republiku koja ga nije htela propustiti prema Rimu.
• mart - Bitka kod Čaula, mamelučko-indijska pobeda nad Portugalcima, poginuo Lourenço de Almeida, sin vicekralja.
• april - Umro vlaški vojvoda Radu IV Veliki, nasleđuje ga brat od strica Mihna Zli (do 1509); monah Maksim Branković poslat u diplomatsku misiju u Budim, odakle se vraća u Srem.
• 6. 5. - Mletački komandant Bartolomeo d'Alviano osvojio Trst od Habsburga, nakon što je prošlog mjeseca uzeo Goricu, Divin i Vipavu.
• 26. 5. - Rijeka se predala Mlečanima, koji su uzeli i najveći dio austrijske Istre s Pazinom, a flota im je u Kvarneru; dva dana kasnije uzimaju Trsat a predaju se i mjesta između Rijeke i Raše.
  • Krsto Frankopan se istakao u opsadi jednog mletačkog kaštela u Istri.
• 27. 5. - Ugarski sabor: kralj Vladislav II., prinuđen od staleža, izdao ispravu u sinovljevo ime da će poštivati slobode naroda i da neće poslije smrti predati sina nekom stranom vladaru (misli se na Maksimilijana).
• 4. 6. - Krunisan dvogodišnji Ljudevit II Jagelović.
• 6. 6. - Maksimilijan I poražen u Furlaniji, sklapa trogodišnje primirje sa Mletačkom Republikom kojoj ostaje Istra sa Rijekom i Trsatom.
• 26. 7. - U Dubrovniku donesena odluka da trgovci iz Turske trebaju plaćati carinu za uvoz i izvoz isto kao i Dubrovčani - mnogi turski trgovci nakon ovoga nose robu na ušće Neretve.
• 31. 7. - U sukobu sa muslimanima poginuo etiopski car Na'od, nasleđuje ga Dawit II (do 1540).
• 6. 12. - Afonso de Albuquerque stigao u Indiju gde bi trebao postati novi vicekralj, ali završava u zatvoru jer Almeida želi osvetiti sina.
• 10. 12. - Formirana Cambrajska liga, zvanično protiv Turaka, u stvari protiv Venecije: papa Julije II., Francuska (Luj XII), car Maksimilijan i Ferdinand II Aragonski.
• decembar - Michelangelo Buonarotti počinje rad na tavanici Sikstinske kapele (do 1512).
• 29. 12. - Bitka kod Dabula: portugalski vicekralj Indije Francisco de Almeida porazio snage kraljevina Cambay na putu prema Diuu.

Kroz godinu

• Izgrađen je Zvonik Ivana Velikog u moskovskom Kremlju.
• 1507-08? - Portugalci zauzeli Muscat u Omanu (do 1650).
• Juan Ponce de León istražuje unutrašnjost Portorika, osnovao grad Caparra (San Juan).
• Ashikaga Yoshitane ponovo šogun Japana (do 1521).
• Prvo štampano izdanje viteškog romana Amadis de Gaula ("Amadisa od Galije").
• "Korizmenjak" Silvestra Bedričića i Pera Jakovčića (završava se aktivnost senjske tiskare).
• 1508-09 - Rafaelove sobe u Apostolskoj palači u Vatikanu.
• Manastir Tvrdoš kod Trebinja.

Rođenja

• 7. 3. - Humayun, mogulski car († 1556)
• 30. 11. - Andrea Palladio, italijanski arhitekta († 1580)
• 9. 12. - Gemma Frisius, nizozemski matematičar († 1555)
• Marin Držić, dubrovački hrvatski književnik († 1567)
• Primož Trubar, slovenački protestantski reformator († 1586)
• Nikola Šubić Zrinski, hrvatski plemić († 1566)
• Petar Zoranić, hrvatski književnik († ca. 1569)
• ca. Matija Grbić Ilirik, hrvatski humanist i grecist († 1559)

Smrti

• 15. 1. - Žarko Dražojević, poljički vojvoda (* ca. 1439)
• mart - Lourenço de Almeida, portugalski moreplovac (* ca. 1480)
• april - Radu IV Veliki, vladar Vlaške (* 1462)
• 27. 5. - Ludovico Sforza, bivši firentinski vladar (* 1452)
• 23. 9. - Beatrica Aragonska, bivša ugarsko-hrvatska kraljica (* 1457)
• 9. 11. - Gracija Kotorski, katolički blaženik (* 1438)
• Na'od, etiopski car
• Elizabeta Korvin, kći bana Ivaniša (* 1496)
• Nil Sorski, ruski svetac (* ca. 1433)

Reference

Literatura

• Vjekoslav Klaić, Svezak drugi: dio treći.... Treća knjiga: Doba kralja Matijaša Korvina i Jagelovića (1458-1526) (archive.org)
• Istorija srpskog naroda, Treća knjiga, prvi tom, Srbi pod tuđinskom vlašću 1537-1699, SKZ Beograd 1993, ISBN 86-379-0383-5