Za ostale upotrebe, v. Vrnčani (razvrstavanje).
Koordinate: 44° 04′ 21" SGŠ, 20° 22′ 25" IGD
Vrnčani je naselje u Srbiji u opštini Čačak u Moravičkom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 279 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 368 stanovnika).
Selo Vrnčani leži na zapadnom delu planine Kablar i zahvata levu stranu Ovčarsko-Kablarske klisure. Preko južne strane sela prolazi reka Zapadna Morava. Sa jugozapada, selo štiti planina Orovica, a sa zapadne strane Čarapića potok deli selo, a i opštinu Čačak od Gornje Dobrinje koja je smeštena u opštini Požega. Sa severne strane je selo Jančići. Po površini Vrnčani su gotovo najveće selo opštine Čačak, a po broju stanovnika najmanje. Porvšina je 2.041 hektar, 17 ari i 63 m². Manji deo zauzimaju njive, livade i voćnjaci, a veći deo je neplodno zemljište (šume, krš...)
Najstariji stanovnici sela Vrnčana su bili Iliri, koji su na toj teritoriji živeli oko 7. veka p. n. e. Posle toga su selo naselili Rimljani, za koje istorijske činjenice govore da su koristili toplu vodu iz Ovčar Banje. Turci su ovo selo okupirali 1460. godine i tada se naselili na mestu Ravnine koje je bilo, a i danas je, raskrsnica više Opština (Čačak, Gornji Milanovac, Požega). Postoje dva popisa (Građa istorijskog arhiva u Čačku), koja su jako bitna za Vrnčane: popis iz 1525. godine, a drugi je izvršen između 1525. i 1528. godine. Prema popisu iz 1525. godine u selu je bilo 29 domova, 14 neoženjenih, 1 baština, 1 manastir (Manastir Preobraženja), 1 mlin koji radi pola godine, prihod sela je bio 5124 aspre. Vrnčani su pripadali Smederevskom sandžaku, a kasnije nahiji Rudnička Morava.[1]
Na teritoriji sela Vrnčani se nalazi nekoliko manastira Ovčarsko-kablarske klisure: Staro Preobraženje, Blagoveštenje, Ilinje i Savinje.
U naselju Vrnčani živi 241 punoletni stanovnik, a prosečna starost stanovništva iznosi 46,2 godina (43,8 kod muškaraca i 48,9 kod žena). U naselju ima 89 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,08.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.
- Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
|
|
Stanovništvo prema polu i starosti [3]
|
|---|
|
m |
|
|
ž |
| ? |
1 |
|
|
0 |
| 80 |
4 |
|
|
8 |
| 75-79 |
5 |
|
|
8 |
| 70-74 |
9 |
|
|
10 |
| 65-69 |
16 |
|
|
12 |
| 60-64 |
11 |
|
|
11 |
| 55-59 |
12 |
|
|
9 |
| 50-54 |
7 |
|
|
10 |
| 45-49 |
11 |
|
|
6 |
| 40-44 |
11 |
|
|
19 |
| 35-39 |
5 |
|
|
1 |
| 30-34 |
12 |
|
|
8 |
| 25-29 |
6 |
|
|
6 |
| 20-24 |
11 |
|
|
9 |
| 15-19 |
9 |
|
|
3 |
| 10-14 |
4 |
|
|
3 |
| 5-9 |
9 |
|
|
1 |
| 0-4 |
5 |
|
|
7 |
| prosek |
43.8 |
|
|
48.9 |
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
| Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
| Broj domaćinstava
|
77
|
133
|
132
|
134
|
118
|
105
|
89
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
| Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
| Broj domaćinstava
|
23
|
23
|
7
|
13
|
10
|
10
|
2
|
1
|
-
|
-
|
3.08
|
|
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
| Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
| Broj domaćinstava
|
130
|
37
|
79
|
13
|
1
|
-
|
120
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
| Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
| Broj domaćinstava
|
10
|
77
|
32
|
1
|
-
|
|
|
|
|
|
|
|
Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja
| Pol
|
Ukupno
|
Poljoprivreda, lov i šumarstvo
|
Ribarstvo
|
Vađenje rude i kamena
|
Prerađivačka industrija
|
Proizvodnja i snabdevanje...
|
Građevinarstvo
|
Trgovina
|
Hoteli i restorani
|
Saobraćaj, skladištenje i veze
|
| Muški
|
96
|
63
|
-
|
-
|
9
|
1
|
8
|
4
|
1
|
4
|
| Ženski
|
53
|
45
|
-
|
-
|
2
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
| Oba
|
149
|
108
|
-
|
-
|
11
|
1
|
8
|
4
|
1
|
4
|
| Pol
|
Finansijsko posredovanje
|
Nekretnine
|
Državna uprava i odbrana
|
Obrazovanje
|
Zdravstveni i socijalni rad
|
Ostale uslužne aktivnosti
|
Privatna domaćinstva
|
Eksteritorijalne organizacije i tela
|
Nepoznato
|
| Muški
|
-
|
1
|
1
|
2
|
-
|
2
|
-
|
-
|
-
|
| Ženski
|
-
|
-
|
-
|
4
|
1
|
1
|
-
|
-
|
-
|
| Oba
|
-
|
1
|
1
|
6
|
1
|
3
|
-
|
-
|
-
|
- ↑ Relja Kandić: „Vrnčani i okolina“: Mesna zajednica Vrnčani, Čačak, 2002.
- ↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
- ↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7
Srbija
