Vojvoda Burgundije

Križ burgundske zastave

Vojvoda Burgundije (fr.: duc de Bourgogne) je titula koju su nosili vladari Vojvodstva Burgundija, manjeg dijela nekadašnjih burgundskih teritorija zapadno od rijeke Saône, koje su Verdunskim sporazumom 843., pripale zapadnofranačkom kralju Karlu Ćelavom. U francuskom Ancien Regimeu, vojvoda Burgundije se smatrao "prvim plemićem Francuske".

Od vremena francuskog kralja Roberta II, titulu su nosili Capeti, odnosno pripadnici francuske kraljevske porodice. Prvi put je predana Robertovom mlađem sinu Robertu, koji je osnovao Kuća Bourgogne. Kada je njena starija loza izumrla, naslijedio ju je kralj Jean II. On ju je dao kao apanažu svom mlađem sinu Philipu Neustrašivom. Kasnije su vojvode Burgundije iz kuće Valois postale opasni protivnici starijoj lozi svoje dinastije. Kada je muška burgundska loza Valoisa izumrla, vojvodstvo je preuzeo kralj Louis XI. Otada se više nikada nije davala mlađem sinu.

Danas se u kurtoazne svrhe koristi za pripadnike Kuće Bourbon.

Popis vojvoda Burgundije

Bosonidska dinastija (880-956)

Grb vojvoda Burgundije (1430-1482)

Prvi markgrof (marchio), kasnije vojvoda (dux), od Burgundije bio je Richard iz Kuće Ardennes, čije je vojvodstvo stvoreno spajanjem nekoliko grofovija Kraljevine Provanse koja je pripadala njegovom bratu Bosou.

Njegovi potomci i srodnici preko braka su vojvodstvom upravljali jedan vijek, prije aneksije od strane sizerena, francuskog kralja.

• Richard Sudac (880–921)
• Rudolph (921–923), potom kralj Francuske
• Hugo Crni (923–952)
• Gilbert (952–956)

Robertijanska dinastija (956-1004)

• Otto (956–965)
• Eudes Henry Veliki (965–1002)
• Eudes Guillaume (1002–1004)

Kuća Capet (1004-1032)

Godine 1004. je Burgundiju anektirao kralj iz Kuće Capet. Eudes Guillaume je nastavio vladati teritorijem poznatim kao Slobodna Grofovija Burgundija. Njegovi potomci su stvorili Kuću Ivrea.

• Robert (1004–1016) (također kralj Francuske kao Robert II)
• Henri (1016–1032) (također kralj Francuske kao Henri I)

Kuća Bourgogne (1032–1361)

Robert, sin Roberta II, primio je vojvodstvo kao dio mirovnog sporazuma kojim je okončan njegov pokušaj da sa prijestolja Francuske svrgne svog brata Henrija.

Grb	Ime	Rođenje	Postao vojvoda	Vladao do	Smrt	Napomene
	Robert I Stari (Robert Ier le Vieux)	1011	1032	21. mart 1076		mlađi sin Roberta II od Francuske.
	Hugo I (Hugues Ier)	1057	21. mart 1076	1079	29. august 1093	najstariji sin Henrija I od Burgundije, unuk Roberta I. Abdicirao u korist mlađeg brata Odoa.
	Odo I Borel Crveni (Eudes Ier Borel le Roux)	1058	1079	23 March 1103		Mlađi brat Huga I.
	Hugo II (Hugues II)	1084	23. mart 1103	1143		sin Oda I
	Odo II (Eudes II)	1118	1143	27. jun/27. septembar 1162		najstariji sin Huga II
	Hugo III (Hugues III)	1142	27. jun/27. septembar 1162	25. augustr 1192		najstariji sin Odoa II
	Odo III (Eudes III)	1166	25. august 1192	6. jul 1218		najstariji sin Hugoa III
	Hugo IV (Hugues IV)	9. mart 1213	6. jul 1218	27. oktobar 1271		najstariji sin Odoa III
	Robert II (Robert II)	1248	27. oktobar 1271	21. mart 1306		najstariji preživjeli sin Hugoa IV.
	Hugo V (Hugues V)	1282	21. mart 1306	9. maj 1315		najstariji sin Roberta II.
	Odo IV (Eudes IV)	1295	9. maj 1315	3. april 1350		mlađi brat Hugoa V.
	Philip I od Rouvresa (Philippe Ier de Rouvres)	1346	3. april 1350	21. novembar 1361		unuk Odoa IV.
Grb	Ime	Rođenje	Postao vojvoda	Vladao do	Smrt	Napomene

Kuća Valois-Bourgogne (1361–1482)

Jean II od Francuske, drugi kralj dinastije Valois, uspješno je sebi priskrbio vojvodstvo nakon smrti Philipa, posljednjeg vojvode iz dinastije Capet. Jean je potom vojvodstvo dao svom sinu Philipu kao apanažu.

Slika	Ime	Rođenje	Postao vojvoda	Vladao do	Smrt	Napomene	Grb
	Jean I Dobri (Jean Ier le Bon)	16. april 1319	28. decembar 1361	6. septembar 1363	8. april 1364	također Jean II od Francuske. Uspješno za sebe preuzeo vojvodstvo kao najbliži srodnik Philipa I.
	Philip II Odvažni (Philippe II le Hardi)	15. januar 1342	6. septembar 1363	27. april 1404		najmlađi sin Jeana Dobrog
	Jean II Neustrašivi (Jean II sans Peur)	28 May 1371	27. april 1404	10. septembar 1419		najstariji sin Philipa Odvažnog
	Philip III Dobri (Philippe III le Bon)	31 July 1396	10. septembar 1419	15. jun 1467		najstariji sin Jeana Neustrašivog
	Karlo I Odvažni (Charles Ier le Téméraire)	21. novembar 1433	15. jun 1467	5. januar 1477		najstariji sin Philipa Dobrog
	Marija Bogata	13. februar 1457	5. januar 1477	27. mart 1482		jedino dijete Karla Smelog
Slika	Ime	Rođenje	Postao vojvoda	Vladao do	Smrt	Napomene	Grb

Kuća Habsburg (1482–1700)

Godine 1477. teritoriju Vojvodstva Burgundija je anektirala Francuska. Iste godine se Marie udala za Maksimilijana, nadvojvodu Austrije, čime su Habsburgovci dobili nadzor nad ostatkom Burgundskog nasljedstva.

Iako je teritoriju Vojvodstva držala Francuska, Habsburgovci su nosili titulu i držali ostatak Burgundskog Nasljedtva, prije svega Niske zemlje i Slobodnu Grofoviju Burgundiju u Svetom Rimskom Carstvu. Često su koristili Burgundiju kako bi ih opisivali it (kao carsko okružje), sve do kraja 18. vijeka kada je Austrijska Nizozemska pala pod Prvu francusku republiku. Habsburgovci su "užu Burgundiju" nastavili svojatati sve do Sporazuma u Cambraiu 1529, kojim su se odrekli svojih prisizanja u zamjenu za francusko priznanje carskog suvereniteta nad Flandrijom i Artoisom.

• Maksimilijan I (1477–1482 sa suprugom; regent 1482–1494)
• Filip Lepi (njemački: Philipp der Schöne; francuski: Philippe le Bel), titularni vojvoda Burgundije kao Philip IV (1482–1506)
• Karlo II (car Karlo V i kralj Carlos I od Španije) 1506–1555

Slika	Ime	Rođenje	Postao vojvoda	Vladao do	Smrt	Napomene	Grb
	Filip IV Lijepi (Philippe IV le Bel)	22. 7. 1478	22.2.1482	25. septembar 1506		najstariji sin vojvotkinje Marije i Maximiliana Habsburškog
	Karlo II	24. februar 1500	25. septembar 1506	16. januar 1556	21. septembar 1558	najstariji sin Filipa Lepog; također Karlo I od Aragona i Kastilje i sveti rimski car Karlo V
Slika	Ime	Rođenje	Postao vojvoda	Vladao do	Smrt	Napomene	Grb

• Filip V (kralj Filip II od Španije) 1556–1598
• Filip VI (kralj Filip III od Španije) 1598–1621
• Filip VII (kralj Filip IV od Španije) 1621–1665
• Karlo III (kralj Karlo II od Španije) 1665–1700

Kuća Bourbon, pretendenti na titulu (1700-1713)

Titulu je nakratko prisizao kralj Philip V od Španije (Philip VIII) iz Kuće Bourbon u periodu 1700–1713 kada je nasljedstvo španskog prijestolja bilo predmet spora između Kuće Habsburg i Bourbon.

Istovremeno su razni članovi francuske kraljevske porodice, prije svega Louis, dofen Francuske, otac Louisa XV, također koristili titulu.

Kuća Habsburg (1713–1795)

• Charles IV (car Karlo VI) 1713–1740
• Marija Terezija 1740–1780
• Joseph (car Josip II) 1780–1790
• Leopold (car Leopold II) 1790–1792
• François II (car Franjo II) 1792–1795

Kuća Bourbon, obnovljeno u suvremenoj tradiciji (1975-)

• Kralj Juan Carlos I od Španije (1975-) - titula je jedna od titula španske krune
• Prince Louis od Bourbona (2010-) - titulu koristi najstariji sin legitimističkog pretendenta na francusko prijestolje, Louis Alphonse, vojvoda od Anjoua.

V. također

• Vojvotkinja Burgundije
• Kraljevina Burgundija
• Kralj Burgundije
• Vojvodstvo Burgundije
• Grofovija Burgundija
• Grof Burgundije

Literatura

• Calmette, Joseph. Doreen Weightman, trans. The Golden Age of Burgundy; the Magnificent Dukes and Their Courts. New York: W.W. Norton, 1962.
• Chaumé, Maurice. Les Origines du Duché de Bourgogne. 2v. in 4 parts. Dijon: Jobard, 1925 (Darmstadt: npub, 1977).
• Michael, Nicholas. Armies of Medieval Burgundy 1364–1477. London: Osprey, 1983. ISBN 0-85045-518-9.
• Vaughan, Richard. Valois Burgundy. London: Allen Lane, 1975. ISBN 0-7139-0924-2.