Vincenzo Peruggia
| Vincenzo Peruggia | |
|---|---|
 Policijska fotografija Vincenza Peruggie iz 1911. | |
| Rođenje | 8. 10. 1881. Dumenza, Varese, Italija |
| Smrt | 8. 10. 1925. (dob: 44) Saint-Maur-des-Fossés, Francuska |
| Nacionalnost | Italijan |
| Poznat/a po | krađi Mona Lise |
| Suprug/a | Annunciata (1921 - 1924, njegova smrt) |
| Djeca | Celestina Peruggia (kćer) |
Vincenzo Peruggia (8. oktobar 1881 – 8. oktobar 1925) bio je italijanski radnik, najpoznatiji po tome što je 1911. iz Louvrea ukrao Mona Lisu, a što se smatra najvećom krađom umjetnina u 20. vijeku.
Rodio se u mjestu Dumenza na sjeveru Italije, nedaleko od švicarske granice. Otac mu je bio soboslikar, a i on sam se od ranih dana bavio tim poslom; vjeruje se da je još kao adolescent otrovan olovom, stekavši tako zdravstvene probleme koji će ga mučiti cijeli život. Godine 1907. je emigrirao u Francusku. Četiri godine kasnije je tvrtka g. Gobiera, u kojoj je radio, angažirana da obavlja radove u Louvreu. Peruggia je iskoristio priliku da se 20. augusta 1911. sakrije u muzeju, te ukrade i neopaženo iznese sliku.
Krađa je otkrivena 22. augusta. Nakon toga je uslijedila spektakularna policijska istraga u kojoj su, između ostalih, kao mogući sumnjivci ispitivani i Pablo Picasso i Guillaume Apolinaire. I sam Peruggia je bio ispitan, ali je istražiteljima uspio dati dovoljno uvjerljiv alibi; u to vrijeme je sliku krio u svom skromnom stanu.
O slici nije bilo vijesti sve do jeseni 1913. kada je firentinski trgovac umjetninama Alfredo Geri primio pismo iz Pariza u kome je ponuđen otkup slike za galeriju. Geri se sa Peruggiom (koji je doputovao pod lažnim imenom) sreo 11. decembra 1913. u firentinskom hotelu. Kada je shvatio da je slika autentična, obavijestio je policiju, koja je Peruggiu uhapsila sljedeći dan.
Peruggia je istražiteljima tvrdio da mu je glavni motiv bio patriotizam, odnosno da je htio u domovinu iz Francuske vratiti dio umjetničkog blaga opljačkanog od strane Napoleona; u slučaju Mona Lise je, međutim, bila riječ o slici koju je da Vinci naslikao po narudžbi francuskog kralja Françoisa I. Usprkos toga, Peruggia je slavljen kao heroj u italijanskoj javnosti, a sud je njegov motiv uzeo kao olakšavajuću okolnost te mu je 1914. godine udijelio kaznu od godinu i 15 dana zatvora. Mona Lisa je, pak, uz veliku pompu vraćena u Francusku.
Peruggia je iz zatvora pušten nakon sedam mjeseci. Kada je izbio Prvi svjetski rat, prijavio se u italijansku vojsku; nešto kasnije je zarobljen od strane austro-ugarskih trupa te je najveći dio rata proveo kao ratni zarobljenik. Godine 1921. se oženio i dobio kćerku po imenu Celestina, kojoj će po Mona Lisi dati nadimak Giocondina. Posljednje godine života je proveo pod lažnim imenom u Francuskoj.
O Peruggionom pothvatu je snimljeno nekoliko filmova, od kojih je prvi njemačka komedija Der Raub der Mona Lisa iz 1931. gdje je njegov lik tumačio Willi Forst.
Izvori[uredi | uredi kod]
Literatura[uredi | uredi kod]
- Hoobler, Dorothy and Thomas, The Crimes of Paris New York: Little, Brown, 2009, pp. 3–7, 305-314.
- Kuper, Simon, "Who Stole the Mona Lisa? The World's Most Famous Art Heist, 100 Years On," Slate, Aug. 7, 2011.
- Newsweek, "The Mona Lisa Thief," September 29, 1947, p. 97.