Sultanat Haušabi
| |||||||||||||||||||||||||
Sultanat Haušabi (arapski: سلطنة الحواشب )= Saltanat al-Havašab, engleski: Haushabi Sultanate) bio je vazalna feudalna država Britanskog Carstva koja je postojala od 1886. do 1967. godine na jugu Arapskog poluotoka sjeverno od luke Aden kao dio Protektorata Aden. Danas je teritorij ovog bivšeg sultanata dio jemenske Muhafaze Lahidž.
Prijestolnica ovog sultanata bilo je grad Al Musajmir.
Historija[uredi | uredi kod]
Pleme Haušabi je još u 10. st. bilo samo jedan izdanak većeg himjarskog plemena koje je živjelo nešto zapadnije u Jemenu, ne zna se gotovo ništa kad su se naselili na svoje današnje planinske teritorije.
Nakon što je Britanija zauzela luku Aden 1839. godine, ona im je postala odskočna daska za širenje britanskog utjecaja na Južnu Arabiju i Rog Afrike. To se naročito odrazilo na neposredno zaleđe luke Aden, pa tako i na Sultanat Haušabi. Iako malen brojem stanovnika (na početku 20. st. bilo ih je svega 10 000 hiljada, ipak je bio važan jer je držao strategijski put iz Adena za Taiz, a i zbog toga jer su se u gornjem toku Vadi Tubana nalazile rezerve vode, kojim se snabdjevao Sultanat Lahidž.
Sultanat Haušabi je on bio jedan od izvornih Devet kantona, koji je među prvima potpisao ugovor o zaštiti s Britanijom 1888 godine [1]i postao dio Protektorata Aden. On se 1960 godine [1]pridružio novoj britanskoj kolonijalnoj tvorevini Federaciji Arapskih Emirata Juga, te zatim 1962 i Južnoarapskoj Federaciji. Posljednji sultan ove feudalne države bio je: Fejsal ibn as-Surur al-Haušabi, koji je razvlašćen 29. novembra 1967.[1] Tad je ukinut Sultanat Haušabi, i osnovana Narodna Republika Južni Jemen, koja se ujedinila s Sjevernim Jemenom 22. maja 1990 u današnju državu Republiku Jemen.
Sultani Sultanata Haušabi[uredi | uredi kod]
- al-Fajar al-Haušabi, - ....-1730.
- Sultan al-Haušabi, - ....-1800.
- Mani` ibn Salam al-Haušabi, - 1839. - 1. jun 1858.
- `Ubajd ibn Jahja al-Haušabi, - 1858. - 1863.
- `Ali ibn Mani` (I)al-Haušabi, - 1863. - 4. maj 1886.
- Muhsin ibn `Ali (I) al-Haušabi, - 1886. - 1894.
- Britanski protektorat
- al-Fadl ibn `Ali (uzurpator), - 1894. - 1895.
- Muhsin ibn `Ali (I.) al-Haušabi, - 6. mart 1895. - 28. septembar 1904.
- `Ali ibn Mani` (II.) al-Haušabi, - 1904. - august 1922.
- Muhsin ibn `Ali (II.) al-Haušabi, - 1922 - 19..
- as-Surur ibn Muhamed al-Haušabi, - 19.. - 19..
- Muhamed ibn as-Surur al-Haušabi, - 1947. - 1955. (umro 1955.)
- Fejsal ibn as-Surur al-Haušabi, - 1955. - 29. novembar 1967. [1]
Pogledajte i ovo[uredi | uredi kod]
Bibliografija[uredi | uredi kod]
- R.J. Gavin: Aden Under British Rule: 1839-1967. London: C. Hurst & Company, 1975. (en)
- WorldStatesmen - Države Protektorata Aden (en)
