Stevan Moljević
| Stevan Moljević | |
|---|---|
| Rođenje | 6. 1. 1888. |
| Smrt | 15. 11. 1959. (dob: 71) |
Dr Stevan Moljević (Rudo, Bosna i Hercegovina, 6. januar 1888. — 15. novembar 1959, Beograd) je bio srpski pravnik, četnički ideolog i savetnik Draže Mihailovića tokom Drugog svetskog rata.
U svom spisu Homogena Srbija je zagovara stvaranje Velike Srbije i njeno etničko čišćenje od drugih naroda.
Biografija[uredi | uredi kod]
Osnovnu školu je završio u rodnom mestu, a gimnaziju u Zagrebu, a potom i pravni fakultet, i doktorat.
Još kao gimnazijalac pristupio je omladinskom srpskom pokretu koji se borio protiv Austrijske Monarhije i protiv Aneksije BiH. U Banjoj Luci je organizovao društvo „Soko“ i udruženje „Pobratimstvo“.
Kao srpskog intelektualca u BiH, austro-ugarske vlasti ga na Banjalučkom procesu 1916. za veleizdaju osuđuju na zatvorsku kaznu koju je odrobijao sve do sloma Carevine.
Godine 1918. bio je, kao sledbenik velikosrpske ideje i četništva, inicijator ujedinjenja BiH u sastav Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca. Po stvaranju Srpskog kulturnog kluba u Beogradu, postao je predsednik banjalučkog odbora kluba i na tom položaju ostao sve do početka novog rata.
Posle proglašenja NDH, napušta Bosnu i odlazi u Crnu Goru. U junu 1941. napisao je projekat „Velika Srbija“, a u avgustu 1941. izabran je za člana Centralnog nacionalnog komiteta. U Srbiju dolazi u aprilu 1942, a sa Dražom Mihailovićem se prvi put sastaje na Zlataru maja 1942. U oktobru 1942. odlazi u Vrhovnu Komandu Jugoslovenske vojske u otadžbini (JVuO) u Crnoj Gori i sa Mihailovićem se ponovo vraća u Srbiju u leto 1943.
Bio je urednik lista „Ravna Gora“ i jedan od inicijatora Svetosavskog kongresa u Ba, kada je bio jedan od tvoraca rezolucije. Nakon kongresa izbran je u odbor trojice i predsednika Izvršnog odbora CNK Kraljevine Jugoslavije. Na tom položaju bio je savetnik Mihailovića sve do napuštanja Srbije i odlaska u Bosnu. U martu 1945. podneo je ostavku.
U okolini Bosanske Krajine su ga zarobile snage Jugoslovenske armije. Na suđenju Draži Mihailoviću u Beogradu 1946. osuđen na kaznu zatvora u trajanju od 20 godina.
Umro je kao težak bolesnik na robiji u Sremskoj Mitrovici 15. novembra 1959.
Smatra se jednim od začetnika ideje o „etničkom čišćenju“:
„Preseljavanje i izmena žiteljstva, naročito Hrvata sa srpskog i Srba sa hrvatskog područja, jedini je put da se izvrši razgraničenje i stvore bolji odnosi između njih, a time otkloni mogućnost da se ponove strašni zločini koji su se dešavali i u prošlom ratu, a naročito u ovom sadanjem, na svemu području na kome su Srbi i Hrvati bili izmešani, i gde su Hrvati i Muslimani s planom išli za istrebljenje Srba.“¹
¹ Homogena Srbija, Stevan Moljević, 1941.