Srđan Aleksić
| Srđan Aleksić | |
|---|---|
 osmrtnica | |
| Rođenje | 1966 Trebinje, SR BiH, SFRJ |
| Smrt | 27. januar 1993. (dob: 26–27) Trebinje, Republika Srpska, BiH |
| Nacionalnost | Srbin |
| Zanimanje | sportista, glumac, dramatičar |
| Poznat/a po | pogibiji prilikom spašavanja svog bošnjačkog susjeda od napada vojnika VRS |
Srđan Aleksić je bio bosanskohercegovački Srbin iz Trebinja kojeg su ubili vojnici Vojske Republike Srpske jer je branio svog sugrađanina Bošnjaka od batinanja.[1] Umro je 27. januara 1993. godine.
Život
Srđan Aleksić je bio bosanskohercegovački Srbin, rođen u Trebinju. Otac Rade je bio košarkaški trener. Vaspitavao ga je, u skladu sa porodičnom tradicijom, da "u svakom čovjeku vidi samo čovjeka, da ga razlikuje samo po poštenju, po dobroti, po znanju."[2] Majka mu je rano umrla, a brat poginuo u udesu motornim zmajem, iznad Petrovog polja, u blizini Trebinja.
Srđan se amaterski bavio glumom za šta je dobio i više nagrada, a nastavio je glumiti i u toku Rata u Bosni i Hercegovini, u predstavi „San ratne noći“. Takođe je bio pionirska plivačka nada tadašnje Jugoslavije. Bio je juniorski rekorder u plivanju.[1]
U ratu je bio pripadnik Vojske Republike Srpske koju je napustio tako da je vratio oružje pred zgradom opštine u Trebinju, zgrožen onim što je vidio.[3] U to vreme, početkom 1993. godine, vršen je progon muslimana iz Trebinja. Ukupno je oko četiri i po hiljade Bošnjaka napustilo Trebinje. Papire o dobrovoljnom iseljenju potpisao im je Božidar Vučurević, koji je rekao: “Ponosan sam što su otišli na civilizacijski način.”[4]
Smrt
Dana 21. januara 1993. godine, grupa pripadnika Vojske Republike Srpske je legitimisala osobe na trebinjskoj pijaci. Nakon što su ustanovili da je jedna od legitimisanih osoba Alen Glavović, Bošnjak, počeli su ga maltretirati i tući. Tada je Srđan priskočio u pomoć Alenu, "čija jedina krivica je bila sadržana u njegovom imenu".[5] Tada su četvorica vojnika naočigled prolaznika i policajaca kundacima pušaka krvnički pretukli Srđana.[1] Od zadobijenih batina Srđan je pao u komu, i umro je 27. januara 1993. godine. Srđan Aleksić je imao 26 godina kada je ubijen. Srđanov otac je u čitulji napisao:
Umro je vršeći svoju ljudsku dužnost.[1]
Jedan od napadača na Srđana je poginuo tokom rata, dok su ostali osuđeni na 28 meseci zatvora. Alen Glavović danas živi u Švedskoj, oženjen je i ima dvoje dece. Svake godine posećuje Trebinje, grob Srđana i njegovog oca.[6]
Nasleđe
Srđanu Aleksiću je posthumno dodeljena Povelja Helsinškog komiteta za ljudska prava u Bosni i Hercegovini. Ulica Velikih drveta u Sarajevu je petnaest godina nakon Srđanove smrti nazvana po njegovom imenu. U obrazloženju je navedeno:
Bez ljudi kao što je Srđan Aleksić i njihovih herojskih djela, čovjek bi izgubio nadu u ljudskost a bez nje naš život ne bi imao smisla.[7]
Prolaz koji spaja Zmaj Jovinu i Ulicu Ilije Ognjanovića u Novom Sadu je nazvan po Srđanu Aleksiću, a na ulazu u pasaž je otkrivena spomen ploča u njegovu čast.[8] Godine 2007, Radio-televizija Srbije je snimila i emitovala dokumentarni film o Srđanu Aleksiću pod nazivom „Srđo“.
Trebinjsko pozorište „Slovo“, čiji je Aleksić bio član za života, izvelo je 28. decembra 2008. predstavu „Epilog“ u njegovo sećanje. Predstavu je režirao Predrag Ćurić, a ulogu Srđana Aleksića igrao je Al-Drubi Kristijan, mladi glumac iz Srbije.[9]
Predsednik Republike Srbije Boris Tadić je 14. februara 2012. godine posthumno odlikovao Srđana Aleksića zlatnom medaljom za hrabrost "Miloš Obilić" za ispoljenu hrabrost i delo ličnog herojstva. Trg u centru Novog Pazara nosi ime Srdjana Aleksica.
Dana 25. februara 2013. premijerno je izveden igrani film posvećen Srđanu Aleksiću pod nazivom Krugovi.
Izvori
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Srđan Aleksić Arhivirano 2009-04-30 na Wayback Machine-u (kratka biografija)
- ↑ Intervju sa Srđanovim ocem Radom Aleksićem
- ↑ „Želimo ulicu Srđana Aleksića u Tuzli”. Arhivirano iz originala na datum 2009-04-07. Pristupljeno 2009-11-18.
- ↑ Boris Dežulović u svojoj kolumni “Tko je bio Srđan Aleksić”
- ↑ Teofil Pančić
- ↑ „Smrt na straži ljudskosti”. Arhivirano iz originala na datum 2010-10-16. Pristupljeno 2009-11-18.
- ↑ „Srđan Aleksić”. Arhivirano iz originala na datum 2009-11-23. Pristupljeno 2009-11-18.
- ↑ Otkrivena spomen ploča posvećena jednom od retkih istinskih heroja rata na prostorima bivše Jugoslavije
- ↑ „Epilog o Srđanu Aleksiću”. Arhivirano iz originala na datum 2008-12-01. Pristupljeno 2009-11-18.
Vanjske veze
- Srđan Aleksić Arhivirano 2009-04-30 na Wayback Machine-u (kratka biografija)
- Epilog o Srđanu Aleksiću Arhivirano 2008-12-01 na Wayback Machine-u
- Sećanje na Srđana Arhivirano 2008-10-20 na Wayback Machine-u
- Intervju sa Srđanovim ocem Radom Aleksićem
- Otkrivena spomen ploča posvećena jednom od retkih istinskih heroja rata na prostorima bivše Jugoslavije
