Simptomi prestanka uzimanja benzodiapina

Simptomi prestanka uzimanja benzodiapina su skup posledica koji se javljaju nakon što osoba, koja je koristila benzodiapine, razvije fizičku zavisnost, a zatim prestane da ih uzima ili naglo smanji dozu. Ovo je najčešće popraćeno ozbiljnim smetnjama u spavanju, razdražljivošću, povećanom tenzijom i anksioznošću, napadima panike, a javlja se i podrhtavanje ruku, znojenje, poteškoće u koncentrisanju, konfuzije, problemi sa pamćenjem, povraćanje i nadimanje, glavobolja, bolovi u mišićima, a moguće su halucinacije, psihoze i suicid. Takođe, ovi simptomi su značajni u načinu na koji rastu i opadaju, varirajući u jačini iz dana u dan ili iz nedelje u nedelju umesto da ravnomerno tokom vremena opadaju.

To je potencijalno ozbiljno stanje, kompleksno je i često vremenski dugo. Svaki dugoročni korisnik benzodiapina ne mora da oseti posledice nakon prestanka, ali će to po dosadašnjim istraživanjima obično imati oko 50% korisnika. Dugoročnim korisnicima smatraju se svi oni koji su benzodiapine koristili duže od 1-3 meseca.

Prestanak uzimanja benzodiapina je sličan prestanku uzimanja alkohola ili barbiturata. To znači ozbiljne posledice po život kao što su iznenadni napadi (srčani ili epileptički) koji se posebno mogu javiti u slučaju naglog prekida uzimanja ili preterano velikog smanjenja doze. Verovatnoća javljanja ovih simptoma se može značajno smanjiti, tako što će se postepeno smanjivati doza uzimanja lekova. Hronično uzimanje benzodiapina može dovesti do promena u nervnom sistemu što će imati za posledicu toleranciju na lekove i zavisnost. Nakon prestanka uzimanja ili preteranog smanjenja doze javlja se tzv. rebound effect koji se manifestuje po simptomima koji su po ozbiljnosti čak jači nego pre prvog uzimanja lekova.

Posledice prestanka uzimanja barbiturata, benzodiapina ili alkohola u nekim slučajevima mogu biti opasnije nego prestanak uzimanja opijata – što je detaljno objašnjeno u Ashton Manual-u uzimajući u obzir dvanaestogodišnje kliničko ispitivanje.

Znaci i simptomi

Početak javljanja simptoma može se desiti nakon nekoliko dana ili nedelja od prestanka uzimanja, u zavisnosti od toga da li se radilo o benzodiapinima sa relativno kratkim poluživotom (alprazolam, bromazepam itd.) ili dugim poluživotom (diazepam, nordazepam itd.). Benzodiapini sa dugim poluživotom imaju dugotrajno dejstvo (do 200h, tj. preko 7 dana).

Prevencija

Prema savetima British National Formulary medicinskog priručnika, najbolji način prestanka uzimanja benzodiapina je postepeno, kroz duži vremenski period. Za odvikavanje savetuje se uzimanje benzodiapina sa dugim poluživotom kao što su diazepam ili hlordiazepoksid kako bi se umanjila mogućnost javljanja tzv. rebound efekta.