Religija u Srbiji
Dominantna religija u Srbiji je hrišćanstvo, odnosno pravoslavlje. Po poslednjem popisu iz 2011. godine, pravoslavni vernici čine oko 85% stanovništva Srbije. U manjem procentu su zastupljeni i katolički vernici (4,97%), muslimani (3,1%) i protestanti (0,99%).
Istorija[uredi | uredi kod]
Iako su u većem delu antičkog doba stanovnici teritorije današnje Srbije uglavnom bili pagani, deo područja današnje Srbije oko Sirmijuma i Singidunuma je predstavljao jedan od ranih centara širenja hrišćanstva u Rimskom carstvu.
Srbi su primili hrišćanstvo u 9. veku. Nakon raskola Hrišćanske crkve 1054. godine, na području današnje Srbije je dominiralo pravoslavlje, dok se sa severa širio katolicizam, a sa jugoistoka bogumilstvo.
Tokom osmanske vladavine, na području današnje Srbije su, pored pravoslavnih Srba, živeli i islamizovani Srbi, a u manjem broju i drugi narodi islamske ili pravoslavne vere, kao i Jevreji. Krajem 17. i u prvoj polovini 18. veka, kada severni delovi teritorije današnje Srbije dolaze pod upravu Habzburške monarhije, na ove prostore se počinju naseljavati narodi katoličke i protestantske veroispovesti (Nemci, Mađari, Slovaci, itd).
-
Verska mapa teritorije današnje Srbije u 14. veku. -
Verska mapa teritorije današnje Srbije u 16-17. veku.
Verska demografija[uredi | uredi kod]
- Videti članak: Demografija Srbije.
| 1921[1] | 1991 | 2002[2] | 2011 | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Broj | % | Broj | % | Broj | % | Broj | % | |
| Pravoslavni Hrišćani | 3.321.090 | 75,85 | 6.347.026 | 81,8 | 6.371.584 | 84,98 | 6.079.396 | 84,59 |
| Katolici | 751.429 | 17,16 | 496.226 | 6,4 | 410.976 | 5,48 | 356.957 | 4,97 |
| Muslimani | 97.672 | 2,23 | 224.120 | 2,89 | 239.658 | 3,2 | 222.828 | 3,1 |
| Protestanti | nema podataka |
nema podataka |
88.275 | 1,14 | 80.837 | 1,08 | 71.284 | 0,99 |
| Jevreji | 26.464 | 0,6 | 740 | 0,01 | 785 | 0,01 | 578 | 0,01 |
| Ukupno | 4.378.595 | 100 | 7.759.571 | 100 | 7.498.001 | 100 | 7.186.862 | 100 |
Hrišćanstvo[uredi | uredi kod]
.png)
Pravoslavlje[uredi | uredi kod]
- Videti članke: Srpska pravoslavna crkva, Rumunska pravoslavna crkva.
Većina stanovnika Srbije su vernici Srpske pravoslavne crkve, dok je u delovima Srbije nastanjenim rumunskim stanovništvom prisutna i Rumunska pravoslavna crkva. Pored Srba i Rumuna, u pravoslavne vernike u Srbiji se ubrajaju i Crnogorci, Makedonci, Bugari, Vlasi, Ukrajinci, Rusi, Grci, kao i deo Roma, Jugoslovena i Rusina.
Pravoslavlje je dominantno na većem delu teritorije Srbije, izuzimajući najveći deo područja Kosova i Metohije, kao i nekoliko opština i gradova u Sandžaku, na jugu Srbije ili u delu Vojvodine. Pravoslavlje je dominantno i u većini velikih gradova Srbije, izuzimajući Suboticu u kojoj su većina stanovnika katolici, Novi Pazar u kome su većina stanovnika muslimani, kao i veće gradove Kosova i Metohije u kojima dominira islam.
Katolicizam[uredi | uredi kod]
- Videti članke: Katolička crkva, Katolička crkva u Srbiji.
Katolicizam je dominantan u nekoliko opština na severu Vojvodine, kao i u gradu Subotici. Katolički vernici čine apsolutnu većinu stanovništva grada Subotice, kao i apsolutnu većinu stanovništva u opštinama Kanjiža, Senta, Ada i Čoka, a takođe i relativnu većinu u opštinama Bečej, Bačka Topola i Mali Iđoš.
Vernici Katoličke crkve u Srbiji su uglavnom Mađari, Hrvati, Bunjevci, Nemci, Slovenci, Česi, Šokci, kao i jedan broj Roma, Jugoslovena i Slovaka. Rusini i deo Ukrajinaca u Srbiji su vernici unijatske (grkokatoličke) crkve.
Protestantizam[uredi | uredi kod]
- Videti članke: Protestantizam, Nazarenstvo, Slovačka evangelička crkva augzburške veroispovesti u Srbiji.
Protestanti čine apsolutnu većinu stanovništva u opštini Bački Petrovac, kao i relativnu većinu u opštini Kovačica. Najbrojnija etnička grupa u ovim opštinama su Slovaci, koji su na području Srbije uglavnom protestanti, za razliku od većine Slovaka u Slovačkoj, koji su uglavnom katolici. U protestantske vernike u Srbiji spada i deo drugih etničkih grupa, pre svega Srba, Mađara i Nemaca. Pored Bačkog Petrovca i Kovačice, značajan broj protestanata živi i u Novom Sadu i Staroj Pazovi (u kojima većinu stanovništva čine pravoslavni hrišćani).[3] I dok su u Bačkom Petrovcu, Kovačici i Staroj Pazovi vernici protestantske denominacije uglavnom Slovaci, pripadnici Slovačke evangeličke crkve, u Novom Sadu se nalazi i nekoliko protestantskih crkava, u kojima se službe uglavnom obavljaju na srpskom jeziku. Protestantizam (uglavnom u formi nazarenstva) je počeo da se širi među Srbima u Vojvodini u 19. veku. Iako procenat protestanata među Srbima nije veliki, ovo je jedina verska forma izuzev pravoslavlja, koja je danas značajno zastupljena u srpskom narodu.
Islam[uredi | uredi kod]
- Videti članke: Islam u Srbiji, Islamska zajednica Srbije, Islamska zajednica u Srbiji.
Islam je dominantna religija na većem delu Kosova i Metohije, kao i u delu Sandžaka (grad Novi Pazar i opštine Tutin i Sjenica) i delu južne Srbije (opštine Preševo i Bujanovac). Islamski vernici u Srbiji uključuju etničke Albance, Bošnjake, Muslimane, Gorance, Egipćane, Aškalije, kao i jedan deo Roma.
Judaizam[uredi | uredi kod]
- Videti članak: Jevreji u Srbiji.
Po popisu iz 2011. godine u Srbiji je živelo 578 Jevreja, koncentrisanih uglavnom u Beogradu (286), Novom Sadu (84), Subotici (75) i Pančevu (31).
Reference[uredi | uredi kod]
- ↑ Demographic growth and ethnographic changes in Serbia
- ↑ „Book 3 Page 13”. Arhivirano iz originala na datum 2011-04-24. Pristupljeno 2014-03-02.
- ↑ http://pod2.stat.gov.rs/ObjavljenePublikacije/Popis2011/Knjiga4_Veroispovest.pdf